महाभारत 5.136 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←उद्योग पर्व→

←अध्याय 136→

[mh-5-136] • 26 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। कुन्त्यास् तु वचनं श्रुत्वा भीष्मद्रोणौ महारथौ। दुर्योधनम् इदं वाक्यम् ऊचतुः शासनातिगम्।

vaiśaṃpāyana uvāca. kuntyās tu vacanaṃ śrutvā bhīṣmadroṇau mahārathau. duryodhanam idaṃ vākyam ūcatuḥ śāsanātigam.

श्रुतं ते पुरुषव्याघ्र कुन्त्याः कृष्णस्य संनिधौ। वाक्यम् अर्थवद् अव्यग्रम् उक्तं धर्म्यम् अनुत्तमम्।

śrutaṃ te puruṣavyāghra kuntyāḥ kṛṣṇasya saṃnidhau. vākyam arthavad avyagram uktaṃ dharmyam anuttamam.

तत् करिष्यन्ति कौन्तेया वासुदेवस्य संमतम्। न हि ते जातु शाम्येरन्न् ऋते राज्येन कौरव।

tat kariṣyanti kaunteyā vāsudevasya saṃmatam. na hi te jātu śāmyerann ṛte rājyena kaurava.

क्लेशिता हि त्वया पार्था धर्मपाशसितास् तदा। सभायां द्रौपदी चैव तैश् च तन् मर्षितं तव।

kleśitā hi tvayā pārthā dharmapāśasitās tadā. sabhāyāṃ draupadī caiva taiś ca tan marṣitaṃ tava.

कृतास्त्रं ह्य् अर्जुनं प्राप्य भीमं च कृतनिश्रमम्। गाण्डीवं चेषुधी चैव रथं च ध्वजम् एव च। नकुलं सहदेवं च बलवीर्यसमन्वितौ। सहायं वासुदेवं च न क्षंस्यति युधिष्ठिरः।

kṛtāstraṃ hy arjunaṃ prāpya bhīmaṃ ca kṛtaniśramam. gāṇḍīvaṃ ceṣudhī caiva rathaṃ ca dhvajam eva ca. nakulaṃ sahadevaṃ ca balavīryasamanvitau. sahāyaṃ vāsudevaṃ ca na kṣaṃsyati yudhiṣṭhiraḥ.

प्रत्यक्षं ते महाबाहो यथा पार्थेन धीमता। विराटनगरे पूर्वं सर्वे स्म युधि निर्जिताः।

pratyakṣaṃ te mahābāho yathā pārthena dhīmatā. virāṭanagare pūrvaṃ sarve sma yudhi nirjitāḥ.

दानवान् घोरकर्माणो निवातकवचान् युधि। रौद्रम् अस्त्रं समाधाय दग्धवान् अस्त्रवह्निना।

dānavān ghorakarmāṇo nivātakavacān yudhi. raudram astraṃ samādhāya dagdhavān astravahninā.

कर्णप्रभृतयश् चेमे त्वं चापि कवची रथी। मोक्षिता घोषयात्रायां पर्याप्तं तन् निदर्शनम्।

karṇaprabhṛtayaś ceme tvaṃ cāpi kavacī rathī. mokṣitā ghoṣayātrāyāṃ paryāptaṃ tan nidarśanam.

प्रशाम्य भरतश्रेष्ठ भ्रातृभिः सह पाण्डवैः। रक्षेमां पृथिवीं सर्वां मृत्योर् दंष्ट्रान्तरं गताम्।

praśāmya bharataśreṣṭha bhrātṛbhiḥ saha pāṇḍavaiḥ. rakṣemāṃ pṛthivīṃ sarvāṃ mṛtyor daṃṣṭrāntaraṃ gatām.

ज्येष्ठो भ्राता धर्मशीलो वत्सलः श्लक्ष्णवाक् शुचिः। तं गच्छ पुरुषव्याघ्रं व्यपनीयेह किल्बिषम्।

jyeṣṭho bhrātā dharmaśīlo vatsalaḥ ślakṣṇavāk śuciḥ. taṃ gaccha puruṣavyāghraṃ vyapanīyeha kilbiṣam.

दृष्टश् चेत् त्वं पाण्डवेन व्यपनीतशरासनः। प्रसन्नभ्रुकुटिः श्रीमान् कृता शान्तिः कुलस्य नः।

dṛṣṭaś cet tvaṃ pāṇḍavena vyapanītaśarāsanaḥ. prasannabhrukuṭiḥ śrīmān kṛtā śāntiḥ kulasya naḥ.

तम् अभ्येत्य सहामात्यः परिष्वज्य नृपात्मजम्। अभिवादय राजानं यथापूर्वम् अरिंदम।

tam abhyetya sahāmātyaḥ pariṣvajya nṛpātmajam. abhivādaya rājānaṃ yathāpūrvam ariṃdama.

अभिवादयमानं त्वां पाणिभ्यां भीमपूर्वजः। प्रतिगृह्णातु सौहार्दात् कुन्तीपुत्रो युधिष्ठिरः।

abhivādayamānaṃ tvāṃ pāṇibhyāṃ bhīmapūrvajaḥ. pratigṛhṇātu sauhārdāt kuntīputro yudhiṣṭhiraḥ.

सिंहस्कन्धोरुबाहुस् त्वां वृत्तायतमहाभुजः। परिष्वजतु बाहुभ्यां भीमः प्रहरतां वरः।

siṃhaskandhorubāhus tvāṃ vṛttāyatamahābhujaḥ. pariṣvajatu bāhubhyāṃ bhīmaḥ praharatāṃ varaḥ.

सिंहग्रीवो गुडाकेशस् ततस् त्वां पुष्करेक्षणः। अभिवादयतां पार्थः कुन्तीपुत्रो धनंजयः।

siṃhagrīvo guḍākeśas tatas tvāṃ puṣkarekṣaṇaḥ. abhivādayatāṃ pārthaḥ kuntīputro dhanaṃjayaḥ.

आश्विनेयौ नरव्याघ्रौ रूपेणाप्रतिमौ भुवि। तौ च त्वां गुरुवत् प्रेम्णा पूजया प्रत्युदीयताम्।

āśvineyau naravyāghrau rūpeṇāpratimau bhuvi. tau ca tvāṃ guruvat premṇā pūjayā pratyudīyatām.

मुञ्चन्त्व् आनन्दजाश्रूणि दाशार्हप्रमुखा नृपाः। संगच्छ भ्रातृभिः सार्धं मानं संत्यज्य पार्थिव।

muñcantv ānandajāśrūṇi dāśārhapramukhā nṛpāḥ. saṃgaccha bhrātṛbhiḥ sārdhaṃ mānaṃ saṃtyajya pārthiva.

प्रशाधि पृथिवीं कृत्स्नां ततस् तं भ्रातृभिः सह। समालिङ्ग्य च हर्षेण नृपा यान्तु परस्परम्।

praśādhi pṛthivīṃ kṛtsnāṃ tatas taṃ bhrātṛbhiḥ saha. samāliṅgya ca harṣeṇa nṛpā yāntu parasparam.

अलं युद्धेन राजेन्द्र सुहृदां शृणु कारणम्। ध्रुवं विनाशो युद्धे हि क्षत्रियाणां प्रदृश्यते।

alaṃ yuddhena rājendra suhṛdāṃ śṛṇu kāraṇam. dhruvaṃ vināśo yuddhe hi kṣatriyāṇāṃ pradṛśyate.

ज्योतींषि प्रतिकूलानि दारुणा मृगपक्षिणः। उत्पाता विविधा वीर दृश्यन्ते क्षत्रनाशनाः।

jyotīṃṣi pratikūlāni dāruṇā mṛgapakṣiṇaḥ. utpātā vividhā vīra dṛśyante kṣatranāśanāḥ.

विशेषत इहास्माकं निमित्तानि विनाशने। उल्काभिर् हि प्रदीप्ताभिर् वध्यते पृतना तव।

viśeṣata ihāsmākaṃ nimittāni vināśane. ulkābhir hi pradīptābhir vadhyate pṛtanā tava.

वाहनान्य् अप्रहृष्टानि रुदन्तीव विशां पते। गृध्रास् ते पर्युपासन्ते सैन्यानि च समन्ततः।

vāhanāny aprahṛṣṭāni rudantīva viśāṃ pate. gṛdhrās te paryupāsante sainyāni ca samantataḥ.

नगरं न यथापूर्वं तथा राजनिवेशनम्। शिवाश् चाशिवनिर्घोषा दीप्तां सेवन्ति वै दिशम्।

nagaraṃ na yathāpūrvaṃ tathā rājaniveśanam. śivāś cāśivanirghoṣā dīptāṃ sevanti vai diśam.

कुरु वाक्यं पितुर् मातुर् अस्माकं च हितैषिणाम्। त्वय्य् आयत्तो महाबाहो शमो व्यायाम एव च।

kuru vākyaṃ pitur mātur asmākaṃ ca hitaiṣiṇām. tvayy āyatto mahābāho śamo vyāyāma eva ca.

न चेत् करिष्यसि वचः सुहृदाम् अरिकर्शन। तप्स्यसे वाहिनीं दृष्ट्वा पार्थबाणप्रपीडिताम्।

na cet kariṣyasi vacaḥ suhṛdām arikarśana. tapsyase vāhinīṃ dṛṣṭvā pārthabāṇaprapīḍitām.

भीमस्य च महानादं नदतः शुष्मिणो रणे। श्रुत्वा स्मर्तासि मे वाक्यं गाण्डीवस्य च निस्वनम्। यद्य् एतद् अपसव्यं ते भविष्यति वचो मम।

bhīmasya ca mahānādaṃ nadataḥ śuṣmiṇo raṇe. śrutvā smartāsi me vākyaṃ gāṇḍīvasya ca nisvanam. yady etad apasavyaṃ te bhaviṣyati vaco mama.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...