महाभारत 10.13 (श्लोक 1)

महाभारत

←सौप्तिक पर्व→

←अध्याय 13→

[mh-10-13] • 20 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। एवम् उक्त्वा युधां श्रेष्ठः सर्वयादवनन्दनः। सर्वायुधवरोपेतम् आरुरोह महारथम्। युक्तं परमकाम्बोजैस् तुरगैर् हेममालिभिः।

vaiśaṃpāyana uvāca. evam uktvā yudhāṃ śreṣṭhaḥ sarvayādavanandanaḥ. sarvāyudhavaropetam āruroha mahāratham. yuktaṃ paramakāmbojais turagair hemamālibhiḥ.

आदित्योदयवर्णस्य धुरं रथवरस्य तु। दक्षिणाम् अवहत् सैन्यः सुग्रीवः सव्यतो ऽवहत्। पार्ष्णिवाहौ तु तस्यास्तां मेघपुष्पबलाहकौ।

ādityodayavarṇasya dhuraṃ rathavarasya tu. dakṣiṇām avahat sainyaḥ sugrīvaḥ savyato 'vahat. pārṣṇivāhau tu tasyāstāṃ meghapuṣpabalāhakau.

विश्वकर्मकृता दिव्या नानारत्नविभूषिता। उच्छ्रितेव रथे माया ध्वजयष्टिर् अदृश्यत।

viśvakarmakṛtā divyā nānāratnavibhūṣitā. ucchriteva rathe māyā dhvajayaṣṭir adṛśyata.

वैनतेयः स्थितस् तस्यां प्रभामण्डलरश्मिवान्। तस्य सत्यवतः केतुर् भुजगारिर् अदृश्यत।

vainateyaḥ sthitas tasyāṃ prabhāmaṇḍalaraśmivān. tasya satyavataḥ ketur bhujagārir adṛśyata.

अन्वारोहद् धृषीकेशः केतुः सर्वधनुष्मताम्। अर्जुनः सत्यकर्मा च कुरुराजो युधिष्ठिरः।

anvārohad dhṛṣīkeśaḥ ketuḥ sarvadhanuṣmatām. arjunaḥ satyakarmā ca kururājo yudhiṣṭhiraḥ.

अशोभेतां महात्मानौ दाशार्हम् अभितः स्थितौ। रथस्थं शार्ङ्गधन्वानम् अश्विनाव् इव वासवम्।

aśobhetāṃ mahātmānau dāśārham abhitaḥ sthitau. rathasthaṃ śārṅgadhanvānam aśvināv iva vāsavam.

ताव् उपारोप्य दाशार्हः स्यन्दनं लोकपूजितम्। प्रतोदेन जवोपेतान् परमाश्वान् अचोदयत्।

tāv upāropya dāśārhaḥ syandanaṃ lokapūjitam. pratodena javopetān paramāśvān acodayat.

ते हयाः सहसोत्पेतुर् गृहीत्वा स्यन्दनोत्तमम्। आस्थितं पाण्डवेयाभ्यां यदूनाम् ऋषभेण च।

te hayāḥ sahasotpetur gṛhītvā syandanottamam. āsthitaṃ pāṇḍaveyābhyāṃ yadūnām ṛṣabheṇa ca.

वहतां शार्ङ्गधन्वानम् अश्वानां शीघ्रगामिनाम्। प्रादुरासीन् महाञ् शब्दः पक्षिणां पतताम् इव।

vahatāṃ śārṅgadhanvānam aśvānāṃ śīghragāminām. prādurāsīn mahāñ śabdaḥ pakṣiṇāṃ patatām iva.

ते समार्छन् नरव्याघ्राः क्षणेन भरतर्षभ। भीमसेनं महेष्वासं समनुद्रुत्य वेगिताः।

te samārchan naravyāghrāḥ kṣaṇena bharatarṣabha. bhīmasenaṃ maheṣvāsaṃ samanudrutya vegitāḥ.

क्रोधदीप्तं तु कौन्तेयं द्विषदर्थे समुद्यतम्। नाशक्नुवन् वारयितुं समेत्यापि महारथाः।

krodhadīptaṃ tu kaunteyaṃ dviṣadarthe samudyatam. nāśaknuvan vārayituṃ sametyāpi mahārathāḥ.

स तेषां प्रेक्षताम् एव श्रीमतां दृढधन्विनाम्। ययौ भागिरथीकच्छं हरिभिर् भृशवेगितैः। यत्र स्म श्रूयते द्रौणिः पुत्रहन्ता महात्मनाम्।

sa teṣāṃ prekṣatām eva śrīmatāṃ dṛḍhadhanvinām. yayau bhāgirathīkacchaṃ haribhir bhṛśavegitaiḥ. yatra sma śrūyate drauṇiḥ putrahantā mahātmanām.

स ददर्श महात्मानम् उदकान्ते यशस्विनम्। कृष्णद्वैपायनं व्यासम् आसीनम् ऋषिभिः सह।

sa dadarśa mahātmānam udakānte yaśasvinam. kṛṣṇadvaipāyanaṃ vyāsam āsīnam ṛṣibhiḥ saha.

तं चैव क्रूरकर्माणं घृताक्तं कुशचीरिणम्। रजसा ध्वस्तकेशान्तं ददर्श द्रौणिम् अन्तिके।

taṃ caiva krūrakarmāṇaṃ ghṛtāktaṃ kuśacīriṇam. rajasā dhvastakeśāntaṃ dadarśa drauṇim antike.

तम् अभ्यधावत् कौन्तेयः प्रगृह्य सशरं धनुः। भीमसेनो महाबाहुस् तिष्ठ तिष्ठेति चाब्रवीत्।

tam abhyadhāvat kaunteyaḥ pragṛhya saśaraṃ dhanuḥ. bhīmaseno mahābāhus tiṣṭha tiṣṭheti cābravīt.

स दृष्ट्वा भीमधन्वानं प्रगृहीतशरासनम्। भ्रातरौ पृष्ठतश् चास्य जनार्दनरथे स्थितौ। व्यथितात्माभवद् द्रौणिः प्राप्तं चेदम् अमन्यत।

sa dṛṣṭvā bhīmadhanvānaṃ pragṛhītaśarāsanam. bhrātarau pṛṣṭhataś cāsya janārdanarathe sthitau. vyathitātmābhavad drauṇiḥ prāptaṃ cedam amanyata.

स तद् दिव्यम् अदीनात्मा परमास्त्रम् अचिन्तयत्। प्रधक्षन्न् इव कोपेन द्रौणिः परममन्युमान्। जग्राह च स चैषीकां द्रौणिः सव्येन पाणिना। स ताम् आपदम् आसाद्य दिव्यम् अस्त्रम् उदीरयत्।

sa tad divyam adīnātmā paramāstram acintayat. pradhakṣann iva kopena drauṇiḥ paramamanyumān. jagrāha ca sa caiṣīkāṃ drauṇiḥ savyena pāṇinā. sa tām āpadam āsādya divyam astram udīrayat.

अमृष्यमाणस् ताञ् शूरान् दिव्यायुधधरान् स्थितान्। अपाण्डवायेति रुषा व्यसृजद् दारुणं वचः।

amṛṣyamāṇas tāñ śūrān divyāyudhadharān sthitān. apāṇḍavāyeti ruṣā vyasṛjad dāruṇaṃ vacaḥ.

इत्य् उक्त्वा राजशार्दूल द्रोणपुत्रः प्रतापवान्। सर्वलोकप्रमोहार्थं तद् अस्त्रं प्रमुमोच ह।

ity uktvā rājaśārdūla droṇaputraḥ pratāpavān. sarvalokapramohārthaṃ tad astraṃ pramumoca ha.

ततस् तस्याम् इषीकायां पावकः समजायत। प्रधक्ष्यन्न् इव लोकांस् त्रीन् कालान्तकयमोपमः।

tatas tasyām iṣīkāyāṃ pāvakaḥ samajāyata. pradhakṣyann iva lokāṃs trīn kālāntakayamopamaḥ.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...

Project Home / Contents