महाभारत 9.62 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

Project Home / Contents

महाभारत

←शल्य पर्व→

←अध्याय 62→

[mh-9-62] • 73 श्लोकाः

जनमेजय उवाच। किमर्थं राजशार्दूलो धर्मराजो युधिष्ठिरः। गान्धार्याः प्रेषयाम् आस वासुदेवं परंतपम्।

janamejaya uvāca. kimarthaṃ rājaśārdūlo dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ. gāndhāryāḥ preṣayām āsa vāsudevaṃ paraṃtapam.

यदा पूर्वं गतः कृष्णः शमार्थं कौरवान् प्रति। न च तं लब्धवान् कामं ततो युद्धम् अभूद् इदम्।

yadā pūrvaṃ gataḥ kṛṣṇaḥ śamārthaṃ kauravān prati. na ca taṃ labdhavān kāmaṃ tato yuddham abhūd idam.

निहतेषु तु योधेषु हते दुर्योधने तथा। पृथिव्यां पाण्डवेयस्य निःसपत्ने कृते युधि।

nihateṣu tu yodheṣu hate duryodhane tathā. pṛthivyāṃ pāṇḍaveyasya niḥsapatne kṛte yudhi.

विद्रुते शिबिरे शून्ये प्राप्ते यशसि चोत्तमे। किं नु तत् कारणं ब्रह्मन् येन कृष्णो गतः पुनः।

vidrute śibire śūnye prāpte yaśasi cottame. kiṃ nu tat kāraṇaṃ brahman yena kṛṣṇo gataḥ punaḥ.

न चैतत् कारणं ब्रह्मन्न् अल्पं वै प्रतिभाति मे। यत्रागमद् अमेयात्मा स्वयम् एव जनार्दनः।

na caitat kāraṇaṃ brahmann alpaṃ vai pratibhāti me. yatrāgamad ameyātmā svayam eva janārdanaḥ.

तत्त्वतो वै समाचक्ष्व सर्वम् अध्वर्युसत्तम। यच् चात्र कारणं ब्रह्मन् कार्यस्यास्य विनिश्चये।

tattvato vai samācakṣva sarvam adhvaryusattama. yac cātra kāraṇaṃ brahman kāryasyāsya viniścaye.

वैशंपायन उवाच। त्वद्युक्तो ऽयम् अनुप्रश्नो यन् मां पृच्छसि पार्थिव। तत् ते ऽहं संप्रवक्ष्यामि यथावद् भरतर्षभ।

vaiśaṃpāyana uvāca. tvadyukto 'yam anupraśno yan māṃ pṛcchasi pārthiva. tat te 'haṃ saṃpravakṣyāmi yathāvad bharatarṣabha.

हतं दुर्योधनं दृष्ट्वा भीमसेनेन संयुगे। व्युत्क्रम्य समयं राजन् धार्तराष्ट्रं महाबलम्।

hataṃ duryodhanaṃ dṛṣṭvā bhīmasenena saṃyuge. vyutkramya samayaṃ rājan dhārtarāṣṭraṃ mahābalam.

अन्यायेन हतं दृष्ट्वा गदायुद्धेन भारत। युधिष्ठिरं महाराज महद् भयम् अथाविशत्।

anyāyena hataṃ dṛṣṭvā gadāyuddhena bhārata. yudhiṣṭhiraṃ mahārāja mahad bhayam athāviśat.

चिन्तयानो महाभागां गान्धारीं तपसान्विताम्। घोरेण तपसा युक्तां त्रैलोक्यम् अपि सा दहेत्।

cintayāno mahābhāgāṃ gāndhārīṃ tapasānvitām. ghoreṇa tapasā yuktāṃ trailokyam api sā dahet.

तस्य चिन्तयमानस्य बुद्धिः समभवत् तदा। गान्धार्याः क्रोधदीप्तायाः पूर्वं प्रशमनं भवेत्।

tasya cintayamānasya buddhiḥ samabhavat tadā. gāndhāryāḥ krodhadīptāyāḥ pūrvaṃ praśamanaṃ bhavet.

सा हि पुत्रवधं श्रुत्वा कृतम् अस्माभिर् ईदृशम्। मानसेनाग्निना क्रुद्धा भस्मसान् नः करिष्यति।

sā hi putravadhaṃ śrutvā kṛtam asmābhir īdṛśam. mānasenāgninā kruddhā bhasmasān naḥ kariṣyati.

कथं दुःखम् इदं तीव्रं गान्धारी प्रसहिष्यति। श्रुत्वा विनिहतं पुत्रं छलेनाजिह्मयोधिनम्।

kathaṃ duḥkham idaṃ tīvraṃ gāndhārī prasahiṣyati. śrutvā vinihataṃ putraṃ chalenājihmayodhinam.

एवं विचिन्त्य बहुधा भयशोकसमन्वितः। वासुदेवम् इदं वाक्यं धर्मराजो ऽभ्यभाषत।

evaṃ vicintya bahudhā bhayaśokasamanvitaḥ. vāsudevam idaṃ vākyaṃ dharmarājo 'bhyabhāṣata.

तव प्रसादाद् गोविन्द राज्यं निहतकण्टकम्। अप्राप्यं मनसापीह प्राप्तम् अस्माभिर् अच्युत।

tava prasādād govinda rājyaṃ nihatakaṇṭakam. aprāpyaṃ manasāpīha prāptam asmābhir acyuta.

प्रत्यक्षं मे महाबाहो संग्रामे रोमहर्षणे। विमर्दः सुमहान् प्राप्तस् त्वया यादवनन्दन।

pratyakṣaṃ me mahābāho saṃgrāme romaharṣaṇe. vimardaḥ sumahān prāptas tvayā yādavanandana.

त्वया देवासुरे युद्धे वधार्थम् अमरद्विषाम्। यथा साह्यं पुरा दत्तं हताश् च विबुधद्विषः।

tvayā devāsure yuddhe vadhārtham amaradviṣām. yathā sāhyaṃ purā dattaṃ hatāś ca vibudhadviṣaḥ.

साह्यं तथा महाबाहो दत्तम् अस्माकम् अच्युत। सारथ्येन च वार्ष्णेय भवता यद् धृता वयम्।

sāhyaṃ tathā mahābāho dattam asmākam acyuta. sārathyena ca vārṣṇeya bhavatā yad dhṛtā vayam.

यदि न त्वं भवेन् नाथः फल्गुनस्य महारणे। कथं शक्यो रणे जेतुं भवेद् एष बलार्णवः। जेतुं परान् परिव्यूढान् प्राप्तांश् चैव त्वयाच्युत।

yadi na tvaṃ bhaven nāthaḥ phalgunasya mahāraṇe. kathaṃ śakyo raṇe jetuṃ bhaved eṣa balārṇavaḥ. jetuṃ parān parivyūḍhān prāptāṃś caiva tvayācyuta.

गदाप्रहारा विपुलाः परिघैश् चापि ताडनम्। शक्तिभिर् भिण्डिपालैश् च तोमरैः सपरश्वधैः।

gadāprahārā vipulāḥ parighaiś cāpi tāḍanam. śaktibhir bhiṇḍipālaiś ca tomaraiḥ saparaśvadhaiḥ.

वाचश् च परुषाः प्राप्तास् त्वया ह्य् अस्मद्धितैषिणा। अस्मत्कृते त्वया कृष्ण वाचः सुपरुषाः श्रुताः। ताश् च ते सफलाः सर्वा हते दुर्योधने ऽच्युत। शस्त्राणां च निपाता वै वज्रस्पर्शोपमा रणे। तत् सर्वं न यथा नश्येत् पुनः कृष्ण तथा कुरु। संदेहदोलां प्राप्तं नश् चेतः कृष्ण जये सति।

vācaś ca paruṣāḥ prāptās tvayā hy asmaddhitaiṣiṇā. asmatkṛte tvayā kṛṣṇa vācaḥ suparuṣāḥ śrutāḥ. tāś ca te saphalāḥ sarvā hate duryodhane 'cyuta. śastrāṇāṃ ca nipātā vai vajrasparśopamā raṇe. tat sarvaṃ na yathā naśyet punaḥ kṛṣṇa tathā kuru. saṃdehadolāṃ prāptaṃ naś cetaḥ kṛṣṇa jaye sati.

गान्धार्या हि महाबाहो क्रोधं बुध्यस्व माधव। सा हि नित्यं महाभागा तपसोग्रेण कर्शिता।

gāndhāryā hi mahābāho krodhaṃ budhyasva mādhava. sā hi nityaṃ mahābhāgā tapasogreṇa karśitā.

पुत्रपौत्रवधं श्रुत्वा ध्रुवं नः संप्रधक्ष्यति। तस्याः प्रसादनं वीर प्राप्तकालं मतं मम।

putrapautravadhaṃ śrutvā dhruvaṃ naḥ saṃpradhakṣyati. tasyāḥ prasādanaṃ vīra prāptakālaṃ mataṃ mama.

कश् च तां क्रोधदीप्ताक्षीं पुत्रव्यसनकर्शिताम्। वीक्षितुं पुरुषः शक्तस् त्वाम् ऋते पुरुषोत्तम।

kaś ca tāṃ krodhadīptākṣīṃ putravyasanakarśitām. vīkṣituṃ puruṣaḥ śaktas tvām ṛte puruṣottama.

तत्र मे गमनं प्राप्तं रोचते तव माधव। गान्धार्याः क्रोधदीप्तायाः प्रशमार्थम् अरिंदम।

tatra me gamanaṃ prāptaṃ rocate tava mādhava. gāndhāryāḥ krodhadīptāyāḥ praśamārtham ariṃdama.

त्वं हि कर्ता विकर्ता च लोकानां प्रभवाप्ययः। हेतुकारणसंयुक्तैर् वाक्यैः कालसमीरितैः।

tvaṃ hi kartā vikartā ca lokānāṃ prabhavāpyayaḥ. hetukāraṇasaṃyuktair vākyaiḥ kālasamīritaiḥ.

क्षिप्रम् एव महाप्राज्ञ गान्धारीं शमयिष्यसि। पितामहश् च भगवान् कृष्णस् तत्र भविष्यति।

kṣipram eva mahāprājña gāndhārīṃ śamayiṣyasi. pitāmahaś ca bhagavān kṛṣṇas tatra bhaviṣyati.

सर्वथा ते महाबाहो गान्धार्याः क्रोधनाशनम्। कर्तव्यं सात्वतश्रेष्ठ पाण्डवानां हितैषिणा।

sarvathā te mahābāho gāndhāryāḥ krodhanāśanam. kartavyaṃ sātvataśreṣṭha pāṇḍavānāṃ hitaiṣiṇā.

धर्मराजस्य वचनं श्रुत्वा यदुकुलोद्वहः। आमन्त्र्य दारुकं प्राह रथः सज्जो विधीयताम्।

dharmarājasya vacanaṃ śrutvā yadukulodvahaḥ. āmantrya dārukaṃ prāha rathaḥ sajjo vidhīyatām.

केशवस्य वचः श्रुत्वा त्वरमाणो ऽथ दारुकः। न्यवेदयद् रथं सज्जं केशवाय महात्मने।

keśavasya vacaḥ śrutvā tvaramāṇo 'tha dārukaḥ. nyavedayad rathaṃ sajjaṃ keśavāya mahātmane.

तं रथं यादवश्रेष्ठः समारुह्य परंतपः। जगाम हास्तिनपुरं त्वरितः केशवो विभुः।

taṃ rathaṃ yādavaśreṣṭhaḥ samāruhya paraṃtapaḥ. jagāma hāstinapuraṃ tvaritaḥ keśavo vibhuḥ.

ततः प्रायान् महाराज माधवो भगवान् रथी। नागसाह्वयम् आसाद्य प्रविवेश च वीर्यवान्।

tataḥ prāyān mahārāja mādhavo bhagavān rathī. nāgasāhvayam āsādya praviveśa ca vīryavān.

प्रविश्य नगरं वीरो रथघोषेण नादयन्। विदितो धृतराष्ट्रस्य सो ऽवतीर्य रथोत्तमात्।

praviśya nagaraṃ vīro rathaghoṣeṇa nādayan. vidito dhṛtarāṣṭrasya so 'vatīrya rathottamāt.

अभ्यगच्छद् अदीनात्मा धृतराष्ट्रनिवेशनम्। पूर्वं चाभिगतं तत्र सो ऽपश्यद् ऋषिसत्तमम्।

abhyagacchad adīnātmā dhṛtarāṣṭraniveśanam. pūrvaṃ cābhigataṃ tatra so 'paśyad ṛṣisattamam.

पादौ प्रपीड्य कृष्णस्य राज्ञश् चापि जनार्दनः। अभ्यवादयद् अव्यग्रो गान्धारीं चापि केशवः।

pādau prapīḍya kṛṣṇasya rājñaś cāpi janārdanaḥ. abhyavādayad avyagro gāndhārīṃ cāpi keśavaḥ.

ततस् तु यादवश्रेष्ठो धृतराष्ट्रम् अधोक्षजः। पाणिम् आलम्ब्य राज्ञः स सस्वरं प्ररुरोद ह।

tatas tu yādavaśreṣṭho dhṛtarāṣṭram adhokṣajaḥ. pāṇim ālambya rājñaḥ sa sasvaraṃ praruroda ha.

स मुहूर्तम् इवोत्सृज्य बाष्पं शोकसमुद्भवम्। प्रक्षाल्य वारिणा नेत्रे आचम्य च यथाविधि। उवाच प्रश्रितं वाक्यं धृतराष्ट्रम् अरिंदमः।

sa muhūrtam ivotsṛjya bāṣpaṃ śokasamudbhavam. prakṣālya vāriṇā netre ācamya ca yathāvidhi. uvāca praśritaṃ vākyaṃ dhṛtarāṣṭram ariṃdamaḥ.

न ते ऽस्त्य् अविदितं किं चिद् भूतभव्यस्य भारत। कालस्य च यथा वृत्तं तत् ते सुविदितं प्रभो।

na te 'sty aviditaṃ kiṃ cid bhūtabhavyasya bhārata. kālasya ca yathā vṛttaṃ tat te suviditaṃ prabho.

यद् इदं पाण्डवैः सर्वैस् तव चित्तानुरोधिभिः। कथं कुलक्षयो न स्यात् तथा क्षत्रस्य भारत।

yad idaṃ pāṇḍavaiḥ sarvais tava cittānurodhibhiḥ. kathaṃ kulakṣayo na syāt tathā kṣatrasya bhārata.

भ्रातृभिः समयं कृत्वा क्षान्तवान् धर्मवत्सलः। द्यूतच्छलजितैः शक्तैर् वनवासो ऽभ्युपागतः।

bhrātṛbhiḥ samayaṃ kṛtvā kṣāntavān dharmavatsalaḥ. dyūtacchalajitaiḥ śaktair vanavāso 'bhyupāgataḥ.

अज्ञातवासचर्या च नानावेशसमावृतैः। अन्ये च बहवः क्लेशास् त्व् अशक्तैर् इव नित्यदा।

ajñātavāsacaryā ca nānāveśasamāvṛtaiḥ. anye ca bahavaḥ kleśās tv aśaktair iva nityadā.

मया च स्वयम् आगम्य युद्धकाल उपस्थिते। सर्वलोकस्य सांनिध्ये ग्रामांस् त्वं पञ्च याचितः।

mayā ca svayam āgamya yuddhakāla upasthite. sarvalokasya sāṃnidhye grāmāṃs tvaṃ pañca yācitaḥ.

त्वया कालोपसृष्टेन लोभतो नापवर्जिताः। तवापराधान् नृपते सर्वं क्षत्रं क्षयं गतम्।

tvayā kālopasṛṣṭena lobhato nāpavarjitāḥ. tavāparādhān nṛpate sarvaṃ kṣatraṃ kṣayaṃ gatam.

भीष्मेण सोमदत्तेन बाह्लिकेन कृपेण च। द्रोणेन च सपुत्रेण विदुरेण च धीमता। याचितस् त्वं शमं नित्यं न च तत् कृतवान् असि।

bhīṣmeṇa somadattena bāhlikena kṛpeṇa ca. droṇena ca saputreṇa vidureṇa ca dhīmatā. yācitas tvaṃ śamaṃ nityaṃ na ca tat kṛtavān asi.

कालोपहतचित्तो हि सर्वो मुह्यति भारत। यथा मूढो भवान् पूर्वम् अस्मिन्न् अर्थे समुद्यते।

kālopahatacitto hi sarvo muhyati bhārata. yathā mūḍho bhavān pūrvam asminn arthe samudyate.

किम् अन्यत् कालयोगाद् धि दिष्टम् एव परायणम्। मा च दोषं महाराज पाण्डवेषु निवेशय।

kim anyat kālayogād dhi diṣṭam eva parāyaṇam. mā ca doṣaṃ mahārāja pāṇḍaveṣu niveśaya.

अल्पो ऽप्य् अतिक्रमो नास्ति पाण्डवानां महात्मनाम्। धर्मतो न्यायतश् चैव स्नेहतश् च परंतप।

alpo 'py atikramo nāsti pāṇḍavānāṃ mahātmanām. dharmato nyāyataś caiva snehataś ca paraṃtapa.

एतत् सर्वं तु विज्ञाय आत्मदोषकृतं फलम्। असूयां पाण्डुपुत्रेषु न भवान् कर्तुम् अर्हति।

etat sarvaṃ tu vijñāya ātmadoṣakṛtaṃ phalam. asūyāṃ pāṇḍuputreṣu na bhavān kartum arhati.

कुलं वंशश् च पिण्डश् च यच् च पुत्रकृतं फलम्। गान्धार्यास् तव चैवाद्य पाण्डवेषु प्रतिष्ठितम्। त्वं चैव नरशार्दूल गान्धारी च यशस्विनी। मा शुचो नरशार्दूल पाण्डवान् प्रति किल्बिषम्।

kulaṃ vaṃśaś ca piṇḍaś ca yac ca putrakṛtaṃ phalam. gāndhāryās tava caivādya pāṇḍaveṣu pratiṣṭhitam. tvaṃ caiva naraśārdūla gāndhārī ca yaśasvinī. mā śuco naraśārdūla pāṇḍavān prati kilbiṣam.

एतत् सर्वम् अनुध्यात्वा आत्मनश् च व्यतिक्रमम्। शिवेन पाण्डवान् ध्याहि नमस् ते भरतर्षभ।

etat sarvam anudhyātvā ātmanaś ca vyatikramam. śivena pāṇḍavān dhyāhi namas te bharatarṣabha.

जानासि च महाबाहो धर्मराजस्य या त्वयि। भक्तिर् भरतशार्दूल स्नेहश् चापि स्वभावतः।

jānāsi ca mahābāho dharmarājasya yā tvayi. bhaktir bharataśārdūla snehaś cāpi svabhāvataḥ.

एतच् च कदनं कृत्वा शत्रूणाम् अपकारिणाम्। दह्यते स्म दिवारात्रं न च शर्माधिगच्छति।

etac ca kadanaṃ kṛtvā śatrūṇām apakāriṇām. dahyate sma divārātraṃ na ca śarmādhigacchati.

त्वां चैव नरशार्दूल गान्धारीं च यशस्विनीम्। स शोचन् भरतश्रेष्ठ न शान्तिम् अधिगच्छति।

tvāṃ caiva naraśārdūla gāndhārīṃ ca yaśasvinīm. sa śocan bharataśreṣṭha na śāntim adhigacchati.

ह्रिया च परयाविष्टो भवन्तं नाधिगच्छति। पुत्रशोकाभिसंतप्तं बुद्धिव्याकुलितेन्द्रियम्।

hriyā ca parayāviṣṭo bhavantaṃ nādhigacchati. putraśokābhisaṃtaptaṃ buddhivyākulitendriyam.

एवम् उक्त्वा महाराज धृतराष्ट्रं यदूत्तमः। उवाच परमं वाक्यं गान्धारीं शोककर्शिताम्।

evam uktvā mahārāja dhṛtarāṣṭraṃ yadūttamaḥ. uvāca paramaṃ vākyaṃ gāndhārīṃ śokakarśitām.

सौबलेयि निबोध त्वं यत् त्वां वक्ष्यामि सुव्रते। त्वत्समा नास्ति लोके ऽस्मिन्न् अद्य सीमन्तिनी शुभे।

saubaleyi nibodha tvaṃ yat tvāṃ vakṣyāmi suvrate. tvatsamā nāsti loke 'sminn adya sīmantinī śubhe.

जानामि च यथा राज्ञि सभायां मम संनिधौ। धर्मार्थसहितं वाक्यम् उभयोः पक्षयोर् हितम्। उक्तवत्य् असि कल्याणि न च ते तनयैः श्रुतम्।

jānāmi ca yathā rājñi sabhāyāṃ mama saṃnidhau. dharmārthasahitaṃ vākyam ubhayoḥ pakṣayor hitam. uktavaty asi kalyāṇi na ca te tanayaiḥ śrutam.

दुर्योधनस् त्वया चोक्तो जयार्थी परुषं वचः। शृणु मूढ वचो मह्यं यतो धर्मस् ततो जयः।

duryodhanas tvayā cokto jayārthī paruṣaṃ vacaḥ. śṛṇu mūḍha vaco mahyaṃ yato dharmas tato jayaḥ.

तद् इदं समनुप्राप्तं तव वाक्यं नृपात्मजे। एवं विदित्वा कल्याणि मा स्म शोके मनः कृथाः। पाण्डवानां विनाशाय मा ते बुद्धिः कदा चन।

tad idaṃ samanuprāptaṃ tava vākyaṃ nṛpātmaje. evaṃ viditvā kalyāṇi mā sma śoke manaḥ kṛthāḥ. pāṇḍavānāṃ vināśāya mā te buddhiḥ kadā cana.

शक्ता चासि महाभागे पृथिवीं सचराचराम्। चक्षुषा क्रोधदीप्तेन निर्दग्धुं तपसो बलात्।

śaktā cāsi mahābhāge pṛthivīṃ sacarācarām. cakṣuṣā krodhadīptena nirdagdhuṃ tapaso balāt.

वासुदेववचः श्रुत्वा गान्धारी वाक्यम् अब्रवीत्। एवम् एतन् महाबाहो यथा वदसि केशव।

vāsudevavacaḥ śrutvā gāndhārī vākyam abravīt. evam etan mahābāho yathā vadasi keśava.

आधिभिर् दह्यमानाया मतिः संचलिता मम। सा मे व्यवस्थिता श्रुत्वा तव वाक्यं जनार्दन।

ādhibhir dahyamānāyā matiḥ saṃcalitā mama. sā me vyavasthitā śrutvā tava vākyaṃ janārdana.

राज्ञस् त्व् अन्धस्य वृद्धस्य हतपुत्रस्य केशव। त्वं गतिः सह तैर् वीरैः पाण्डवैर् द्विपदां वर।

rājñas tv andhasya vṛddhasya hataputrasya keśava. tvaṃ gatiḥ saha tair vīraiḥ pāṇḍavair dvipadāṃ vara.

एतावद् उक्त्वा वचनं मुखं प्रच्छाद्य वाससा। पुत्रशोकाभिसंतप्ता गान्धारी प्ररुरोद ह।

etāvad uktvā vacanaṃ mukhaṃ pracchādya vāsasā. putraśokābhisaṃtaptā gāndhārī praruroda ha.

तत एनां महाबाहुः केशवः शोककर्शिताम्। हेतुकारणसंयुक्तैर् वाक्यैर् आश्वासयत् प्रभुः।

tata enāṃ mahābāhuḥ keśavaḥ śokakarśitām. hetukāraṇasaṃyuktair vākyair āśvāsayat prabhuḥ.

समाश्वास्य च गान्धारीं धृतराष्ट्रं च माधवः। द्रौणेः संकल्पितं भावम् अन्वबुध्यत केशवः।

samāśvāsya ca gāndhārīṃ dhṛtarāṣṭraṃ ca mādhavaḥ. drauṇeḥ saṃkalpitaṃ bhāvam anvabudhyata keśavaḥ.

ततस् त्वरित उत्थाय पादौ मूर्ध्ना प्रणम्य च। द्वैपायनस्य राजेन्द्र ततः कौरवम् अब्रवीत्।

tatas tvarita utthāya pādau mūrdhnā praṇamya ca. dvaipāyanasya rājendra tataḥ kauravam abravīt.

आपृच्छे त्वां कुरुश्रेष्ठ मा च शोके मनः कृथाः। द्रौणेः पापो ऽस्त्य् अभिप्रायस् तेनास्मि सहसोत्थितः। पाण्डवानां वधे रात्रौ बुद्धिस् तेन प्रदर्शिता।

āpṛcche tvāṃ kuruśreṣṭha mā ca śoke manaḥ kṛthāḥ. drauṇeḥ pāpo 'sty abhiprāyas tenāsmi sahasotthitaḥ. pāṇḍavānāṃ vadhe rātrau buddhis tena pradarśitā.

एतच् छ्रुत्वा तु वचनं गान्धार्या सहितो ऽब्रवीत्। धृतराष्ट्रो महाबाहुः केशवं केशिसूदनम्।

etac chrutvā tu vacanaṃ gāndhāryā sahito 'bravīt. dhṛtarāṣṭro mahābāhuḥ keśavaṃ keśisūdanam.

शीघ्रं गच्छ महाबाहो पाण्डवान् परिपालय। भूयस् त्वया समेष्यामि क्षिप्रम् एव जनार्दन। प्रायात् ततस् तु त्वरितो दारुकेण सहाच्युतः।

śīghraṃ gaccha mahābāho pāṇḍavān paripālaya. bhūyas tvayā sameṣyāmi kṣipram eva janārdana. prāyāt tatas tu tvarito dārukeṇa sahācyutaḥ.

वासुदेवे गते राजन् धृतराष्ट्रं जनेश्वरम्। आश्वासयद् अमेयात्मा व्यासो लोकनमस्कृतः।

vāsudeve gate rājan dhṛtarāṣṭraṃ janeśvaram. āśvāsayad ameyātmā vyāso lokanamaskṛtaḥ.

वासुदेवो ऽपि धर्मात्मा कृतकृत्यो जगाम ह। शिबिरं हास्तिनपुराद् दिदृक्षुः पाण्डवान् नृप।

vāsudevo 'pi dharmātmā kṛtakṛtyo jagāma ha. śibiraṃ hāstinapurād didṛkṣuḥ pāṇḍavān nṛpa.

आगम्य शिबिरं रात्रौ सो ऽभ्यगच्छत पाण्डवान्। तच् च तेभ्यः समाख्याय सहितस् तैः समाविशत्।

āgamya śibiraṃ rātrau so 'bhyagacchata pāṇḍavān. tac ca tebhyaḥ samākhyāya sahitas taiḥ samāviśat.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...