महाभारत 3.216 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←वन पर्व→

←अध्याय 216→

[mh-3-216] • 15 श्लोकाः

मार्कण्डेय उवाच। ग्रहाः सोपग्रहाश् चैव ऋषयो मातरस् तथा। हुताशनमुखाश् चापि दीप्ताः पारिषदां गणाः।

mārkaṇḍeya uvāca. grahāḥ sopagrahāś caiva ṛṣayo mātaras tathā. hutāśanamukhāś cāpi dīptāḥ pāriṣadāṃ gaṇāḥ.

एते चान्ये च बहवो घोरास् त्रिदिववासिनः। परिवार्य महासेनं स्थिता मातृगणैः सह।

ete cānye ca bahavo ghorās tridivavāsinaḥ. parivārya mahāsenaṃ sthitā mātṛgaṇaiḥ saha.

संदिग्धं विजयं दृष्ट्वा विजयेप्सुः सुरेश्वरः। आरुह्यैरावतस्कन्धं प्रययौ दैवतैः सह। आदाय वज्रं बलवान् सर्वैर् देवगणैर् वृतः। विजिघांसुर् महासेनम् इन्द्रस् तूर्णतरं ययौ।

saṃdigdhaṃ vijayaṃ dṛṣṭvā vijayepsuḥ sureśvaraḥ. āruhyairāvataskandhaṃ prayayau daivataiḥ saha. ādāya vajraṃ balavān sarvair devagaṇair vṛtaḥ. vijighāṃsur mahāsenam indras tūrṇataraṃ yayau.

उग्रं तच् च महावेगं देवानीकं महाप्रभम्। विचित्रध्वजसंनाहं नानावाहनकार्मुकम्। प्रवराम्बरसंवीतं श्रिया जुष्टम् अलंकृतम्।

ugraṃ tac ca mahāvegaṃ devānīkaṃ mahāprabham. vicitradhvajasaṃnāhaṃ nānāvāhanakārmukam. pravarāmbarasaṃvītaṃ śriyā juṣṭam alaṃkṛtam.

विजिघांसुं तदायान्तं कुमारः शक्रम् अभ्ययात्। विनदन् पथि शक्रस् तु द्रुतं याति महाबलः। संहर्षयन् देवसेनां जिघांसुः पावकात्मजम्।

vijighāṃsuṃ tadāyāntaṃ kumāraḥ śakram abhyayāt. vinadan pathi śakras tu drutaṃ yāti mahābalaḥ. saṃharṣayan devasenāṃ jighāṃsuḥ pāvakātmajam.

संपूज्यमानस् त्रिदशैस् तथैव परमर्षिभिः। समीपम् उपसंप्राप्तः कार्त्तिकेयस्य वासवः। अथ दृष्ट्वा स्थितं स्कन्दं श्वेतस्याग्रे महागिरेः।

saṃpūjyamānas tridaśais tathaiva paramarṣibhiḥ. samīpam upasaṃprāptaḥ kārttikeyasya vāsavaḥ. atha dṛṣṭvā sthitaṃ skandaṃ śvetasyāgre mahāgireḥ.

सिंहनादं ततश् चक्रे देवेशः सहितः सुरैः। गुहो ऽपि शब्दं तं श्रुत्वा व्यनदत् सागरो यथा।

siṃhanādaṃ tataś cakre deveśaḥ sahitaḥ suraiḥ. guho 'pi śabdaṃ taṃ śrutvā vyanadat sāgaro yathā.

तस्य शब्देन महता समुद्धूतोदधिप्रभम्। बभ्राम तत्र तत्रैव देवसैन्यम् अचेतनम्।

tasya śabdena mahatā samuddhūtodadhiprabham. babhrāma tatra tatraiva devasainyam acetanam.

जिघांसून् उपसंप्राप्तान् देवान् दृष्ट्वा स पावकिः। विससर्ज मुखात् क्रुद्धः प्रवृद्धाः पावकार्चिषः। ता देवसैन्यान्य् अदहन् वेष्टमानानि भूतले।

jighāṃsūn upasaṃprāptān devān dṛṣṭvā sa pāvakiḥ. visasarja mukhāt kruddhaḥ pravṛddhāḥ pāvakārciṣaḥ. tā devasainyāny adahan veṣṭamānāni bhūtale.

ते प्रदीप्तशिरोदेहाः प्रदीप्तायुधवाहनाः। प्रच्युताः सहसा भान्ति चित्रास् तारागणा इव।

te pradīptaśirodehāḥ pradīptāyudhavāhanāḥ. pracyutāḥ sahasā bhānti citrās tārāgaṇā iva.

दह्यमानाः प्रपन्नास् ते शरणं पावकात्मजम्। देवा वज्रधरं त्यक्त्वा ततः शान्तिम् उपागताः।

dahyamānāḥ prapannās te śaraṇaṃ pāvakātmajam. devā vajradharaṃ tyaktvā tataḥ śāntim upāgatāḥ.

त्यक्तो देवैस् ततः स्कन्दे वज्रं शक्रो ऽभ्यवासृजत्। तद् विसृष्टं जघानाशु पार्श्वं स्कन्दस्य दक्षिणम्। बिभेद च महाराज पार्श्वं तस्य महात्मनः।

tyakto devais tataḥ skande vajraṃ śakro 'bhyavāsṛjat. tad visṛṣṭaṃ jaghānāśu pārśvaṃ skandasya dakṣiṇam. bibheda ca mahārāja pārśvaṃ tasya mahātmanaḥ.

वज्रप्रहारात् स्कन्दस्य संजातः पुरुषो ऽपरः। युवा काञ्चनसंनाहः शक्तिधृग् दिव्यकुण्डलः। यद् वज्रविशनाज् जातो विशाखस् तेन सो ऽभवत्।

vajraprahārāt skandasya saṃjātaḥ puruṣo 'paraḥ. yuvā kāñcanasaṃnāhaḥ śaktidhṛg divyakuṇḍalaḥ. yad vajraviśanāj jāto viśākhas tena so 'bhavat.

तं जातम् अपरं दृष्ट्वा कालानलसमद्युतिम्। भयाद् इन्द्रस् ततः स्कन्दं प्राञ्जलिः शरणं गतः।

taṃ jātam aparaṃ dṛṣṭvā kālānalasamadyutim. bhayād indras tataḥ skandaṃ prāñjaliḥ śaraṇaṃ gataḥ.

तस्याभयं ददौ स्कन्दः सहसैन्यस्य सत्तम। ततः प्रहृष्टास् त्रिदशा वादित्राण्य् अभ्यवादयन्।

tasyābhayaṃ dadau skandaḥ sahasainyasya sattama. tataḥ prahṛṣṭās tridaśā vāditrāṇy abhyavādayan.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...