रामायण 7.92 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

रामायण

←उत्तर काण्ड

←अध्याय 92→

[rm-7-92] • 17 श्लोकाः

तच् छ्रुत्वा हर्षम् आपेदे राघवो भ्रातृभिः सह। वाक्यं चाद्भुतसंकाशं भ्रातॄन् प्रोवाच राघवः।

tac chrutvā harṣam āpede rāghavo bhrātṛbhiḥ saha. vākyaṃ cādbhutasaṃkāśaṃ bhrātṝn provāca rāghavaḥ.

इमौ कुमारौ सौमित्रे तव धर्मविशारदौ। अङ्गदश् चन्द्रकेतुश् च राज्यार्हौ दृढधन्विनौ।

imau kumārau saumitre tava dharmaviśāradau. aṅgadaś candraketuś ca rājyārhau dṛḍhadhanvinau.

इमौ राज्ये ऽभिषेक्ष्यामि देशः साधु विधीयताम्। रमणीयो ह्य् असंबाधो रमेतां यत्र धन्विनौ।

imau rājye 'bhiṣekṣyāmi deśaḥ sādhu vidhīyatām. ramaṇīyo hy asaṃbādho rametāṃ yatra dhanvinau.

न राज्ञां यत्र पीदा स्यान् नाश्रमाणां विनाशनम्। स देशो दृश्यतां सौम्य नापराध्यामहे यथा।

na rājñāṃ yatra pīdā syān nāśramāṇāṃ vināśanam. sa deśo dṛśyatāṃ saumya nāparādhyāmahe yathā.

तथोक्तवति रामे तु भरतः प्रत्युवाच ह। अयं कारापथो देशः सुरमण्यो निरामयः।

tathoktavati rāme tu bharataḥ pratyuvāca ha. ayaṃ kārāpatho deśaḥ suramaṇyo nirāmayaḥ.

निवेश्यतां तत्र पुरम् अङ्गदस्य महात्मनः। चन्द्रकेतोश् च रुचिरं चन्द्रकान्तं निरामयम्।

niveśyatāṃ tatra puram aṅgadasya mahātmanaḥ. candraketoś ca ruciraṃ candrakāntaṃ nirāmayam.

तद् वाक्यं भरतेनोक्तं प्रतिजग्राह राघवः। तं च कृता वशे देशम् अङ्गदस्य न्यवेशयत्।

tad vākyaṃ bharatenoktaṃ pratijagrāha rāghavaḥ. taṃ ca kṛtā vaśe deśam aṅgadasya nyaveśayat.

अङ्गदीया पुरी रम्या अङ्गदस्य निवेशिता। रमणीया सुगुप्ता च रामेणाक्लिष्टकर्मणा।

aṅgadīyā purī ramyā aṅgadasya niveśitā. ramaṇīyā suguptā ca rāmeṇākliṣṭakarmaṇā.

चन्द्रकेतुस् तु मल्लस्य मल्लभूम्यां निवेशिता। चन्द्रकान्तेति विख्याता दिव्या स्वर्गपुरी यथा।

candraketus tu mallasya mallabhūmyāṃ niveśitā. candrakānteti vikhyātā divyā svargapurī yathā.

ततो रामः परां प्रीतिं भरतो लक्ष्मणस् तथा। ययुर् युधि दुराधर्षा अभिषेकं च चक्रिरे।

tato rāmaḥ parāṃ prītiṃ bharato lakṣmaṇas tathā. yayur yudhi durādharṣā abhiṣekaṃ ca cakrire.

अभिषिच्य कुमारौ द्वौ प्रस्थाप्य सबलानुगौ। अङ्गदं पश्चिमा भूमिं चन्द्रकेतुम् उदङ्मुखम्।

abhiṣicya kumārau dvau prasthāpya sabalānugau. aṅgadaṃ paścimā bhūmiṃ candraketum udaṅmukham.

अङ्गदं चापि सौमित्रिर् लक्ष्मणो ऽनुजगाम ह। चन्द्रकेतोस् तु भरतः पार्ष्णिग्राहो बभूव ह।

aṅgadaṃ cāpi saumitrir lakṣmaṇo 'nujagāma ha. candraketos tu bharataḥ pārṣṇigrāho babhūva ha.

लक्ष्मणस् त्व् अङ्गदीयायां संवत्सरम् अथोषितः। पुत्रे स्थिते दुराधर्षे अयोध्यां पुनर् आगमत्।

lakṣmaṇas tv aṅgadīyāyāṃ saṃvatsaram athoṣitaḥ. putre sthite durādharṣe ayodhyāṃ punar āgamat.

भरतो ऽपि तथैवोष्य संवत्सरम् अथाधिकम्। अयोध्यां पुनर् अगम्य रामपादाव् उपागमत्।

bharato 'pi tathaivoṣya saṃvatsaram athādhikam. ayodhyāṃ punar agamya rāmapādāv upāgamat.

उभौ सौमित्रिभरतौ रामपादाव् अनुव्रतौ। कालं गतम् अपि स्नेहान् न जज्ञाते ऽतिधार्मिकौ।

ubhau saumitribharatau rāmapādāv anuvratau. kālaṃ gatam api snehān na jajñāte 'tidhārmikau.

एवं वर्षसहस्राणि दशतेषां ययुस् तदा। धर्मे प्रयतमानानां पौरकार्येषु नित्यदा।

evaṃ varṣasahasrāṇi daśateṣāṃ yayus tadā. dharme prayatamānānāṃ paurakāryeṣu nityadā.

विहृत्य लाकं परिपूर्णमानसाः श्रिया वृता धर्मपथे परे स्थिताः। त्रयः समिद्धा इव दीप्ततेजसा हुताग्नयः साधु महाध्वरे त्रयः।

vihṛtya lākaṃ paripūrṇamānasāḥ śriyā vṛtā dharmapathe pare sthitāḥ. trayaḥ samiddhā iva dīptatejasā hutāgnayaḥ sādhu mahādhvare trayaḥ.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...