रामायण 2.15 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

रामायण

←अयोध्या काण्ड→

←अध्याय 15→

[rm-2-15] • 14 श्लोकाः

स रामो रथम् आस्थाय संप्रहृष्टसुहृज्जनः। अपश्यन् नगरं श्रीमान् नानाजनसमाकुलम्।

sa rāmo ratham āsthāya saṃprahṛṣṭasuhṛjjanaḥ. apaśyan nagaraṃ śrīmān nānājanasamākulam.

स गृहैर् अभ्रसंकाशैः पाण्डुरैर् उपशोभितम्। राजमार्गं ययौ रामो मध्येनागरुधूपितम्।

sa gṛhair abhrasaṃkāśaiḥ pāṇḍurair upaśobhitam. rājamārgaṃ yayau rāmo madhyenāgarudhūpitam.

शोभमानम् असंबाधं तं राजपथम् उत्तमम्। संवृतं विविधैः पण्यैर् भक्ष्यैर् उच्चावचैर् अपि।

śobhamānam asaṃbādhaṃ taṃ rājapatham uttamam. saṃvṛtaṃ vividhaiḥ paṇyair bhakṣyair uccāvacair api.

आशीर्वादान् बहूञ् शृण्वन् सुहृद्भिः समुदीरितान्। यथार्हं चापि संपूज्य सर्वान् एव नरान् ययौ।

āśīrvādān bahūñ śṛṇvan suhṛdbhiḥ samudīritān. yathārhaṃ cāpi saṃpūjya sarvān eva narān yayau.

पितामहैर् आचरितं तथैव प्रपितामहैः। अद्योपादाय तं मार्गम् अभिषिक्तो ऽनुपालय।

pitāmahair ācaritaṃ tathaiva prapitāmahaiḥ. adyopādāya taṃ mārgam abhiṣikto 'nupālaya.

यथा स्म लालिताः पित्रा यथा पूर्वैः पितामहैः। ततः सुखतरं सर्वे रामे वत्स्याम राजनि।

yathā sma lālitāḥ pitrā yathā pūrvaiḥ pitāmahaiḥ. tataḥ sukhataraṃ sarve rāme vatsyāma rājani.

अलम् अद्य हि भुक्तेन परमार्थैर् अलं च नः। यथा पश्याम निर्यान्तं रामं राज्ये प्रतिष्ठितम्।

alam adya hi bhuktena paramārthair alaṃ ca naḥ. yathā paśyāma niryāntaṃ rāmaṃ rājye pratiṣṭhitam.

अतो हि न प्रियतरं नान्यत् किं चिद् भविष्यति। यथाभिषेको रामस्य राज्येनामिततेजसः।

ato hi na priyataraṃ nānyat kiṃ cid bhaviṣyati. yathābhiṣeko rāmasya rājyenāmitatejasaḥ.

एताश् चान्याश् च सुहृदाम् उदासीनः कथाः शुभाः। आत्मसंपूजनीः शृण्वन् ययौ रामो महापथम्।

etāś cānyāś ca suhṛdām udāsīnaḥ kathāḥ śubhāḥ. ātmasaṃpūjanīḥ śṛṇvan yayau rāmo mahāpatham.

न हि तस्मान् मनः कश् चिच् चक्षुषी वा नरोत्तमात्। नरः शक्नोत्य् अपाक्रष्टुम् अतिक्रान्ते ऽपि राघवे।

na hi tasmān manaḥ kaś cic cakṣuṣī vā narottamāt. naraḥ śaknoty apākraṣṭum atikrānte 'pi rāghave.

सर्वेषां स हि धर्मात्मा वर्णानां कुरुते दयाम्। चतुर्णां हि वयःस्थानां तेन ते तम् अनुव्रताः।

sarveṣāṃ sa hi dharmātmā varṇānāṃ kurute dayām. caturṇāṃ hi vayaḥsthānāṃ tena te tam anuvratāḥ.

स राजकुलम् आसाद्य महेन्द्रभवनोपमम्। राजपुत्रः पितुर् वेश्म प्रविवेश श्रिया ज्वलन्।

sa rājakulam āsādya mahendrabhavanopamam. rājaputraḥ pitur veśma praviveśa śriyā jvalan.

स सर्वाः समतिक्रम्य कक्ष्या दशरथात्मजः। संनिवर्त्य जनं सर्वं शुद्धान्तःपुरम् अभ्यगात्।

sa sarvāḥ samatikramya kakṣyā daśarathātmajaḥ. saṃnivartya janaṃ sarvaṃ śuddhāntaḥpuram abhyagāt.

ततः प्रविष्टे पितुर् अन्तिकं तदा जनः स सर्वो मुदितो नृपात्मजे। प्रतीक्षते तस्य पुनः स्म निर्गमं यथोदयं चन्द्रमसः सरित्पतिः।

tataḥ praviṣṭe pitur antikaṃ tadā janaḥ sa sarvo mudito nṛpātmaje. pratīkṣate tasya punaḥ sma nirgamaṃ yathodayaṃ candramasaḥ saritpatiḥ.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...