रामायण 1.70 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

Project Home / Contents

रामायण

बाल काण्ड→

←अध्याय 70→

[rm-1-70] • 24 श्लोकाः

एवं ब्रुवाणं जनकः प्रत्युवाच कृताञ्जलिः। श्रोतुम् अर्हसि भद्रं ते कुलं नः कीर्तितं परम्।

evaṃ bruvāṇaṃ janakaḥ pratyuvāca kṛtāñjaliḥ. śrotum arhasi bhadraṃ te kulaṃ naḥ kīrtitaṃ param.

प्रदाने हि मुनिश्रेष्ठ कुलं निरवशेषतः। वक्तव्यं कुलजातेन तन् निबोध महामुने।

pradāne hi muniśreṣṭha kulaṃ niravaśeṣataḥ. vaktavyaṃ kulajātena tan nibodha mahāmune.

राजाभूत् त्रिषु लोकेषु विश्रुतः स्वेन कर्मणा। निमिः परमधर्मात्मा सर्वसत्त्ववतां वरः।

rājābhūt triṣu lokeṣu viśrutaḥ svena karmaṇā. nimiḥ paramadharmātmā sarvasattvavatāṃ varaḥ.

तस्य पुत्रो मिथिर् नाम जनको मिथि पुत्रकः। प्रथमो जनको नाम जनकाद् अप्य् उदावसुः।

tasya putro mithir nāma janako mithi putrakaḥ. prathamo janako nāma janakād apy udāvasuḥ.

उदावसोस् तु धर्मात्मा जातो वै नन्दिवर्धनः। नन्दिवर्धन पुत्रस् तु सुकेतुर् नाम नामतः।

udāvasos tu dharmātmā jāto vai nandivardhanaḥ. nandivardhana putras tu suketur nāma nāmataḥ.

सुकेतोर् अपि धर्मात्मा देवरातो महाबलः। देवरातस्य राजर्षेर् बृहद्रथ इति श्रुतः।

suketor api dharmātmā devarāto mahābalaḥ. devarātasya rājarṣer bṛhadratha iti śrutaḥ.

बृहद्रथस्य शूरो ऽभून् महावीरः प्रतापवान्। महावीरस्य धृतिमान् सुधृतिः सत्यविक्रमः।

bṛhadrathasya śūro 'bhūn mahāvīraḥ pratāpavān. mahāvīrasya dhṛtimān sudhṛtiḥ satyavikramaḥ.

सुधृतेर् अपि धर्मात्मा धृष्टकेतुः सुधार्मिकः। धृष्टकेतोस् तु राजर्षेर् हर्यश्व इति विश्रुतः।

sudhṛter api dharmātmā dhṛṣṭaketuḥ sudhārmikaḥ. dhṛṣṭaketos tu rājarṣer haryaśva iti viśrutaḥ.

हर्यश्वस्य मरुः पुत्रो मरोः पुत्रः प्रतीन्धकः। प्रतीन्धकस्य धर्मात्मा राजा कीर्तिरथः सुतः।

haryaśvasya maruḥ putro maroḥ putraḥ pratīndhakaḥ. pratīndhakasya dharmātmā rājā kīrtirathaḥ sutaḥ.

पुत्रः कीर्तिरथस्यापि देवमीढ इति स्मृतः। देवमीढस्य विबुधो विबुधस्य महीध्रकः।

putraḥ kīrtirathasyāpi devamīḍha iti smṛtaḥ. devamīḍhasya vibudho vibudhasya mahīdhrakaḥ.

महीध्रकसुतो राजा कीर्तिरातो महाबलः। कीर्तिरातस्य राजर्षेर् महारोमा व्यजायत।

mahīdhrakasuto rājā kīrtirāto mahābalaḥ. kīrtirātasya rājarṣer mahāromā vyajāyata.

महार्ॐणस् तु धर्मात्मा स्वर्णरोमा व्यजायत। स्वर्णर्ॐणस् तु राजर्षेर् ह्रस्वरोमा व्यजायत।

mahāroṃṇas tu dharmātmā svarṇaromā vyajāyata. svarṇaroṃṇas tu rājarṣer hrasvaromā vyajāyata.

तस्य पुत्रद्वयं जज्ञे धर्मज्ञस्य महात्मनः। ज्येष्ठो ऽहम् अनुजो भ्राता मम वीरः कुशध्वजः।

tasya putradvayaṃ jajñe dharmajñasya mahātmanaḥ. jyeṣṭho 'ham anujo bhrātā mama vīraḥ kuśadhvajaḥ.

मां तु ज्येष्ठं पिता राज्ये सो ऽभिषिच्य नराधिपः। कुशध्वजं समावेश्य भारं मयि वनं गतः।

māṃ tu jyeṣṭhaṃ pitā rājye so 'bhiṣicya narādhipaḥ. kuśadhvajaṃ samāveśya bhāraṃ mayi vanaṃ gataḥ.

वृद्धे पितरि स्वर्याते धर्मेण धुरम् आवहम्। भ्रातरं देवसंकाशं स्नेहात् पश्यन् कुशध्वजम्।

vṛddhe pitari svaryāte dharmeṇa dhuram āvaham. bhrātaraṃ devasaṃkāśaṃ snehāt paśyan kuśadhvajam.

कस्य चित् त्व् अथ कालस्य सांकाश्याद् अगमत् पुरात्। सुधन्वा वीर्यवान् राजा मिथिलाम् अवरोधकः।

kasya cit tv atha kālasya sāṃkāśyād agamat purāt. sudhanvā vīryavān rājā mithilām avarodhakaḥ.

स च मे प्रेषयाम् आस शैवं धनुर् अनुत्तमम्। सीता कन्या च पद्माक्षी मह्यं वै दीयताम् इति।

sa ca me preṣayām āsa śaivaṃ dhanur anuttamam. sītā kanyā ca padmākṣī mahyaṃ vai dīyatām iti.

तस्याप्रदानाद् ब्रह्मर्षे युद्धम् आसीन् मया सह। स हतो ऽभिमुखो राजा सुधन्वा तु मया रणे।

tasyāpradānād brahmarṣe yuddham āsīn mayā saha. sa hato 'bhimukho rājā sudhanvā tu mayā raṇe.

निहत्य तं मुनिश्रेष्ठ सुधन्वानं नराधिपम्। सांकाश्ये भ्रातरं शूरम् अभ्यषिञ्चं कुशध्वजम्।

nihatya taṃ muniśreṣṭha sudhanvānaṃ narādhipam. sāṃkāśye bhrātaraṃ śūram abhyaṣiñcaṃ kuśadhvajam.

कनीयान् एष मे भ्राता अहं ज्येष्ठो महामुने। ददामि परमप्रीतो वध्वौ ते मुनिपुंगव।

kanīyān eṣa me bhrātā ahaṃ jyeṣṭho mahāmune. dadāmi paramaprīto vadhvau te munipuṃgava.

सीतां रामाय भद्रं ते ऊर्मिलां लक्ष्मणाय च। वीर्यशुल्कां मम सुतां सीतां सुरसुतोपमाम्।

sītāṃ rāmāya bhadraṃ te ūrmilāṃ lakṣmaṇāya ca. vīryaśulkāṃ mama sutāṃ sītāṃ surasutopamām.

द्वितीयाम् ऊर्मिलां चैव त्रिर् वदामि न संशयः। ददामि परमप्रीतो वध्वौ ते रघुनन्दन।

dvitīyām ūrmilāṃ caiva trir vadāmi na saṃśayaḥ. dadāmi paramaprīto vadhvau te raghunandana.

रामलक्ष्मणयो राजन् गोदानं कारयस्व ह। पितृकार्यं च भद्रं ते ततो वैवाहिकं कुरु।

rāmalakṣmaṇayo rājan godānaṃ kārayasva ha. pitṛkāryaṃ ca bhadraṃ te tato vaivāhikaṃ kuru.

मघा ह्य् अद्य महाबाहो तृतीये दिवसे प्रभो। फल्गुन्याम् उत्तरे राजंस् तस्मिन् वैवाहिकं कुरु। रामलक्ष्मणयोर् अर्थे दानं कार्यं सुखोदयम्।

maghā hy adya mahābāho tṛtīye divase prabho. phalgunyām uttare rājaṃs tasmin vaivāhikaṃ kuru. rāmalakṣmaṇayor arthe dānaṃ kāryaṃ sukhodayam.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...