महाभारत 3.84 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

Project Home / Contents

महाभारत

←वन पर्व→

←अध्याय 84→

[mh-3-84] • 20 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। भ्रातॄणां मतम् आज्ञाय नारदस्य च धीमतः। पितामहसमं धौम्यं प्राह राजा युधिष्ठिरः।

vaiśaṃpāyana uvāca. bhrātṝṇāṃ matam ājñāya nāradasya ca dhīmataḥ. pitāmahasamaṃ dhaumyaṃ prāha rājā yudhiṣṭhiraḥ.

मया स पुरुषव्याघ्रो जिष्णुः सत्यपराक्रमः। अस्त्रहेतोर् महाबाहुर् अमितात्मा विवासितः।

mayā sa puruṣavyāghro jiṣṇuḥ satyaparākramaḥ. astrahetor mahābāhur amitātmā vivāsitaḥ.

स हि वीरो ऽनुरक्तश् च समर्थश् च तपोधन। कृती च भृशम् अप्य् अस्त्रे वासुदेव इव प्रभुः।

sa hi vīro 'nuraktaś ca samarthaś ca tapodhana. kṛtī ca bhṛśam apy astre vāsudeva iva prabhuḥ.

अहं ह्य् एताव् उभौ ब्रह्मन् कृष्णाव् अरिनिघातिनौ। अभिजानामि विक्रान्तौ तथा व्यासः प्रतापवान्। त्रियुगौ पुण्डरीकाक्षौ वासुदेवधनंजयौ।

ahaṃ hy etāv ubhau brahman kṛṣṇāv arinighātinau. abhijānāmi vikrāntau tathā vyāsaḥ pratāpavān. triyugau puṇḍarīkākṣau vāsudevadhanaṃjayau.

नारदो ऽपि तथा वेद सो ऽप्य् अशंसत् सदा मम। तथाहम् अपि जानामि नरनारायणाव् ऋषी।

nārado 'pi tathā veda so 'py aśaṃsat sadā mama. tathāham api jānāmi naranārāyaṇāv ṛṣī.

शक्तो ऽयम् इत्य् अतो मत्वा मया संप्रेषितो ऽर्जुनः। इन्द्राद् अनवरः शक्तः सुरसूनुः सुराधिपम्। द्रष्टुम् अस्त्राणि चादातुम् इन्द्राद् इति विवासितः।

śakto 'yam ity ato matvā mayā saṃpreṣito 'rjunaḥ. indrād anavaraḥ śaktaḥ surasūnuḥ surādhipam. draṣṭum astrāṇi cādātum indrād iti vivāsitaḥ.

भीष्मद्रोणाव् अतिरथौ कृपो द्रौणिश् च दुर्जयः। धृतराष्ट्रस्य पुत्रेण वृता युधि महाबलाः। सर्वे वेदविदः शूराः सर्वे ऽस्त्रकुशलास् तथा। सर्वे महारथाः ख्याताः सर्वे जितपरिश्रमाः।

bhīṣmadroṇāv atirathau kṛpo drauṇiś ca durjayaḥ. dhṛtarāṣṭrasya putreṇa vṛtā yudhi mahābalāḥ. sarve vedavidaḥ śūrāḥ sarve 'strakuśalās tathā. sarve mahārathāḥ khyātāḥ sarve jitapariśramāḥ.

योद्धुकामश् च पार्थेन सततं यो महाबलः। स च दिव्यास्त्रवित् कर्णः सूतपुत्रो महारथः।

yoddhukāmaś ca pārthena satataṃ yo mahābalaḥ. sa ca divyāstravit karṇaḥ sūtaputro mahārathaḥ.

सो ऽश्ववेगानिलबलः शरार्चिस् तलनिस्वनः। रजोधूमो ऽस्त्रसंतापो धार्तराष्ट्रानिलोद्धतः।

so 'śvavegānilabalaḥ śarārcis talanisvanaḥ. rajodhūmo 'strasaṃtāpo dhārtarāṣṭrāniloddhataḥ.

निसृष्ट इव कालेन युगान्तज्वलनो यथा। मम सैन्यमयं कक्षं प्रधक्ष्यति न संशयः।

nisṛṣṭa iva kālena yugāntajvalano yathā. mama sainyamayaṃ kakṣaṃ pradhakṣyati na saṃśayaḥ.

तं स कृष्णानिलोद्धूतो दिव्यास्त्रजलदो महान्। श्वेतवाजिबलाकाभृद् गाण्डीवेन्द्रायुधोज्ज्वलः।

taṃ sa kṛṣṇāniloddhūto divyāstrajalado mahān. śvetavājibalākābhṛd gāṇḍīvendrāyudhojjvalaḥ.

सततं शरधाराभिः प्रदीप्तं कर्णपावकम्। उदीर्णो ऽर्जुनमेघो ऽयं शमयिष्यति संयुगे।

satataṃ śaradhārābhiḥ pradīptaṃ karṇapāvakam. udīrṇo 'rjunamegho 'yaṃ śamayiṣyati saṃyuge.

स साक्षाद् एव सर्वाणि शक्रात् परपुरंजयः। दिव्यान्य् अस्त्राणि बीभत्सुस् तत्त्वतः प्रतिपत्स्यते।

sa sākṣād eva sarvāṇi śakrāt parapuraṃjayaḥ. divyāny astrāṇi bībhatsus tattvataḥ pratipatsyate.

अलं स तेषां सर्वेषाम् इति मे धीयते मतिः। नास्ति त्व् अतिक्रिया तस्य रणे ऽरीणां प्रतिक्रिया।

alaṃ sa teṣāṃ sarveṣām iti me dhīyate matiḥ. nāsti tv atikriyā tasya raṇe 'rīṇāṃ pratikriyā.

तं वयं पाण्डवं सर्वे गृहीतास्त्रं धनंजयम्। द्रष्टारो न हि बीभत्सुर् भारम् उद्यम्य सीदति।

taṃ vayaṃ pāṇḍavaṃ sarve gṛhītāstraṃ dhanaṃjayam. draṣṭāro na hi bībhatsur bhāram udyamya sīdati.

वयं तु तम् ऋते वीरं वने ऽस्मिन् द्विपदां वर। अवधानं न गच्छामः काम्यके सह कृष्णया।

vayaṃ tu tam ṛte vīraṃ vane 'smin dvipadāṃ vara. avadhānaṃ na gacchāmaḥ kāmyake saha kṛṣṇayā.

भवान् अन्यद् वनं साधु बह्वन्नं फलवच् छुचि। आख्यातु रमणीयं च सेवितं पुण्यकर्मभिः।

bhavān anyad vanaṃ sādhu bahvannaṃ phalavac chuci. ākhyātu ramaṇīyaṃ ca sevitaṃ puṇyakarmabhiḥ.

यत्र कं चिद् वयं कालं वसन्तः सत्यविक्रमम्। प्रतीक्षामो ऽर्जुनं वीरं वर्षकामा इवाम्बुदम्।

yatra kaṃ cid vayaṃ kālaṃ vasantaḥ satyavikramam. pratīkṣāmo 'rjunaṃ vīraṃ varṣakāmā ivāmbudam.

विविधान् आश्रमान् कांश् चिद् द्विजातिभ्यः परिश्रुतान्। सरांसि सरितश् चैव रमणीयांश् च पर्वतान्।

vividhān āśramān kāṃś cid dvijātibhyaḥ pariśrutān. sarāṃsi saritaś caiva ramaṇīyāṃś ca parvatān.

आचक्ष्व न हि नो ब्रह्मन् रोचते तम् ऋते ऽर्जुनम्। वने ऽस्मिन् काम्यके वासो गच्छामो ऽन्यां दिशं प्रति।

ācakṣva na hi no brahman rocate tam ṛte 'rjunam. vane 'smin kāmyake vāso gacchāmo 'nyāṃ diśaṃ prati.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...