महाभारत 7.46 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

Project Home / Contents

महाभारत

←द्रोण पर्व→

←अध्याय 46→

[mh-7-46] • 24 श्लोकाः

धृतराष्ट्र उवाच। तथा प्रविष्टं तरुणं सौभद्रम् अपराजितम्। कुलानुरूपं कुर्वाणं संग्रामेष्व् अपलायिनम्।

dhṛtarāṣṭra uvāca. tathā praviṣṭaṃ taruṇaṃ saubhadram aparājitam. kulānurūpaṃ kurvāṇaṃ saṃgrāmeṣv apalāyinam.

आजानेयैः सुबलिभिर् युक्तम् अश्वैस् त्रिहायनैः। प्लवमानम् इवाकाशे के शूराः समवारयन्।

ājāneyaiḥ subalibhir yuktam aśvais trihāyanaiḥ. plavamānam ivākāśe ke śūrāḥ samavārayan.

संजय उवाच। अभिमन्युः प्रविश्यैव तावकान् निशितैः शरैः। अकरोद् विमुखान् सर्वान् पार्थिवान् पाण्डुनन्दनः।

saṃjaya uvāca. abhimanyuḥ praviśyaiva tāvakān niśitaiḥ śaraiḥ. akarod vimukhān sarvān pārthivān pāṇḍunandanaḥ.

तं तु द्रोणः कृपः कर्णो द्रौणिश् च सबृहद्बलः। कृतवर्मा च हार्दिक्यः षड् रथाः पर्यवारयन्।

taṃ tu droṇaḥ kṛpaḥ karṇo drauṇiś ca sabṛhadbalaḥ. kṛtavarmā ca hārdikyaḥ ṣaḍ rathāḥ paryavārayan.

दृष्ट्वा तु सैन्धवे भारम् अतिमात्रं समाहितम्। सैन्यं तव महाराज युधिष्ठिरम् उपाद्रवत्।

dṛṣṭvā tu saindhave bhāram atimātraṃ samāhitam. sainyaṃ tava mahārāja yudhiṣṭhiram upādravat.

सौभद्रम् इतरे वीरम् अभ्यवर्षञ् शराम्बुभिः। तालमात्राणि चापानि विकर्षन्तो महारथाः।

saubhadram itare vīram abhyavarṣañ śarāmbubhiḥ. tālamātrāṇi cāpāni vikarṣanto mahārathāḥ.

तांस् तु सर्वान् महेष्वासान् सर्वविद्यासु निष्ठितान्। व्यष्टम्भयद् रणे बाणैः सौभद्रः परवीरहा।

tāṃs tu sarvān maheṣvāsān sarvavidyāsu niṣṭhitān. vyaṣṭambhayad raṇe bāṇaiḥ saubhadraḥ paravīrahā.

द्रोणं पञ्चाशता विद्ध्वा विंशत्या च बृहद्बलम्। अशीत्या कृतवर्माणं कृपं षष्ट्या शिलीमुखैः।

droṇaṃ pañcāśatā viddhvā viṃśatyā ca bṛhadbalam. aśītyā kṛtavarmāṇaṃ kṛpaṃ ṣaṣṭyā śilīmukhaiḥ.

रुक्मपुङ्खैर् महावेगैर् आकर्णसमचोदितैः। अविध्यद् दशभिर् बाणैर् अश्वत्थामानम् आर्जुनिः।

rukmapuṅkhair mahāvegair ākarṇasamacoditaiḥ. avidhyad daśabhir bāṇair aśvatthāmānam ārjuniḥ.

स कर्णं कर्णिना कर्णे पीतेन निशितेन च। फाल्गुनिर् द्विषतां मध्ये विव्याध परमेषुणा।

sa karṇaṃ karṇinā karṇe pītena niśitena ca. phālgunir dviṣatāṃ madhye vivyādha parameṣuṇā.

पातयित्वा कृपस्याश्वांस् तथोभौ पार्ष्णिसारथी। अथैनं दशभिर् बाणैः प्रत्यविध्यत् स्तनान्तरे।

pātayitvā kṛpasyāśvāṃs tathobhau pārṣṇisārathī. athainaṃ daśabhir bāṇaiḥ pratyavidhyat stanāntare.

ततो वृन्दारकं वीरं कुरूणां कीर्तिवर्धनम्। पुत्राणां तव वीराणां पश्यताम् अवधीद् बली।

tato vṛndārakaṃ vīraṃ kurūṇāṃ kīrtivardhanam. putrāṇāṃ tava vīrāṇāṃ paśyatām avadhīd balī.

तं द्रौणिः पञ्चविंशत्या क्षुद्रकाणां समर्पयत्। वरं वरम् अमित्राणाम् आरुजन्तम् अभीतवत्।

taṃ drauṇiḥ pañcaviṃśatyā kṣudrakāṇāṃ samarpayat. varaṃ varam amitrāṇām ārujantam abhītavat.

स तु बाणैः शितैस् तूर्णं प्रत्यविध्यत मारिष। पश्यतां धार्तराष्ट्राणाम् अश्वत्थामानम् आर्जुनिः।

sa tu bāṇaiḥ śitais tūrṇaṃ pratyavidhyata māriṣa. paśyatāṃ dhārtarāṣṭrāṇām aśvatthāmānam ārjuniḥ.

षष्ट्या शराणां तं द्रौणिस् तिग्मधारैः सुतेजनैः। उग्रैर् नाकम्पयद् विद्ध्वा मैनाकम् इव पर्वतम्।

ṣaṣṭyā śarāṇāṃ taṃ drauṇis tigmadhāraiḥ sutejanaiḥ. ugrair nākampayad viddhvā mainākam iva parvatam.

स तु द्रौणिं त्रिसप्तत्या हेमपुङ्खैर् अजिह्मगैः। प्रत्यविध्यन् महातेजा बलवान् अपकारिणम्।

sa tu drauṇiṃ trisaptatyā hemapuṅkhair ajihmagaiḥ. pratyavidhyan mahātejā balavān apakāriṇam.

तस्मिन् द्रोणो बाणशतं पुत्रगृद्धी न्यपातयत्। अश्वत्थामा तथाष्टौ च परीप्सन् पितरं रणे।

tasmin droṇo bāṇaśataṃ putragṛddhī nyapātayat. aśvatthāmā tathāṣṭau ca parīpsan pitaraṃ raṇe.

कर्णो द्वाविंशतिं भल्लान् कृतवर्मा चतुर्दश। बृहद्बलस् तु पञ्चाशत् कृपः शारद्वतो दश।

karṇo dvāviṃśatiṃ bhallān kṛtavarmā caturdaśa. bṛhadbalas tu pañcāśat kṛpaḥ śāradvato daśa.

तांस् तु प्रत्यवधीत् सर्वान् दशभिर् दशभिः शरैः। तैर् अर्द्यमानः सौभद्रः सर्वतो निशितैः शरैः।

tāṃs tu pratyavadhīt sarvān daśabhir daśabhiḥ śaraiḥ. tair ardyamānaḥ saubhadraḥ sarvato niśitaiḥ śaraiḥ.

तं कोसलानाम् अधिपः कर्णिनाताडयद् धृदि। स तस्याश्वान् ध्वजं चापं सूतं चापातयत् क्षितौ।

taṃ kosalānām adhipaḥ karṇinātāḍayad dhṛdi. sa tasyāśvān dhvajaṃ cāpaṃ sūtaṃ cāpātayat kṣitau.

अथ कोसलराजस् तु विरथः खड्गचर्मधृत्। इयेष फाल्गुनेः कायाच् छिरो हर्तुं सकुण्डलम्।

atha kosalarājas tu virathaḥ khaḍgacarmadhṛt. iyeṣa phālguneḥ kāyāc chiro hartuṃ sakuṇḍalam.

स कोसलानां भर्तारं राजपुत्रं बृहद्बलम्। हृदि विव्याध बाणेन स भिन्नहृदयो ऽपतत्।

sa kosalānāṃ bhartāraṃ rājaputraṃ bṛhadbalam. hṛdi vivyādha bāṇena sa bhinnahṛdayo 'patat.

बभञ्ज च सहस्राणि दश राजन् महात्मनाम्। सृजताम् अशिवा वाचः खड्गकार्मुकधारिणाम्।

babhañja ca sahasrāṇi daśa rājan mahātmanām. sṛjatām aśivā vācaḥ khaḍgakārmukadhāriṇām.

तथा बृहद्बलं हत्वा सौभद्रो व्यचरद् रणे। विष्टम्भयन् महेष्वासान् योधांस् तव शराम्बुभिः।

tathā bṛhadbalaṃ hatvā saubhadro vyacarad raṇe. viṣṭambhayan maheṣvāsān yodhāṃs tava śarāmbubhiḥ.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...