संजय उवाच। ततस् ते सैनिकाः श्रुत्वा तं युधिष्ठिरनिग्रहम्। सिंहनादरवांश् चक्रुर् बाणशङ्खरवैः सह।

तत् तु सर्वं यथावृत्तं धर्मराजेन भारत। आप्तैर् आशु परिज्ञातं भारद्वाजचिकीर्षितम्।

ततः सर्वान् समानाय्य भ्रातॄन् सैन्यांश् च सर्वशः। अब्रवीद् धर्मराजस् तु धनंजयम् इदं वचः।

श्रुतं ते पुरुषव्याघ्र द्रोणस्याद्य चिकीर्षितम्। यथा तन् न भवेत् सत्यं तथा नीतिर् विधीयताम्।

सान्तरं हि प्रतिज्ञातं द्रोणेनामित्रकर्शन। तच् चान्तरम् अमोघेषौ त्वयि तेन समाहितम्।

स त्वम् अद्य महाबाहो युध्यस्व मदनन्तरम्। यथा दुर्योधनः कामं नेमं द्रोणाद् अवाप्नुयात्।

अर्जुन उवाच। यथा मे न वधः कार्य आचार्यस्य कथं चन। तथा तव परित्यागो न मे राजंश् चिकीर्षितः।

अप्य् एवं पाण्डव प्राणान् उत्सृजेयम् अहं युधि। प्रतीयां नाहम् आचार्यं त्वां न जह्यां कथं चन।

त्वां निगृह्याहवे राजन् धार्तराष्ट्रो यम् इच्छति। न स तं जीवलोके ऽस्मिन् कामं प्राप्तः कथं चन।

प्रपतेद् द्यौः सनक्षत्रा पृथिवी शकलीभवेत्। न त्वां द्रोणो निगृह्णीयाज् जीवमाने मयि ध्रुवम्।

यदि तस्य रणे साह्यं कुरुते वज्रभृत् स्वयम्। देवैर् वा सहितो दैत्यैर् न त्वां प्राप्स्यत्य् असौ मृधे।

मयि जीवति राजेन्द्र न भयं कर्तुम् अर्हसि। द्रोणाद् अस्त्रभृतां श्रेष्ठात् सर्वशस्त्रभृताम् अपि। अन्यच् च ब्रूयां राजेन्द्र प्रतिज्ञां मम नित्यदा।

न स्मराम्य् अनृतां वाचं न स्मरामि पराजयम्। न स्मरामि प्रतिश्रुत्य किं चिद् अप्य् अनपाकृतम्।

संजय उवाच। ततः शङ्खाश् च भेर्यश् च मृदङ्गाश् चानकैः सह। प्रावाद्यन्त महाराज पाण्डवानां निवेशने।

सिंहनादश् च संजज्ञे पाण्डवानां महात्मनाम्। धनुर्ज्यातलशब्दश् च गगनस्पृक् सुभैरवः।

तं श्रुत्वा शङ्खनिर्घोषं पाण्डवस्य महात्मनः। त्वदीयेष्व् अप्य् अनीकेषु वादित्राण्य् अभिजघ्निरे।

ततो व्यूढान्य् अनीकानि तव तेषां च भारत। शनैर् उपेयुर् अन्योन्यं योत्स्यमानानि संयुगे।

ततः प्रववृते युद्धं तुमुलं लोमहर्षणम्। पाण्डवानां कुरूणां च द्रोणपाञ्चाल्ययोर् अपि।

यतमानाः प्रयत्नेन द्रोणानीकविशातने। न शेकुः सृञ्जया राजंस् तद् धि द्रोणेन पालितम्।

तथैव तव पुत्रस्य रथोदाराः प्रहारिणः। न शेकुः पाण्डवीं सेनां पाल्यमानां किरीटिना।

आस्तां ते स्तिमिते सेने रक्ष्यमाणे परस्परम्। संप्रसुप्ते यथा नक्तं वनराज्यौ सुपुष्पिते।

ततो रुक्मरथो राजन्न् अर्केणेव विराजता। वरूथिना विनिष्पत्य व्यचरत् पृतनान्तरे।

तम् उद्यतं रथेनैकम् आशुकारिणम् आहवे। अनेकम् इव संत्रासान् मेनिरे पाण्डुसृञ्जयाः।

तेन मुक्ताः शरा घोरा विचेरुः सर्वतोदिशम्। त्रासयन्तो महाराज पाण्डवेयस्य वाहिनीम्।

मध्यं दिनम् अनुप्राप्तो गभस्तिशतसंवृतः। यथादृश्यत घर्मांशुस् तथा द्रोणो ऽप्य् अदृश्यत।

न चैनं पाण्डवेयानां कश् चिच् छक्नोति मारिष। वीक्षितुं समरे क्रुद्धं महेन्द्रम् इव दानवाः।

मोहयित्वा ततः सैन्यं भारद्वाजः प्रतापवान्। धृष्टद्युम्नबलं तूर्णं व्यधमन् निशितैः शरैः।

स दिशः सर्वतो रुद्ध्वा संवृत्य खम् अजिह्मगैः। पार्षतो यत्र तत्रैव ममृदे पाण्डुवाहिनीम्।