रामायण 3.26 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

रामायण

←अरण्य काण्ड→

←अध्याय 26→

[rm-3-26] • 20 श्लोकाः

खरं तु रामाभिमुखं प्रयान्तं वाहिनीपतिः। राक्षसस् त्रिशिरा नाम संनिपत्येदम् अब्रवीत्।

kharaṃ tu rāmābhimukhaṃ prayāntaṃ vāhinīpatiḥ. rākṣasas triśirā nāma saṃnipatyedam abravīt.

मां नियोजय विक्रान्त संनिवर्तस्व साहसात्। पश्य रामं महाबाहुं संयुगे विनिपातितम्।

māṃ niyojaya vikrānta saṃnivartasva sāhasāt. paśya rāmaṃ mahābāhuṃ saṃyuge vinipātitam.

प्रतिजानामि ते सत्यम् आयुधं चाहम् आलभे। यथा रामं वधिष्यामि वधार्हं सर्वरक्षसाम्।

pratijānāmi te satyam āyudhaṃ cāham ālabhe. yathā rāmaṃ vadhiṣyāmi vadhārhaṃ sarvarakṣasām.

अहं वास्य रणे मृत्युर् एष वा समरे मम। विनिवर्त्य रणोत्साहं मुहूर्तं प्राश्निको भव।

ahaṃ vāsya raṇe mṛtyur eṣa vā samare mama. vinivartya raṇotsāhaṃ muhūrtaṃ prāśniko bhava.

प्रहृष्टो वा हते रामे जनस्थानं प्रयास्यसि। मयि वा निहते रामं संयुगायोपयास्यसि।

prahṛṣṭo vā hate rāme janasthānaṃ prayāsyasi. mayi vā nihate rāmaṃ saṃyugāyopayāsyasi.

खरस् त्रिशिरसा तेन मृत्युलोभात् प्रसादितः। गच्छ युध्येत्य् अनुज्ञातो राघवाभिमुखो ययौ।

kharas triśirasā tena mṛtyulobhāt prasāditaḥ. gaccha yudhyety anujñāto rāghavābhimukho yayau.

त्रिशिराश् च रथेनैव वाजियुक्तेन भास्वता। अभ्यद्रवद् रणे रामं त्रिशृङ्ग इव पर्वतः।

triśirāś ca rathenaiva vājiyuktena bhāsvatā. abhyadravad raṇe rāmaṃ triśṛṅga iva parvataḥ.

शरधारा समूहान् स महामेघ इवोत्सृजन्। व्यसृजत् सदृशं नादं जलार्द्रस्येव दुन्दुभेः।

śaradhārā samūhān sa mahāmegha ivotsṛjan. vyasṛjat sadṛśaṃ nādaṃ jalārdrasyeva dundubheḥ.

आगच्छन्तं त्रिशिरसं राक्षसं प्रेक्ष्य राघवः। धनुषा प्रतिजग्राह विधुन्वन् सायकाञ् शितान्।

āgacchantaṃ triśirasaṃ rākṣasaṃ prekṣya rāghavaḥ. dhanuṣā pratijagrāha vidhunvan sāyakāñ śitān.

स संप्रहारस् तुमुलो राम त्रिशिरसोर् महान्। बभूवातीव बलिनोः सिंहकुञ्जरयोर् इव।

sa saṃprahāras tumulo rāma triśirasor mahān. babhūvātīva balinoḥ siṃhakuñjarayor iva.

ततस् त्रिशिरसा बाणैर् ललाटे ताडितस् त्रिभिः। अमर्षी कुपितो रामः संरब्धम् इदम् अब्रवीत्।

tatas triśirasā bāṇair lalāṭe tāḍitas tribhiḥ. amarṣī kupito rāmaḥ saṃrabdham idam abravīt.

अहो विक्रमशूरस्य राक्षसस्येदृशं बलम्। पुष्पैर् इव शरैर् यस्य ललाटे ऽस्मि परिक्षतः। ममापि प्रतिगृह्णीष्व शरांश् चापगुणच्युतान्।

aho vikramaśūrasya rākṣasasyedṛśaṃ balam. puṣpair iva śarair yasya lalāṭe 'smi parikṣataḥ. mamāpi pratigṛhṇīṣva śarāṃś cāpaguṇacyutān.

एवम् उक्त्वा तु संरब्धः शरान् आशीविषोपमान्। त्रिशिरो वक्षसि क्रुद्धो निजघान चतुर्दश।

evam uktvā tu saṃrabdhaḥ śarān āśīviṣopamān. triśiro vakṣasi kruddho nijaghāna caturdaśa.

चतुर्भिस् तुरगान् अस्य शरैः संनतपर्वभिः। न्यपातयत तेजस्वी चतुरस् तस्य वाजिनः।

caturbhis turagān asya śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ. nyapātayata tejasvī caturas tasya vājinaḥ.

अष्टभिः सायकैः सूतं रथोपस्थे न्यपातयत्। रामश् चिच्छेद बाणेन ध्वजं चास्य समुच्छ्रितम्।

aṣṭabhiḥ sāyakaiḥ sūtaṃ rathopasthe nyapātayat. rāmaś ciccheda bāṇena dhvajaṃ cāsya samucchritam.

ततो हतरथात् तस्माद् उत्पतन्तं निशाचरम्। बिभेद रामस् तं बाणैर् हृदये सो ऽभवज् जडः।

tato hatarathāt tasmād utpatantaṃ niśācaram. bibheda rāmas taṃ bāṇair hṛdaye so 'bhavaj jaḍaḥ.

सायकैश् चाप्रमेयात्मा सामर्षस् तस्य रक्षसः। शिरांस्य् अपातयत् त्रीणि वेगवद्भिस् त्रिभिः शतैः।

sāyakaiś cāprameyātmā sāmarṣas tasya rakṣasaḥ. śirāṃsy apātayat trīṇi vegavadbhis tribhiḥ śataiḥ.

स भूमौ शोणितोद्गारी रामबाणाभिपीडितः। न्यपतत् पतितैः पूर्वं स्वशिरोभिर् निशाचरः।

sa bhūmau śoṇitodgārī rāmabāṇābhipīḍitaḥ. nyapatat patitaiḥ pūrvaṃ svaśirobhir niśācaraḥ.

हतशेषास् ततो भग्ना राक्षसाः खरसंश्रयाः। द्रवन्ति स्म न तिष्ठन्ति व्याघ्रत्रस्ता मृगा इव।

hataśeṣās tato bhagnā rākṣasāḥ kharasaṃśrayāḥ. dravanti sma na tiṣṭhanti vyāghratrastā mṛgā iva.

तान् खरो द्रवतो दृष्ट्वा निवर्त्य रुषितः स्वयम्। रामम् एवाभिदुद्राव राहुश् चन्द्रमसं यथा।

tān kharo dravato dṛṣṭvā nivartya ruṣitaḥ svayam. rāmam evābhidudrāva rāhuś candramasaṃ yathā.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...