महाभारत 5.76 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

महाभारत

←उद्योग पर्व→

←अध्याय 76→

[mh-5-76] • 20 श्लोकाः

अर्जुन उवाच। उक्तं युधिष्ठिरेणैव यावद् वाच्यं जनार्दन। तव वाक्यं तु मे श्रुत्वा प्रतिभाति परंतप।

arjuna uvāca. uktaṃ yudhiṣṭhireṇaiva yāvad vācyaṃ janārdana. tava vākyaṃ tu me śrutvā pratibhāti paraṃtapa.

नैव प्रशमम् अत्र त्वं मन्यसे सुकरं प्रभो। लोभाद् वा धृतराष्ट्रस्य दैन्याद् वा समुपस्थितात्।

naiva praśamam atra tvaṃ manyase sukaraṃ prabho. lobhād vā dhṛtarāṣṭrasya dainyād vā samupasthitāt.

अफलं मन्यसे चापि पुरुषस्य पराक्रमम्। न चान्तरेण कर्माणि पौरुषेण फलोदयः।

aphalaṃ manyase cāpi puruṣasya parākramam. na cāntareṇa karmāṇi pauruṣeṇa phalodayaḥ.

तद् इदं भाषितं वाक्यं तथा च न तथैव च। न चैतद् एवं द्रष्टव्यम् असाध्यम् इति किं चन।

tad idaṃ bhāṣitaṃ vākyaṃ tathā ca na tathaiva ca. na caitad evaṃ draṣṭavyam asādhyam iti kiṃ cana.

किं चैतन् मन्यसे कृच्छ्रम् अस्माकं पापम् आदितः। कुर्वन्ति तेषां कर्माणि येषां नास्ति फलोदयः।

kiṃ caitan manyase kṛcchram asmākaṃ pāpam āditaḥ. kurvanti teṣāṃ karmāṇi yeṣāṃ nāsti phalodayaḥ.

संपाद्यमानं सम्यक् च स्यात् कर्म सफलं प्रभो। स तथा कृष्ण वर्तस्व यथा शर्म भवेत् परैः।

saṃpādyamānaṃ samyak ca syāt karma saphalaṃ prabho. sa tathā kṛṣṇa vartasva yathā śarma bhavet paraiḥ.

पाण्डवानां कुरूणां च भवान् परमकः सुहृत्। सुराणाम् असुराणां च यथा वीर प्रजापतिः।

pāṇḍavānāṃ kurūṇāṃ ca bhavān paramakaḥ suhṛt. surāṇām asurāṇāṃ ca yathā vīra prajāpatiḥ.

कुरूणां पाण्डवानां च प्रतिपत्स्व निरामयम्। अस्मद्धितम् अनुष्ठातुं न मन्ये तव दुष्करम्।

kurūṇāṃ pāṇḍavānāṃ ca pratipatsva nirāmayam. asmaddhitam anuṣṭhātuṃ na manye tava duṣkaram.

एवं चेत् कार्यताम् एति कार्यं तव जनार्दन। गमनाद् एवम् एव त्वं करिष्यसि न संशयः।

evaṃ cet kāryatām eti kāryaṃ tava janārdana. gamanād evam eva tvaṃ kariṣyasi na saṃśayaḥ.

चिकीर्षितम् अथान्यत् ते तस्मिन् वीर दुरात्मनि। भविष्यति तथा सर्वं यथा तव चिकीर्षितम्।

cikīrṣitam athānyat te tasmin vīra durātmani. bhaviṣyati tathā sarvaṃ yathā tava cikīrṣitam.

शर्म तैः सह वा नो ऽस्तु तव वा यच् चिकीर्षितम्। विचार्यमाणो यः कामस् तव कृष्ण स नो गुरुः।

śarma taiḥ saha vā no 'stu tava vā yac cikīrṣitam. vicāryamāṇo yaḥ kāmas tava kṛṣṇa sa no guruḥ.

न स नार्हति दुष्टात्मा वधं ससुतबान्धवः। येन धर्मसुते दृष्ट्वा न सा श्रीर् उपमर्षिता।

na sa nārhati duṣṭātmā vadhaṃ sasutabāndhavaḥ. yena dharmasute dṛṣṭvā na sā śrīr upamarṣitā.

यच् चाप्य् अपश्यतोपायं धर्मिष्ठं मधुसूदन। उपायेन नृशंसेन हृता दुर्द्यूतदेविना।

yac cāpy apaśyatopāyaṃ dharmiṣṭhaṃ madhusūdana. upāyena nṛśaṃsena hṛtā durdyūtadevinā.

कथं हि पुरुषो जातः क्षत्रियेषु धनुर्धरः। समाहूतो निवर्तेत प्राणत्यागे ऽप्य् उपस्थिते।

kathaṃ hi puruṣo jātaḥ kṣatriyeṣu dhanurdharaḥ. samāhūto nivarteta prāṇatyāge 'py upasthite.

अधर्मेण जितान् दृष्ट्वा वने प्रव्रजितांस् तथा। वध्यतां मम वार्ष्णेय निर्गतो ऽसौ सुयोधनः।

adharmeṇa jitān dṛṣṭvā vane pravrajitāṃs tathā. vadhyatāṃ mama vārṣṇeya nirgato 'sau suyodhanaḥ.

न चैतद् अद्भुतं कृष्ण मित्रार्थे यच् चिकीर्षसि। क्रिया कथं नु मुख्या स्यान् मृदुना वेतरेण वा।

na caitad adbhutaṃ kṛṣṇa mitrārthe yac cikīrṣasi. kriyā kathaṃ nu mukhyā syān mṛdunā vetareṇa vā.

अथ वा मन्यसे ज्यायान् वधस् तेषाम् अनन्तरम्। तद् एव क्रियताम् आशु न विचार्यम् अतस् त्वया।

atha vā manyase jyāyān vadhas teṣām anantaram. tad eva kriyatām āśu na vicāryam atas tvayā.

जानासि हि यथा तेन द्रौपदी पापबुद्धिना। परिक्लिष्टा सभामध्ये तच् च तस्यापि मर्षितम्।

jānāsi hi yathā tena draupadī pāpabuddhinā. parikliṣṭā sabhāmadhye tac ca tasyāpi marṣitam.

स नाम सम्यग् वर्तेत पाण्डवेष्व् इति माधव। न मे संजायते बुद्धिर् बीजम् उप्तम् इवोषरे।

sa nāma samyag varteta pāṇḍaveṣv iti mādhava. na me saṃjāyate buddhir bījam uptam ivoṣare.

तस्माद् यन् मन्यसे युक्तं पाण्डवानां च यद् धितम्। तद् आशु कुरु वार्ष्णेय यन् नः कार्यम् अनन्तरम्।

tasmād yan manyase yuktaṃ pāṇḍavānāṃ ca yad dhitam. tad āśu kuru vārṣṇeya yan naḥ kāryam anantaram.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...