महाभारत 3.136 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←वन पर्व→

←अध्याय 136→

[mh-3-136] • 18 श्लोकाः

यवक्रीर् उवाच। प्रतिभास्यन्ति वै वेदा मम तातस्य चोभयोः। अति चान्यान् भविष्यावो वरा लब्धास् तथा मया।

yavakrīr uvāca. pratibhāsyanti vai vedā mama tātasya cobhayoḥ. ati cānyān bhaviṣyāvo varā labdhās tathā mayā.

भरद्वाज उवाच। दर्पस् ते भविता तात वरांल् लब्ध्वा यथेप्सितान्। स दर्पपूर्णः कृपणः क्षिप्रम् एव विनश्यसि।

bharadvāja uvāca. darpas te bhavitā tāta varāṃl labdhvā yathepsitān. sa darpapūrṇaḥ kṛpaṇaḥ kṣipram eva vinaśyasi.

अत्राप्य् उदाहरन्तीमा गाथा देवैर् उदाहृताः। ऋषिर् आसीत् पुरा पुत्र बालधिर् नाम वीर्यवान्।

atrāpy udāharantīmā gāthā devair udāhṛtāḥ. ṛṣir āsīt purā putra bāladhir nāma vīryavān.

स पुत्रशोकाद् उद्विग्नस् तपस् तेपे सुदुश्चरम्। भवेन् मम सुतो ऽमर्त्य इति तं लब्धवांश् च सः।

sa putraśokād udvignas tapas tepe suduścaram. bhaven mama suto 'martya iti taṃ labdhavāṃś ca saḥ.

तस्य प्रसादो देवैश् च कृतो न त्व् अमरैः समः। नामर्त्यो विद्यते मर्त्यो निमित्तायुर् भविष्यति।

tasya prasādo devaiś ca kṛto na tv amaraiḥ samaḥ. nāmartyo vidyate martyo nimittāyur bhaviṣyati.

बालधिर् उवाच। यथेमे पर्वताः शश्वत् तिष्ठन्ति सुरसत्तमाः। अक्षयास् तन् निमित्तं मे सुतस्यायुर् भवेद् इति।

bāladhir uvāca. yatheme parvatāḥ śaśvat tiṣṭhanti surasattamāḥ. akṣayās tan nimittaṃ me sutasyāyur bhaved iti.

भरद्वाज उवाच। तस्य पुत्रस् तदा जज्ञे मेधावी क्रोधनः सदा। स तच् छ्रुत्वाकरोद् दर्पम् ऋषींश् चैवावमन्यत।

bharadvāja uvāca. tasya putras tadā jajñe medhāvī krodhanaḥ sadā. sa tac chrutvākarod darpam ṛṣīṃś caivāvamanyata.

विकुर्वाणो मुनीनां तु चरमाणो महीम् इमाम्। आससाद महावीर्यं धनुषाक्षं मनीषिणम्।

vikurvāṇo munīnāṃ tu caramāṇo mahīm imām. āsasāda mahāvīryaṃ dhanuṣākṣaṃ manīṣiṇam.

तस्यापचक्रे मेधावी तं शशाप स वीर्यवान्। भव भस्मेति चोक्तः स न भस्म समपद्यत।

tasyāpacakre medhāvī taṃ śaśāpa sa vīryavān. bhava bhasmeti coktaḥ sa na bhasma samapadyata.

धनुषाक्षस् तु तं दृष्ट्वा मेधाविनम् अनामयम्। मुनिस् तत् कारणं ज्ञात्वा स्वयं महिषरूपधृक्। शृङ्गेणाद्रीन् अचलयत् ततो ऽयं भस्मसाद् अभूत्। निमित्तम् अस्य महिषैर् भेदयाम् आस वीर्यवान्।

dhanuṣākṣas tu taṃ dṛṣṭvā medhāvinam anāmayam. munis tat kāraṇaṃ jñātvā svayaṃ mahiṣarūpadhṛk. śṛṅgeṇādrīn acalayat tato 'yaṃ bhasmasād abhūt. nimittam asya mahiṣair bhedayām āsa vīryavān.

स निमित्ते विनष्टे तु ममार सहसा शिशुः। तं मृतं पुत्रम् आदाय विललाप ततः पिता।

sa nimitte vinaṣṭe tu mamāra sahasā śiśuḥ. taṃ mṛtaṃ putram ādāya vilalāpa tataḥ pitā.

लालप्यमानं तं दृष्ट्वा मुनयः पुनर् आर्तवत्। ऊचुर् वेदोक्तया पूर्वं गाथया तन् निबोध मे।

lālapyamānaṃ taṃ dṛṣṭvā munayaḥ punar ārtavat. ūcur vedoktayā pūrvaṃ gāthayā tan nibodha me.

न दिष्टम् अर्थम् अत्येतुम् ईशो मर्त्यः कथं चन। महिषैर् भेदयाम् आस धनुषाक्षो महीधरान्।

na diṣṭam artham atyetum īśo martyaḥ kathaṃ cana. mahiṣair bhedayām āsa dhanuṣākṣo mahīdharān.

एवं लब्ध्वा वरान् बाला दर्पपूर्णास् तरस्विनः। क्षिप्रम् एव विनश्यन्ति यथा न स्यात् तथा भवान्।

evaṃ labdhvā varān bālā darpapūrṇās tarasvinaḥ. kṣipram eva vinaśyanti yathā na syāt tathā bhavān.

एष रैभ्यो महावीर्यः पुत्रौ चास्य तथाविधौ। तं यथा पुत्र नाभ्येषि तथा कुर्यास् त्व् अतन्द्रितः।

eṣa raibhyo mahāvīryaḥ putrau cāsya tathāvidhau. taṃ yathā putra nābhyeṣi tathā kuryās tv atandritaḥ.

स हि क्रुद्धः समर्थस् त्वां पुत्र पीडयितुं रुषा। वैद्यश् चापि तपस्वी च कोपनश् च महान् ऋषिः।

sa hi kruddhaḥ samarthas tvāṃ putra pīḍayituṃ ruṣā. vaidyaś cāpi tapasvī ca kopanaś ca mahān ṛṣiḥ.

यवक्रीर् उवाच। एवं करिष्ये मा तापं तात कार्षीः कथं चन। यथा हि मे भवान् मान्यस् तथा रैभ्यः पिता मम।

yavakrīr uvāca. evaṃ kariṣye mā tāpaṃ tāta kārṣīḥ kathaṃ cana. yathā hi me bhavān mānyas tathā raibhyaḥ pitā mama.

लोमश उवाच। उक्त्वा स पितरं श्लक्ष्णं यवक्रीर् अकुतोभयः। विप्रकुर्वन्न् ऋषीन् अन्यान् अतुष्यत् परया मुदा।

lomaśa uvāca. uktvā sa pitaraṃ ślakṣṇaṃ yavakrīr akutobhayaḥ. viprakurvann ṛṣīn anyān atuṣyat parayā mudā.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...