महाभारत 5.46 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

Project Home / Contents

महाभारत

←उद्योग पर्व→

←अध्याय 46→

[mh-5-46] • 18 श्लोकाः

नमः पुंसे पुराणाय पूर्णानन्दाय विष्णवे। निरस्तनिखिलध्वान्ततेजसे विश्वहेतवे।

namaḥ puṃse purāṇāya pūrṇānandāya viṣṇave. nirastanikhiladhvāntatejase viśvahetave.

वैशंपायन उवाच। एवं सनत्सुजातेन विदुरेण च धीमता। सार्धं कथयतो राज्ञः सा व्यतीयाय शर्वरी।

vaiśaṃpāyana uvāca. evaṃ sanatsujātena vidureṇa ca dhīmatā. sārdhaṃ kathayato rājñaḥ sā vyatīyāya śarvarī.

तस्यां रजन्यां व्युष्टायां राजानः सर्व एव ते। सभाम् आविविशुर् हृष्टाः सूतस्योपदिदृक्षया।

tasyāṃ rajanyāṃ vyuṣṭāyāṃ rājānaḥ sarva eva te. sabhām āviviśur hṛṣṭāḥ sūtasyopadidṛkṣayā.

शुश्रूषमाणाः पार्थानां वचो धर्मार्थसंहितम्। धृतराष्ट्रमुखाः सर्वे ययू राजसभां शुभाम्।

śuśrūṣamāṇāḥ pārthānāṃ vaco dharmārthasaṃhitam. dhṛtarāṣṭramukhāḥ sarve yayū rājasabhāṃ śubhām.

सुधावदातां विस्तीर्णां कनकाजिरभूषिताम्। चन्द्रप्रभां सुरुचिरां सिक्तां परमवारिणा।

sudhāvadātāṃ vistīrṇāṃ kanakājirabhūṣitām. candraprabhāṃ surucirāṃ siktāṃ paramavāriṇā.

रुचिरैर् आसनैः स्तीर्णां काञ्चनैर् दारवैर् अपि। अश्मसारमयैर् दान्तैः स्वास्तीर्णैः सोत्तरच्छदैः।

rucirair āsanaiḥ stīrṇāṃ kāñcanair dāravair api. aśmasāramayair dāntaiḥ svāstīrṇaiḥ sottaracchadaiḥ.

भीष्मो द्रोणः कृपः शल्यः कृतवर्मा जयद्रथः। अश्वत्थामा विकर्णश् च सोमदत्तश् च बाह्लिकः।

bhīṣmo droṇaḥ kṛpaḥ śalyaḥ kṛtavarmā jayadrathaḥ. aśvatthāmā vikarṇaś ca somadattaś ca bāhlikaḥ.

विदुरश् च महाप्राज्ञो युयुत्सुश् च महारथः। सर्वे च सहिताः शूराः पार्थिवा भरतर्षभ। धृतराष्ट्रं पुरस्कृत्य विविशुस् तां सभां शुभाम्।

viduraś ca mahāprājño yuyutsuś ca mahārathaḥ. sarve ca sahitāḥ śūrāḥ pārthivā bharatarṣabha. dhṛtarāṣṭraṃ puraskṛtya viviśus tāṃ sabhāṃ śubhām.

दुःशासनश् चित्रसेनः शकुनिश् चापि सौबलः। दुर्मुखो दुःसहः कर्ण उलूको ऽथ विविंशतिः। दुःशासनः सौबलश् च शकुनिः शलतोशलौ। एते चान्ये च बहवः पार्थिवा भरतर्षभ।

duḥśāsanaś citrasenaḥ śakuniś cāpi saubalaḥ. durmukho duḥsahaḥ karṇa ulūko 'tha viviṃśatiḥ. duḥśāsanaḥ saubalaś ca śakuniḥ śalatośalau. ete cānye ca bahavaḥ pārthivā bharatarṣabha.

कुरुराजं पुरस्कृत्य दुर्योधनम् अमर्षणम्। विविशुस् तां सभां राजन् सुराः शक्रसदो यथा।

kururājaṃ puraskṛtya duryodhanam amarṣaṇam. viviśus tāṃ sabhāṃ rājan surāḥ śakrasado yathā.

आविशद्भिस् तदा राजञ् शूरैः परिघबाहुभिः। शुशुभे सा सभा राजन् सिंहैर् इव गिरेर् गुहा।

āviśadbhis tadā rājañ śūraiḥ parighabāhubhiḥ. śuśubhe sā sabhā rājan siṃhair iva girer guhā.

ते प्रविश्य महेष्वासाः सभां समितिशोभनाः। आसनानि महार्हाणि भेजिरे सूर्यवर्चसः।

te praviśya maheṣvāsāḥ sabhāṃ samitiśobhanāḥ. āsanāni mahārhāṇi bhejire sūryavarcasaḥ.

आसनस्थेषु सर्वेषु तेषु राजसु भारत। द्वाःस्थो निवेदयाम् आस सूतपुत्रम् उपस्थितम्।

āsanastheṣu sarveṣu teṣu rājasu bhārata. dvāḥstho nivedayām āsa sūtaputram upasthitam.

अयं स रथ आयाति यो ऽयासीत् पाण्डवान् प्रति। दूतो नस् तूर्णम् आयातः सैन्धवैः साधुवाहिभिः।

ayaṃ sa ratha āyāti yo 'yāsīt pāṇḍavān prati. dūto nas tūrṇam āyātaḥ saindhavaiḥ sādhuvāhibhiḥ.

उपयाय तु स क्षिप्रं रथात् प्रस्कन्द्य कुण्डली। प्रविवेश सभां पूर्णां महीपालैर् महात्मभिः।

upayāya tu sa kṣipraṃ rathāt praskandya kuṇḍalī. praviveśa sabhāṃ pūrṇāṃ mahīpālair mahātmabhiḥ.

संजय उवाच। प्राप्तो ऽस्मि पाण्डवान् गत्वा तद् विजानीत कौरवाः। यथावयः कुरून् सर्वान् प्रतिनन्दन्ति पाण्डवाः।

saṃjaya uvāca. prāpto 'smi pāṇḍavān gatvā tad vijānīta kauravāḥ. yathāvayaḥ kurūn sarvān pratinandanti pāṇḍavāḥ.

अभिवादयन्ति वृद्धांश् च वयस्यांश् च वयस्यवत्। यूनश् चाभ्यवदन् पार्थाः प्रतिपूज्य यथावयः।

abhivādayanti vṛddhāṃś ca vayasyāṃś ca vayasyavat. yūnaś cābhyavadan pārthāḥ pratipūjya yathāvayaḥ.

यथाहं धृतराष्ट्रेण शिष्टः पूर्वम् इतो गतः। अब्रुवं पाण्डवान् गत्वा तन् निबोधत पार्थिवाः। अब्रूतां तात धर्मेण वासुदेवधनंजयौ।

yathāhaṃ dhṛtarāṣṭreṇa śiṣṭaḥ pūrvam ito gataḥ. abruvaṃ pāṇḍavān gatvā tan nibodhata pārthivāḥ. abrūtāṃ tāta dharmeṇa vāsudevadhanaṃjayau.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...