महाभारत 5.196 (श्लोक 1)

महाभारत

←उद्योग पर्व→

←अध्याय 196→

[mh-5-196] • 19 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। ततः प्रभाते विमले धार्तराष्ट्रेण चोदिताः। दुर्योधनेन राजानः प्रययुः पाण्डवान् प्रति।

vaiśaṃpāyana uvāca. tataḥ prabhāte vimale dhārtarāṣṭreṇa coditāḥ. duryodhanena rājānaḥ prayayuḥ pāṇḍavān prati.

आप्लाव्य शुचयः सर्वे स्रग्विणः शुक्लवाससः। गृहीतशस्त्रा ध्वजिनः स्वस्ति वाच्य हुताग्नयः।

āplāvya śucayaḥ sarve sragviṇaḥ śuklavāsasaḥ. gṛhītaśastrā dhvajinaḥ svasti vācya hutāgnayaḥ.

सर्वे वेदविदः शूराः सर्वे सुचरितव्रताः। सर्वे कर्मकृतश् चैव सर्वे चाहवलक्षणाः।

sarve vedavidaḥ śūrāḥ sarve sucaritavratāḥ. sarve karmakṛtaś caiva sarve cāhavalakṣaṇāḥ.

आहवेषु परांल् लोकाञ् जिगीषन्तो महाबलाः। एकाग्रमनसः सर्वे श्रद्दधानाः परस्य च।

āhaveṣu parāṃl lokāñ jigīṣanto mahābalāḥ. ekāgramanasaḥ sarve śraddadhānāḥ parasya ca.

विन्दानुविन्दाव् आवन्त्यौ केकया बाह्लिकैः सह। प्रययुः सर्व एवैते भारद्वाजपुरोगमाः।

vindānuvindāv āvantyau kekayā bāhlikaiḥ saha. prayayuḥ sarva evaite bhāradvājapurogamāḥ.

अश्वत्थामा शांतनवः सैन्धवो ऽथ जयद्रथः। दाक्षिणात्याः प्रतीच्याश् च पार्वतीयाश् च ये रथाः।

aśvatthāmā śāṃtanavaḥ saindhavo 'tha jayadrathaḥ. dākṣiṇātyāḥ pratīcyāś ca pārvatīyāś ca ye rathāḥ.

गान्धारराजः शकुनिः प्राच्योदीच्याश् च सर्वशः। शकाः किराता यवनाः शिबयो ऽथ वसातयः।

gāndhārarājaḥ śakuniḥ prācyodīcyāś ca sarvaśaḥ. śakāḥ kirātā yavanāḥ śibayo 'tha vasātayaḥ.

स्वैः स्वैर् अनीकैः सहिताः परिवार्य महारथम्। एते महारथाः सर्वे द्वितीये निर्ययुर् बले।

svaiḥ svair anīkaiḥ sahitāḥ parivārya mahāratham. ete mahārathāḥ sarve dvitīye niryayur bale.

कृतवर्मा सहानीकस् त्रिगर्ताश् च महाबलाः। दुर्योधनश् च नृपतिर् भ्रातृभिः परिवारितः।

kṛtavarmā sahānīkas trigartāś ca mahābalāḥ. duryodhanaś ca nṛpatir bhrātṛbhiḥ parivāritaḥ.

शलो भूरिश्रवाः शल्यः कौसल्यो ऽथ बृहद्बलः। एते पश्चाद् अवर्तन्त धार्तराष्ट्रपुरोगमाः।

śalo bhūriśravāḥ śalyaḥ kausalyo 'tha bṛhadbalaḥ. ete paścād avartanta dhārtarāṣṭrapurogamāḥ.

ते समेन पथा यात्वा योत्स्यमाना महारथाः। कुरुक्षेत्रस्य पश्चार्धे व्यवतिष्ठन्त दंशिताः।

te samena pathā yātvā yotsyamānā mahārathāḥ. kurukṣetrasya paścārdhe vyavatiṣṭhanta daṃśitāḥ.

दुर्योधनस् तु शिबिरं कारयाम् आस भारत। यथैव हास्तिनपुरं द्वितीयं समलंकृतम्।

duryodhanas tu śibiraṃ kārayām āsa bhārata. yathaiva hāstinapuraṃ dvitīyaṃ samalaṃkṛtam.

न विशेषं विजानन्ति पुरस्य शिबिरस्य वा। कुशला अपि राजेन्द्र नरा नगरवासिनः।

na viśeṣaṃ vijānanti purasya śibirasya vā. kuśalā api rājendra narā nagaravāsinaḥ.

तादृशान्य् एव दुर्गाणि राज्ञाम् अपि महीपतिः। कारयाम् आस कौरव्यः शतशो ऽथ सहस्रशः।

tādṛśāny eva durgāṇi rājñām api mahīpatiḥ. kārayām āsa kauravyaḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ.

पञ्चयोजनम् उत्सृज्य मण्डलं तद् रणाजिरम्। सेनानिवेशास् ते राजन्न् आविशञ् शतसंघशः।

pañcayojanam utsṛjya maṇḍalaṃ tad raṇājiram. senāniveśās te rājann āviśañ śatasaṃghaśaḥ.

तत्र ते पृथिवीपाला यथोत्साहं यथाबलम्। विविशुः शिबिराण्य् आशु द्रव्यवन्ति सहस्रशः।

tatra te pṛthivīpālā yathotsāhaṃ yathābalam. viviśuḥ śibirāṇy āśu dravyavanti sahasraśaḥ.

तेषां दुर्योधनो राजा ससैन्यानां महात्मनाम्। व्यादिदेश सबाह्यानां भक्ष्यभोज्यम् अनुत्तमम्।

teṣāṃ duryodhano rājā sasainyānāṃ mahātmanām. vyādideśa sabāhyānāṃ bhakṣyabhojyam anuttamam.

सगजाश्वमनुष्याणां ये च शिल्पोपजीविनः। ये चान्ये ऽनुगतास् तत्र सूतमागधबन्दिनः।

sagajāśvamanuṣyāṇāṃ ye ca śilpopajīvinaḥ. ye cānye 'nugatās tatra sūtamāgadhabandinaḥ.

वणिजो गणिका वारा ये चैव प्रेक्षका जनाः। सर्वांस् तान् कौरवो राजा विधिवत् प्रत्यवैक्षत।

vaṇijo gaṇikā vārā ye caiva prekṣakā janāḥ. sarvāṃs tān kauravo rājā vidhivat pratyavaikṣata.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...