महाभारत 5.117 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←उद्योग पर्व→

←अध्याय 117→

[mh-5-117] • 23 श्लोकाः

नारद उवाच। गालवं वैनतेयो ऽथ प्रहसन्न् इदम् अब्रवीत्। दिष्ट्या कृतार्थं पश्यामि भवन्तम् इह वै द्विज।

nārada uvāca. gālavaṃ vainateyo 'tha prahasann idam abravīt. diṣṭyā kṛtārthaṃ paśyāmi bhavantam iha vai dvija.

गालवस् तु वचः श्रुत्वा वैनतेयेन भाषितम्। चतुर्भागावशिष्टं तद् आचख्यौ कार्यम् अस्य हि।

gālavas tu vacaḥ śrutvā vainateyena bhāṣitam. caturbhāgāvaśiṣṭaṃ tad ācakhyau kāryam asya hi.

सुपर्णस् त्व् अब्रवीद् एनं गालवं पततां वरः। प्रयत्नस् ते न कर्तव्यो नैष संपत्स्यते तव।

suparṇas tv abravīd enaṃ gālavaṃ patatāṃ varaḥ. prayatnas te na kartavyo naiṣa saṃpatsyate tava.

पुरा हि कन्यकुब्जे वै गाधेः सत्यवतीं सुताम्। भार्यार्थे ऽवरयत् कन्याम् ऋचीकस् तेन भाषितः।

purā hi kanyakubje vai gādheḥ satyavatīṃ sutām. bhāryārthe 'varayat kanyām ṛcīkas tena bhāṣitaḥ.

एकतःश्यामकर्णानां हयानां चन्द्रवर्चसाम्। भगवन् दीयतां मह्यं सहस्रम् इति गालव।

ekataḥśyāmakarṇānāṃ hayānāṃ candravarcasām. bhagavan dīyatāṃ mahyaṃ sahasram iti gālava.

ऋचीकस् तु तथेत्य् उक्त्वा वरुणस्यालयं गतः। अश्वतीर्थे हयांल् लब्ध्वा दत्तवान् पार्थिवाय वै।

ṛcīkas tu tathety uktvā varuṇasyālayaṃ gataḥ. aśvatīrthe hayāṃl labdhvā dattavān pārthivāya vai.

इष्ट्वा ते पुण्डरीकेण दत्ता राज्ञा द्विजातिषु। तेभ्यो द्वे द्वे शते क्रीत्वा प्राप्तास् ते पार्थिवैस् तदा।

iṣṭvā te puṇḍarīkeṇa dattā rājñā dvijātiṣu. tebhyo dve dve śate krītvā prāptās te pārthivais tadā.

अपराण्य् अपि चत्वारि शतानि द्विजसत्तम। नीयमानानि संतारे हृतान्य् आसन् वितस्तया। एवं न शक्यम् अप्राप्यं प्राप्तुं गालव कर्हि चित्।

aparāṇy api catvāri śatāni dvijasattama. nīyamānāni saṃtāre hṛtāny āsan vitastayā. evaṃ na śakyam aprāpyaṃ prāptuṃ gālava karhi cit.

इमाम् अश्वशताभ्यां वै द्वाभ्यां तस्मै निवेदय। विश्वामित्राय धर्मात्मन् षड्भिर् अश्वशतैः सह। ततो ऽसि गतसंमोहः कृतकृत्यो द्विजर्षभ।

imām aśvaśatābhyāṃ vai dvābhyāṃ tasmai nivedaya. viśvāmitrāya dharmātman ṣaḍbhir aśvaśataiḥ saha. tato 'si gatasaṃmohaḥ kṛtakṛtyo dvijarṣabha.

गालवस् तं तथेत्य् उक्त्वा सुपर्णसहितस् ततः। आदायाश्वांश् च कन्यां च विश्वामित्रम् उपागमत्।

gālavas taṃ tathety uktvā suparṇasahitas tataḥ. ādāyāśvāṃś ca kanyāṃ ca viśvāmitram upāgamat.

गालव उवाच। अश्वानां काङ्क्षितार्थानां षड् इमानि शतानि वै। शतद्वयेन कन्येयं भवता प्रतिगृह्यताम्।

gālava uvāca. aśvānāṃ kāṅkṣitārthānāṃ ṣaḍ imāni śatāni vai. śatadvayena kanyeyaṃ bhavatā pratigṛhyatām.

अस्यां राजर्षिभिः पुत्रा जाता वै धार्मिकास् त्रयः। चतुर्थं जनयत्व् एकं भवान् अपि नरोत्तम।

asyāṃ rājarṣibhiḥ putrā jātā vai dhārmikās trayaḥ. caturthaṃ janayatv ekaṃ bhavān api narottama.

पूर्णान्य् एवं शतान्य् अष्टौ तुरगाणां भवन्तु ते। भवतो ह्य् अनृणो भूत्वा तपः कुर्यां यथासुखम्।

pūrṇāny evaṃ śatāny aṣṭau turagāṇāṃ bhavantu te. bhavato hy anṛṇo bhūtvā tapaḥ kuryāṃ yathāsukham.

नारद उवाच। विश्वामित्रस् तु तं दृष्ट्वा गालवं सह पक्षिणा। कन्यां च तां वरारोहाम् इदम् इत्य् अब्रवीद् वचः।

nārada uvāca. viśvāmitras tu taṃ dṛṣṭvā gālavaṃ saha pakṣiṇā. kanyāṃ ca tāṃ varārohām idam ity abravīd vacaḥ.

किम् इयं पूर्वम् एवेह न दत्ता मम गालव। पुत्रा ममैव चत्वारो भवेयुः कुलभावनाः।

kim iyaṃ pūrvam eveha na dattā mama gālava. putrā mamaiva catvāro bhaveyuḥ kulabhāvanāḥ.

प्रतिगृह्णामि ते कन्याम् एकपुत्रफलाय वै। अश्वाश् चाश्रमम् आसाद्य तिष्ठन्तु मम सर्वशः।

pratigṛhṇāmi te kanyām ekaputraphalāya vai. aśvāś cāśramam āsādya tiṣṭhantu mama sarvaśaḥ.

स तया रममाणो ऽथ विश्वामित्रो महाद्युतिः। आत्मजं जनयाम् आस माधवीपुत्रम् अष्टकम्।

sa tayā ramamāṇo 'tha viśvāmitro mahādyutiḥ. ātmajaṃ janayām āsa mādhavīputram aṣṭakam.

जातमात्रं सुतं तं च विश्वामित्रो महाद्युतिः। संयोज्यार्थैस् तथा धर्मैर् अश्वैस् तैः समयोजयत्।

jātamātraṃ sutaṃ taṃ ca viśvāmitro mahādyutiḥ. saṃyojyārthais tathā dharmair aśvais taiḥ samayojayat.

अथाष्टकः पुरं प्रायात् तदा सोमपुरप्रभम्। निर्यात्य कन्यां शिष्याय कौशिको ऽपि वनं ययौ।

athāṣṭakaḥ puraṃ prāyāt tadā somapuraprabham. niryātya kanyāṃ śiṣyāya kauśiko 'pi vanaṃ yayau.

गालवो ऽपि सुपर्णेन सह निर्यात्य दक्षिणाम्। मनसाभिप्रतीतेन कन्याम् इदम् उवाच ह।

gālavo 'pi suparṇena saha niryātya dakṣiṇām. manasābhipratītena kanyām idam uvāca ha.

जातो दानपतिः पुत्रस् त्वया शूरस् तथापरः। सत्यधर्मरतश् चान्यो यज्वा चापि तथापरः।

jāto dānapatiḥ putras tvayā śūras tathāparaḥ. satyadharmarataś cānyo yajvā cāpi tathāparaḥ.

तद् आगच्छ वरारोहे तारितस् ते पिता सुतैः। चत्वारश् चैव राजानस् तथाहं च सुमध्यमे।

tad āgaccha varārohe tāritas te pitā sutaiḥ. catvāraś caiva rājānas tathāhaṃ ca sumadhyame.

गालवस् त्व् अभ्यनुज्ञाय सुपर्णं पन्नगाशनम्। गालवः प्रययौ शीघ्रं ययातिं नहुषात्मजम्। पितुर् निर्यात्य तां कन्यां प्रययौ वनम् एव ह।

gālavas tv abhyanujñāya suparṇaṃ pannagāśanam. gālavaḥ prayayau śīghraṃ yayātiṃ nahuṣātmajam. pitur niryātya tāṃ kanyāṃ prayayau vanam eva ha.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...