महाभारत 3.236 (श्लोक 1)

महाभारत

←वन पर्व→

←अध्याय 236→

[mh-3-236] • 15 श्लोकाः

जनमेजय उवाच। शत्रुभिर् जितबद्धस्य पाण्डवैश् च महात्मभिः। मोक्षितस्य युधा पश्चान् मानस्थस्य दुरात्मनः।

janamejaya uvāca. śatrubhir jitabaddhasya pāṇḍavaiś ca mahātmabhiḥ. mokṣitasya yudhā paścān mānasthasya durātmanaḥ.

कत्थनस्यावलिप्तस्य गर्वितस्य च नित्यशः। सदा च पौरुषौदार्यैः पाण्डवान् अवमन्यतः।

katthanasyāvaliptasya garvitasya ca nityaśaḥ. sadā ca pauruṣaudāryaiḥ pāṇḍavān avamanyataḥ.

दुर्योधनस्य पापस्य नित्याहंकारवादिनः। प्रवेशो हास्तिनपुरे दुष्करः प्रतिभाति मे।

duryodhanasya pāpasya nityāhaṃkāravādinaḥ. praveśo hāstinapure duṣkaraḥ pratibhāti me.

तस्य लज्जान्वितस्यैव शोकव्याकुलचेतसः। प्रवेशं विस्तरेण त्वं वैशंपायन कीर्तय।

tasya lajjānvitasyaiva śokavyākulacetasaḥ. praveśaṃ vistareṇa tvaṃ vaiśaṃpāyana kīrtaya.

वैशंपायन उवाच। धर्मराजनिसृष्टस् तु धार्तराष्ट्रः सुयोधनः। लज्जयाधोमुखः सीदन्न् उपासर्पत् सुदुःखितः।

vaiśaṃpāyana uvāca. dharmarājanisṛṣṭas tu dhārtarāṣṭraḥ suyodhanaḥ. lajjayādhomukhaḥ sīdann upāsarpat suduḥkhitaḥ.

स्वपुरं प्रययौ राजा चतुरङ्गबलानुगः। शोकोपहतया बुद्ध्या चिन्तयानः पराभवम्।

svapuraṃ prayayau rājā caturaṅgabalānugaḥ. śokopahatayā buddhyā cintayānaḥ parābhavam.

विमुच्य पथि यानानि देशे सुयवसोदके। संनिविष्टः शुभे रम्ये भूमिभागे यथेप्सितम्। हस्त्यश्वरथपादातं यथास्थानं न्यवेशयत्।

vimucya pathi yānāni deśe suyavasodake. saṃniviṣṭaḥ śubhe ramye bhūmibhāge yathepsitam. hastyaśvarathapādātaṃ yathāsthānaṃ nyaveśayat.

अथोपविष्टं राजानं पर्यङ्के ज्वलनप्रभे। उपप्लुतं यथा सोमं राहुणा रात्रिसंक्षये। उपगम्याब्रवीत् कर्णो दुर्योधनम् इदं तदा।

athopaviṣṭaṃ rājānaṃ paryaṅke jvalanaprabhe. upaplutaṃ yathā somaṃ rāhuṇā rātrisaṃkṣaye. upagamyābravīt karṇo duryodhanam idaṃ tadā.

दिष्ट्या जीवसि गान्धारे दिष्ट्या नः संगमः पुनः। दिष्ट्या त्वया जिताश् चैव गन्धर्वाः कामरूपिणः।

diṣṭyā jīvasi gāndhāre diṣṭyā naḥ saṃgamaḥ punaḥ. diṣṭyā tvayā jitāś caiva gandharvāḥ kāmarūpiṇaḥ.

दिष्ट्या समग्रान् पश्यामि भ्रातॄंस् ते कुरुनन्दन। विजिगीषून् रणान् मुक्तान् निर्जितारीन् महारथान्।

diṣṭyā samagrān paśyāmi bhrātṝṃs te kurunandana. vijigīṣūn raṇān muktān nirjitārīn mahārathān.

अहं त्व् अभिद्रुतः सर्वैर् गन्धर्वैः पश्यतस् तव। नाशक्नुवं स्थापयितुं दीर्यमाणां स्ववाहिनीम्।

ahaṃ tv abhidrutaḥ sarvair gandharvaiḥ paśyatas tava. nāśaknuvaṃ sthāpayituṃ dīryamāṇāṃ svavāhinīm.

शरक्षताङ्गश् च भृशं व्यपयातो ऽभिपीडितः। इदं त्व् अत्यद्भुतं मन्ये यद् युष्मान् इह भारत।

śarakṣatāṅgaś ca bhṛśaṃ vyapayāto 'bhipīḍitaḥ. idaṃ tv atyadbhutaṃ manye yad yuṣmān iha bhārata.

अरिष्टान् अक्षतांश् चापि सदारधनवाहनान्। विमुक्तान् संप्रपश्यामि तस्माद् युद्धाद् अमानुषात्।

ariṣṭān akṣatāṃś cāpi sadāradhanavāhanān. vimuktān saṃprapaśyāmi tasmād yuddhād amānuṣāt.

नैतस्य कर्ता लोके ऽस्मिन् पुमान् विद्येत भारत। यत्कृतं ते महाराज सह भ्रातृभिर् आहवे।

naitasya kartā loke 'smin pumān vidyeta bhārata. yatkṛtaṃ te mahārāja saha bhrātṛbhir āhave.

एवम् उक्तस् तु कर्णेन राजा दुर्योधनस् तदा। उवाचावाक्शिरा राजन् बाष्पगद्गदया गिरा।

evam uktas tu karṇena rājā duryodhanas tadā. uvācāvākśirā rājan bāṣpagadgadayā girā.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...