रामायण 2.24 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

रामायण

←अयोध्या काण्ड→

←अध्याय 24→

[rm-2-24] • 19 श्लोकाः

एवम् उक्ता तु वैदेही प्रियार्हा प्रियवादिनी। प्रणयाद् एव संक्रुद्धा भर्तारम् इदम् अब्रवीत्।

evam uktā tu vaidehī priyārhā priyavādinī. praṇayād eva saṃkruddhā bhartāram idam abravīt.

आर्यपुत्र पिता माता भ्राता पुत्रस् तथा स्नुषा। स्वानि पुण्यानि भुञ्जानाः स्वं स्वं भाग्यम् उपासते।

āryaputra pitā mātā bhrātā putras tathā snuṣā. svāni puṇyāni bhuñjānāḥ svaṃ svaṃ bhāgyam upāsate.

भर्तुर् भाग्यं तु भार्यैका प्राप्नोति पुरुषर्षभ। अतश् चैवाहम् आदिष्टा वने वस्तव्यम् इत्य् अपि।

bhartur bhāgyaṃ tu bhāryaikā prāpnoti puruṣarṣabha. ataś caivāham ādiṣṭā vane vastavyam ity api.

न पिता नात्मजो नात्मा न माता न सखीजनः। इह प्रेत्य च नारीणां पतिर् एको गतिः सदा।

na pitā nātmajo nātmā na mātā na sakhījanaḥ. iha pretya ca nārīṇāṃ patir eko gatiḥ sadā.

यदि त्वं प्रस्थितो दुर्गं वनम् अद्यैव राघव। अग्रतस् ते गमिष्यामि मृद्नन्ती कुशकण्टकान्।

yadi tvaṃ prasthito durgaṃ vanam adyaiva rāghava. agratas te gamiṣyāmi mṛdnantī kuśakaṇṭakān.

ईर्ष्या रोषौ बहिष्कृत्य भुक्तशेषम् इवोदकम्। नय मां वीर विश्रब्धः पापं मयि न विद्यते।

īrṣyā roṣau bahiṣkṛtya bhuktaśeṣam ivodakam. naya māṃ vīra viśrabdhaḥ pāpaṃ mayi na vidyate.

प्रासादाग्रैर् विमानैर् वा वैहायसगतेन वा। सर्वावस्थागता भर्तुः पादच्छाया विशिष्यते।

prāsādāgrair vimānair vā vaihāyasagatena vā. sarvāvasthāgatā bhartuḥ pādacchāyā viśiṣyate.

अनुशिष्टास्मि मात्रा च पित्रा च विविधाश्रयम्। नास्मि संप्रति वक्तव्या वर्तितव्यं यथा मया।

anuśiṣṭāsmi mātrā ca pitrā ca vividhāśrayam. nāsmi saṃprati vaktavyā vartitavyaṃ yathā mayā.

सुखं वने निवत्स्यामि यथैव भवने पितुः। अचिन्तयन्ती त्रींल् लोकांश् चिन्तयन्ती पतिव्रतम्।

sukhaṃ vane nivatsyāmi yathaiva bhavane pituḥ. acintayantī trīṃl lokāṃś cintayantī pativratam.

शुश्रूषमाणा ते नित्यं नियता ब्रह्मचारिणी। सह रंस्ये त्वया वीर वनेषु मधुगन्धिषु।

śuśrūṣamāṇā te nityaṃ niyatā brahmacāriṇī. saha raṃsye tvayā vīra vaneṣu madhugandhiṣu.

त्वं हि कर्तुं वने शक्तो राम संपरिपालनम्। अन्यस्य पै जनस्येह किं पुनर् मम मानद।

tvaṃ hi kartuṃ vane śakto rāma saṃparipālanam. anyasya pai janasyeha kiṃ punar mama mānada.

फलमूलाशना नित्यं भविष्यामि न संशयः। न ते दुःखं करिष्यामि निवसन्ती सह त्वया।

phalamūlāśanā nityaṃ bhaviṣyāmi na saṃśayaḥ. na te duḥkhaṃ kariṣyāmi nivasantī saha tvayā.

इच्छामि सरितः शैलान् पल्वलानि वनानि च। द्रष्टुं सर्वत्र निर्भीता त्वया नाथेन धीमता।

icchāmi saritaḥ śailān palvalāni vanāni ca. draṣṭuṃ sarvatra nirbhītā tvayā nāthena dhīmatā.

हंसकारण्डवाकीर्णाः पद्मिनीः साधुपुष्पिताः। इच्छेयं सुखिनी द्रष्टुं त्वया वीरेण संगता।

haṃsakāraṇḍavākīrṇāḥ padminīḥ sādhupuṣpitāḥ. iccheyaṃ sukhinī draṣṭuṃ tvayā vīreṇa saṃgatā.

सह त्वया विशालाक्ष रंस्ये परमनन्दिनी। एवं वर्षसहस्राणां शतं वाहं त्वया सह।

saha tvayā viśālākṣa raṃsye paramanandinī. evaṃ varṣasahasrāṇāṃ śataṃ vāhaṃ tvayā saha.

स्वर्गे ऽपि च विना वासो भविता यदि राघव। त्वया मम नरव्याघ्र नाहं तम् अपि रोचये।

svarge 'pi ca vinā vāso bhavitā yadi rāghava. tvayā mama naravyāghra nāhaṃ tam api rocaye.

अहं गमिष्यामि वनं सुदुर्गमं मृगायुतं वानरवारणैर् युतम्। वने निवत्स्यामि यथा पितुर् गृहे तवैव पादाव् उपगृह्य संमता।

ahaṃ gamiṣyāmi vanaṃ sudurgamaṃ mṛgāyutaṃ vānaravāraṇair yutam. vane nivatsyāmi yathā pitur gṛhe tavaiva pādāv upagṛhya saṃmatā.

अनन्यभावाम् अनुरक्तचेतसं त्वया वियुक्तां मरणाय निश्चिताम्। नयस्व मां साधु कुरुष्व याचनां न ते मयातो गुरुता भविष्यति।

ananyabhāvām anuraktacetasaṃ tvayā viyuktāṃ maraṇāya niścitām. nayasva māṃ sādhu kuruṣva yācanāṃ na te mayāto gurutā bhaviṣyati.

तथा ब्रुवाणाम् अपि धर्मवत्सलो न च स्म सीतां नृवरो निनीषति। उवाच चैनां बहु संनिवर्तने वने निवासस्य च दुःखितां प्रति।

tathā bruvāṇām api dharmavatsalo na ca sma sītāṃ nṛvaro ninīṣati. uvāca caināṃ bahu saṃnivartane vane nivāsasya ca duḥkhitāṃ prati.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...