महाभारत 10.14 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←सौप्तिक पर्व→

←अध्याय 14→

[mh-10-14] • 16 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। इङ्गितेनैव दाशार्हस् तम् अभिप्रायम् आदितः। द्रौणेर् बुद्ध्वा महाबाहुर् अर्जुनं प्रत्यभाषत।

vaiśaṃpāyana uvāca. iṅgitenaiva dāśārhas tam abhiprāyam āditaḥ. drauṇer buddhvā mahābāhur arjunaṃ pratyabhāṣata.

अर्जुनार्जुन यद् दिव्यम् अस्त्रं ते हृदि वर्तते। द्रोणोपदिष्टं तस्यायं कालः संप्रति पाण्डव।

arjunārjuna yad divyam astraṃ te hṛdi vartate. droṇopadiṣṭaṃ tasyāyaṃ kālaḥ saṃprati pāṇḍava.

भ्रातॄणाम् आत्मनश् चैव परित्राणाय भारत। विसृजैतत् त्वम् अप्य् आजाव् अस्त्रम् अस्त्रनिवारणम्।

bhrātṝṇām ātmanaś caiva paritrāṇāya bhārata. visṛjaitat tvam apy ājāv astram astranivāraṇam.

केशवेनैवम् उक्तस् तु पाण्डवः परवीरहा। अवातरद् रथात् तूर्णं प्रगृह्य सशरं धनुः।

keśavenaivam uktas tu pāṇḍavaḥ paravīrahā. avātarad rathāt tūrṇaṃ pragṛhya saśaraṃ dhanuḥ.

पूर्वम् आचार्यपुत्राय ततो ऽनन्तरम् आत्मने। भ्रातृभ्यश् चैव सर्वेभ्यः स्वस्तीत्य् उक्त्वा परंतपः।

pūrvam ācāryaputrāya tato 'nantaram ātmane. bhrātṛbhyaś caiva sarvebhyaḥ svastīty uktvā paraṃtapaḥ.

देवताभ्यो नमस्कृत्य गुरुभ्यश् चैव सर्वशः। उत्ससर्ज शिवं ध्यायन्न् अस्त्रम् अस्त्रेण शाम्यताम्।

devatābhyo namaskṛtya gurubhyaś caiva sarvaśaḥ. utsasarja śivaṃ dhyāyann astram astreṇa śāmyatām.

ततस् तद् अस्त्रं सहसा सृष्टं गाण्डीवधन्वना। प्रजज्वाल महार्चिष्मद् युगान्तानलसंनिभम्।

tatas tad astraṃ sahasā sṛṣṭaṃ gāṇḍīvadhanvanā. prajajvāla mahārciṣmad yugāntānalasaṃnibham.

तथैव द्रोणपुत्रस्य तद् अस्त्रं तिग्मतेजसः। प्रजज्वाल महाज्वालं तेजोमण्डलसंवृतम्।

tathaiva droṇaputrasya tad astraṃ tigmatejasaḥ. prajajvāla mahājvālaṃ tejomaṇḍalasaṃvṛtam.

निर्घाता बहवश् चासन् पेतुर् उल्काः सहस्रशः। महद् भयं च भूतानां सर्वेषां समजायत।

nirghātā bahavaś cāsan petur ulkāḥ sahasraśaḥ. mahad bhayaṃ ca bhūtānāṃ sarveṣāṃ samajāyata.

सशब्दम् अभवद् व्योम ज्वालामालाकुलं भृशम्। चचाल च मही कृत्स्ना सपर्वतवनद्रुमा।

saśabdam abhavad vyoma jvālāmālākulaṃ bhṛśam. cacāla ca mahī kṛtsnā saparvatavanadrumā.

ते अस्त्रे तेजसा लोकांस् तापयन्ती व्यवस्थिते। महर्षी सहितौ तत्र दर्शयाम् आसतुस् तदा।

te astre tejasā lokāṃs tāpayantī vyavasthite. maharṣī sahitau tatra darśayām āsatus tadā.

नारदः स च धर्मात्मा भरतानां पितामहः। उभौ शमयितुं वीरौ भारद्वाजधनंजयौ।

nāradaḥ sa ca dharmātmā bharatānāṃ pitāmahaḥ. ubhau śamayituṃ vīrau bhāradvājadhanaṃjayau.

तौ मुनी सर्वधर्मज्ञौ सर्वभूतहितैषिणौ। दीप्तयोर् अस्त्रयोर् मध्ये स्थितौ परमतेजसौ।

tau munī sarvadharmajñau sarvabhūtahitaiṣiṇau. dīptayor astrayor madhye sthitau paramatejasau.

तदन्तरम् अनाधृष्याव् उपगम्य यशस्विनौ। आस्ताम् ऋषिवरौ तत्र ज्वलिताव् इव पावकौ।

tadantaram anādhṛṣyāv upagamya yaśasvinau. āstām ṛṣivarau tatra jvalitāv iva pāvakau.

प्राणभृद्भिर् अनाधृष्यौ देवदानवसंमतौ। अस्त्रतेजः शमयितुं लोकानां हितकाम्यया।

prāṇabhṛdbhir anādhṛṣyau devadānavasaṃmatau. astratejaḥ śamayituṃ lokānāṃ hitakāmyayā.

ऋषी ऊचतुः। नानाशस्त्रविदः पूर्वे ये ऽप्य् अतीता महारथाः। संजहार हं [शरं] दिव्यं त्वरमाणो महारथाः[थः]। नैतद् अस्त्रं मनुष्येषु तैः प्रयुक्तं कथं चन। किम् इदं साहसं वीरौ कृतवन्तौ महात्ययम्।

ṛṣī ūcatuḥ. nānāśastravidaḥ pūrve ye 'py atītā mahārathāḥ. saṃjahāra haṃ [śaraṃ] divyaṃ tvaramāṇo mahārathāḥ[thaḥ]. naitad astraṃ manuṣyeṣu taiḥ prayuktaṃ kathaṃ cana. kim idaṃ sāhasaṃ vīrau kṛtavantau mahātyayam.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...