महाभारत 3.137 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←वन पर्व→

←अध्याय 137→

[mh-3-137] • 20 श्लोकाः

लोमश उवाच। चङ्क्रम्यमाणः स तदा यवक्रीर् अकुतोभयः। जगाम माधवे मासि रैभ्याश्रमपदं प्रति।

lomaśa uvāca. caṅkramyamāṇaḥ sa tadā yavakrīr akutobhayaḥ. jagāma mādhave māsi raibhyāśramapadaṃ prati.

स ददर्शाश्रमे पुण्ये पुष्पितद्रुमभूषिते। विचरन्तीं स्नुषां तस्य किंनरीम् इव भारत।

sa dadarśāśrame puṇye puṣpitadrumabhūṣite. vicarantīṃ snuṣāṃ tasya kiṃnarīm iva bhārata.

यवक्रीस् ताम् उवाचेदम् उपतिष्ठस्व माम् इति। निर्लज्जो लज्जया युक्तां कामेन हृतचेतनः।

yavakrīs tām uvācedam upatiṣṭhasva mām iti. nirlajjo lajjayā yuktāṃ kāmena hṛtacetanaḥ.

सा तस्य शीलम् आज्ञाय तस्माच् छापाच् च बिभ्यती। तेजस्वितां च रैभ्यस्य तथेत्य् उक्त्वा जगाम सा। अथाश्रमपदं प्राप्य यवक्रीतेन याचिता। पतिव्रता यवक्रीत।

sā tasya śīlam ājñāya tasmāc chāpāc ca bibhyatī. tejasvitāṃ ca raibhyasya tathety uktvā jagāma sā. athāśramapadaṃ prāpya yavakrītena yācitā. pativratā yavakrīta.

तत एकान्तम् उन्नीय मज्जयाम् आस भारत। आजगाम तदा रैभ्यः स्वम् आश्रमम् अरिंदम।

tata ekāntam unnīya majjayām āsa bhārata. ājagāma tadā raibhyaḥ svam āśramam ariṃdama.

रुदन्तीं च स्नुषां दृष्ट्वा भार्याम् आर्तां परावसोः। सान्त्वयञ् श्लक्ष्णया वाचा पर्यपृच्छद् युधिष्ठिर।

rudantīṃ ca snuṣāṃ dṛṣṭvā bhāryām ārtāṃ parāvasoḥ. sāntvayañ ślakṣṇayā vācā paryapṛcchad yudhiṣṭhira.

सा तस्मै सर्वम् आचष्ट यवक्रीभाषितं शुभा। प्रत्युक्तं च यवक्रीतं प्रेक्षापूर्वं तदात्मना।

sā tasmai sarvam ācaṣṭa yavakrībhāṣitaṃ śubhā. pratyuktaṃ ca yavakrītaṃ prekṣāpūrvaṃ tadātmanā.

शृण्वानस्यैव रैभ्यस्य यवक्रीतविचेष्टितम्। दहन्न् इव तदा चेतः क्रोधः समभवन् महान्।

śṛṇvānasyaiva raibhyasya yavakrītaviceṣṭitam. dahann iva tadā cetaḥ krodhaḥ samabhavan mahān.

स तदा मन्युनाविष्टस् तपस्वी भृशकोपनः। अवलुप्य जटाम् एकां जुहावाग्नौ सुसंस्कृते।

sa tadā manyunāviṣṭas tapasvī bhṛśakopanaḥ. avalupya jaṭām ekāṃ juhāvāgnau susaṃskṛte.

ततः समभवन् नारी तस्या रूपेण संमिता। अवलुप्यापरां चाथ जुहावाग्नौ जटां पुनः।

tataḥ samabhavan nārī tasyā rūpeṇa saṃmitā. avalupyāparāṃ cātha juhāvāgnau jaṭāṃ punaḥ.

ततः समभवद् रक्षो घोराक्षं भीमदर्शनम्। अब्रूतां तौ तदा रैभ्यं किं कार्यं करवामहे।

tataḥ samabhavad rakṣo ghorākṣaṃ bhīmadarśanam. abrūtāṃ tau tadā raibhyaṃ kiṃ kāryaṃ karavāmahe.

ताव् अब्रवीद् ऋषिः क्रुद्धो यवक्रीर् वध्यताम् इति। जग्मतुस् तौ तथेत्य् उक्त्वा यवक्रीतजिघांसया। ततः स्नुषाकृतीकृत्य यवक्रीतम् उपागमत्। यवक्रीतो ऽपि रैभ्यस्य स्नुषां मत्वा जगाम ताम्।

tāv abravīd ṛṣiḥ kruddho yavakrīr vadhyatām iti. jagmatus tau tathety uktvā yavakrītajighāṃsayā. tataḥ snuṣākṛtīkṛtya yavakrītam upāgamat. yavakrīto 'pi raibhyasya snuṣāṃ matvā jagāma tām.

ततस् तं समुपास्थाय कृत्या सृष्टा महात्मना। कमण्डलुं जहारास्य मोहयित्वा तु भारत।

tatas taṃ samupāsthāya kṛtyā sṛṣṭā mahātmanā. kamaṇḍaluṃ jahārāsya mohayitvā tu bhārata.

उच्छिष्टं तु यवक्रीतम् अपकृष्टकमण्डलुम्। तत उद्यतशूलः स राक्षसः समुपाद्रवत्।

ucchiṣṭaṃ tu yavakrītam apakṛṣṭakamaṇḍalum. tata udyataśūlaḥ sa rākṣasaḥ samupādravat.

तम् आपतन्तं संप्रेक्ष्य शूलहस्तं जिघांसया। यवक्रीः सहसोत्थाय प्राद्रवद् येन वै सरः।

tam āpatantaṃ saṃprekṣya śūlahastaṃ jighāṃsayā. yavakrīḥ sahasotthāya prādravad yena vai saraḥ.

जलहीनं सरो दृष्ट्वा यवक्रीस् त्वरितः पुनः। जगाम सरितः सर्वास् ताश् चाप्य् आसन् विशोषिताः।

jalahīnaṃ saro dṛṣṭvā yavakrīs tvaritaḥ punaḥ. jagāma saritaḥ sarvās tāś cāpy āsan viśoṣitāḥ.

स काल्यमानो घोरेण शूलहस्तेन रक्षसा। अग्निहोत्रं पितुर् भीतः सहसा समुपाद्रवत्।

sa kālyamāno ghoreṇa śūlahastena rakṣasā. agnihotraṃ pitur bhītaḥ sahasā samupādravat.

स वै प्रविशमानस् तु शूद्रेणान्धेन रक्षिणा। निगृहीतो बलाद् द्वारि सो ऽवातिष्ठत पार्थिव।

sa vai praviśamānas tu śūdreṇāndhena rakṣiṇā. nigṛhīto balād dvāri so 'vātiṣṭhata pārthiva.

निगृहीतं तु शूद्रेण यवक्रीतं स राक्षसः। ताडयाम् आस शूलेन स भिन्नहृदयो ऽपतत्।

nigṛhītaṃ tu śūdreṇa yavakrītaṃ sa rākṣasaḥ. tāḍayām āsa śūlena sa bhinnahṛdayo 'patat.

यवक्रीतं स हत्वा तु राक्षसो रैभ्यम् आगमत्। अनुज्ञातस् तु रैभ्येण तया नार्या सहाचरत्।

yavakrītaṃ sa hatvā tu rākṣaso raibhyam āgamat. anujñātas tu raibhyeṇa tayā nāryā sahācarat.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...