स संनिपातस् तुमुलस् तस्य तेषां च भारत। अभवत् सर्वसैन्यानाम् अभावकरणो महान्। धृतराष्ट्र उवाच। तथा हतेषु सैन्येषु तथा कृच्छ्रगतः स्वयम्। कच्चिद् दुर्योधनः सूत नाकार्षीत् पृष्ठतो रणम्। एकस्य च बहूनां च संनिपातो महान् अभूत्। विशेषतो हि नृपतेर् विषमं प्रतिभाति मे। सो ऽत्यन्तसुखसंवृद्धो रक्ष्यो लोकस्य चेश्वरः। एको बहून् समासाद्य कच्चिन् नासीत् पराङ्मुखः। द्रोणः कर्णः कृपश् चैव कृतवर्मा च सात्वतः। नावारयन् कथं युद्धे राजानं राजकाङ्क्षिणः। सर्वोपायैर् हि युद्धेषु रक्षितव्यो महीपतिः। एषा नीतिः परा युद्धे दृष्टा तत्र महर्षिभिः। प्रविष्टे वै मम सुते परेषां वै महद् बलम्। संजय उवाच। मामका रथिनां श्रेष्ठाः किम् अकुर्वत संजय। राजन् संग्रामम् आश्चर्यं पुत्रस्य तव भारत। एकस्य च बहूनां च शृणु मे ब्रुवतो ऽद्भुतम्। द्रोणेन वार्यमाणो ऽसौ कर्णेन च कृपेण च। प्राविशत् पाण्डवीं सेनां मकरः सागरं यथा। किरन्न् इषुसहस्राणि तत्र तत्र तदा तदा। पाञ्चालान् पाण्डवांश् चैव विव्याध निशितैः शरैः। यथोद्यम्य ततः सूर्यो रश्मिभिर् नाशयेत् तमः। तथा पुत्रस् तव बलं नाशयत् तन् महाबलः।
sa saṃnipātas tumulas tasya teṣāṃ ca bhārata. abhavat sarvasainyānām abhāvakaraṇo mahān. dhṛtarāṣṭra uvāca. tathā hateṣu sainyeṣu tathā kṛcchragataḥ svayam. kaccid duryodhanaḥ sūta nākārṣīt pṛṣṭhato raṇam. ekasya ca bahūnāṃ ca saṃnipāto mahān abhūt. viśeṣato hi nṛpater viṣamaṃ pratibhāti me. so 'tyantasukhasaṃvṛddho rakṣyo lokasya ceśvaraḥ. eko bahūn samāsādya kaccin nāsīt parāṅmukhaḥ. droṇaḥ karṇaḥ kṛpaś caiva kṛtavarmā ca sātvataḥ. nāvārayan kathaṃ yuddhe rājānaṃ rājakāṅkṣiṇaḥ. sarvopāyair hi yuddheṣu rakṣitavyo mahīpatiḥ. eṣā nītiḥ parā yuddhe dṛṣṭā tatra maharṣibhiḥ. praviṣṭe vai mama sute pareṣāṃ vai mahad balam. saṃjaya uvāca. māmakā rathināṃ śreṣṭhāḥ kim akurvata saṃjaya. rājan saṃgrāmam āścaryaṃ putrasya tava bhārata. ekasya ca bahūnāṃ ca śṛṇu me bruvato 'dbhutam. droṇena vāryamāṇo 'sau karṇena ca kṛpeṇa ca. prāviśat pāṇḍavīṃ senāṃ makaraḥ sāgaraṃ yathā. kirann iṣusahasrāṇi tatra tatra tadā tadā. pāñcālān pāṇḍavāṃś caiva vivyādha niśitaiḥ śaraiḥ. yathodyamya tataḥ sūryo raśmibhir nāśayet tamaḥ. tathā putras tava balaṃ nāśayat tan mahābalaḥ.