रामायण 7.58 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

रामायण

←उत्तर काण्ड

←अध्याय 58→

[rm-7-58] • 14 श्लोकाः

याम् एव रात्रिं शत्रुघ्न पर्णशालां समाविशत्। ताम् एव रात्रिं सीतापि प्रसूता दारकद्वयम्।

yām eva rātriṃ śatrughna parṇaśālāṃ samāviśat. tām eva rātriṃ sītāpi prasūtā dārakadvayam.

ततो ऽर्धरात्रसमये बालका मुनिदारकाः। वाल्मीकेः प्रियम् आचख्युः सीतायाः प्रसवं शुभम्। तस्य रक्षां महातेजः कुरु भूतविनाशिनीम्।

tato 'rdharātrasamaye bālakā munidārakāḥ. vālmīkeḥ priyam ācakhyuḥ sītāyāḥ prasavaṃ śubham. tasya rakṣāṃ mahātejaḥ kuru bhūtavināśinīm.

तेषां तद् वचनं श्रुत्वा मुनिर् हर्षम् उपागमत्। भूतघ्नीं चाकरोत् ताभ्यां रक्षां रक्षोविनाशिनीम्।

teṣāṃ tad vacanaṃ śrutvā munir harṣam upāgamat. bhūtaghnīṃ cākarot tābhyāṃ rakṣāṃ rakṣovināśinīm.

कुशमुष्टिम् उपादाय लवं चैव तु स द्विजः। वाल्मीकिः प्रददौ ताभ्यां रक्षां भूतविनाशिनीम्।

kuśamuṣṭim upādāya lavaṃ caiva tu sa dvijaḥ. vālmīkiḥ pradadau tābhyāṃ rakṣāṃ bhūtavināśinīm.

यस् तयोः पूर्वजो जातः स कुशैर् मन्त्रसंस्कृतैः। निर्मार्जनीयस् तु भवेत् कुश इत्य् अस्य नामतः।

yas tayoḥ pūrvajo jātaḥ sa kuśair mantrasaṃskṛtaiḥ. nirmārjanīyas tu bhavet kuśa ity asya nāmataḥ.

यश् चापरो भवेत् ताभ्यां लवेन सुसमाहितः। निर्मार्जनीयो वृद्धाभिर् लवश् चेति स नामतः।

yaś cāparo bhavet tābhyāṃ lavena susamāhitaḥ. nirmārjanīyo vṛddhābhir lavaś ceti sa nāmataḥ.

एवं कुशलवौ नाम्ना ताव् उभौ यमजातकौ। मत्कृतभ्यां च नामभ्यां ख्यातियुक्तौ भविष्यतः।

evaṃ kuśalavau nāmnā tāv ubhau yamajātakau. matkṛtabhyāṃ ca nāmabhyāṃ khyātiyuktau bhaviṣyataḥ.

ते रक्षां जगृहुस् तां च मुनिहस्तात् समाहिताः। अकुर्वंश् च ततो रक्षां तयोर् विगतकल्मषाः।

te rakṣāṃ jagṛhus tāṃ ca munihastāt samāhitāḥ. akurvaṃś ca tato rakṣāṃ tayor vigatakalmaṣāḥ.

तथा तां क्रियमाणां तु रक्षां गोत्रं च नाम च। संकीर्तनं च रामस्य सीतायाः प्रसवौ शुभौ।

tathā tāṃ kriyamāṇāṃ tu rakṣāṃ gotraṃ ca nāma ca. saṃkīrtanaṃ ca rāmasya sītāyāḥ prasavau śubhau.

अर्धरात्रे तु शत्रुघ्नः शुश्राव सुमहत् प्रियम्। पर्णशालां गतो रात्रौ दिष्ट्या दिष्ट्येति चाब्रवीत्।

ardharātre tu śatrughnaḥ śuśrāva sumahat priyam. parṇaśālāṃ gato rātrau diṣṭyā diṣṭyeti cābravīt.

तथ तस्य प्रहृष्टस्य शत्रुघ्नस्य महात्मनः। व्यतीता वार्षिकी रात्रिः श्रावणी लघुविक्रमा।

tatha tasya prahṛṣṭasya śatrughnasya mahātmanaḥ. vyatītā vārṣikī rātriḥ śrāvaṇī laghuvikramā.

प्रभाते तु महावीर्यः कृत्वा पौर्वाह्णिकं क्रमम्। मुनिं प्राञ्जलिर् आमन्त्र्य प्रायात् पश्चान्मुखः पुनः।

prabhāte tu mahāvīryaḥ kṛtvā paurvāhṇikaṃ kramam. muniṃ prāñjalir āmantrya prāyāt paścānmukhaḥ punaḥ.

स गत्वा यमुनातीरं सप्तरात्रोषितः पथि। ऋषीणां पुण्यकीर्तीनाम् आश्रमे वासम् अभ्ययात्।

sa gatvā yamunātīraṃ saptarātroṣitaḥ pathi. ṛṣīṇāṃ puṇyakīrtīnām āśrame vāsam abhyayāt.

स तत्र मुनिभिः सार्धं भार्गवप्रमुखैर् नृपः। कथाभिर् बहुरूपाभिर् वासं चक्रे महायशाः।

sa tatra munibhiḥ sārdhaṃ bhārgavapramukhair nṛpaḥ. kathābhir bahurūpābhir vāsaṃ cakre mahāyaśāḥ.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...