रामायण 7.50 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

रामायण

←उत्तर काण्ड

←अध्याय 50→

[rm-7-50] • 20 श्लोकाः

तथा संचोदितः सूतो लक्ष्मणेन महात्मना। तद् वाक्यम् ऋषिणा प्रोक्तं व्याहर्तुम् उपचक्रमे।

tathā saṃcoditaḥ sūto lakṣmaṇena mahātmanā. tad vākyam ṛṣiṇā proktaṃ vyāhartum upacakrame.

पुरा नाम्ना हि दुर्वासा अत्रेः पुत्रो महामुनिः। वसिष्ठस्याश्रमे पुण्ये स वार्षिक्यम् उवास ह।

purā nāmnā hi durvāsā atreḥ putro mahāmuniḥ. vasiṣṭhasyāśrame puṇye sa vārṣikyam uvāsa ha.

तम् आश्रमं महातेजाः पिता ते सुमहायशाः। पुरोधसं महात्मानं दिदृक्षुर् अगमत् स्वयम्।

tam āśramaṃ mahātejāḥ pitā te sumahāyaśāḥ. purodhasaṃ mahātmānaṃ didṛkṣur agamat svayam.

स दृष्ट्वा सूर्यसंकाशं ज्वलन्तम् इव तेजसा। उपविष्टं वसिष्ठस्य सव्ये पार्श्वे महामुनिम्। तौ मुनी तापसश्रेष्ठौ विनीतस् त्व् अभ्यवादयत्।

sa dṛṣṭvā sūryasaṃkāśaṃ jvalantam iva tejasā. upaviṣṭaṃ vasiṣṭhasya savye pārśve mahāmunim. tau munī tāpasaśreṣṭhau vinītas tv abhyavādayat.

स ताभ्यां पूजितो राजा स्वागतेनासनेन च। पाद्येन फलमूलैश् च सो ऽप्य् आस्ते मुनिभिः सह।

sa tābhyāṃ pūjito rājā svāgatenāsanena ca. pādyena phalamūlaiś ca so 'py āste munibhiḥ saha.

तेषां तत्रोपविष्टानां तास् ताः सुमधुराः कथाः। बभूवुः परमर्षीणां मध्यादित्यगते ऽहनि।

teṣāṃ tatropaviṣṭānāṃ tās tāḥ sumadhurāḥ kathāḥ. babhūvuḥ paramarṣīṇāṃ madhyādityagate 'hani.

ततः कथायां कस्यां चित् प्राञ्जलिः प्रग्रहो नृपः। उवाच तं महात्मानम् अत्रेः पुत्रं तपोधनम्।

tataḥ kathāyāṃ kasyāṃ cit prāñjaliḥ pragraho nṛpaḥ. uvāca taṃ mahātmānam atreḥ putraṃ tapodhanam.

भगवन् किंप्रमाणेन मम वंशो भविष्यति। किमायुश् च हि मे रामः पुत्राश् चान्ये किमायुषः।

bhagavan kiṃpramāṇena mama vaṃśo bhaviṣyati. kimāyuś ca hi me rāmaḥ putrāś cānye kimāyuṣaḥ.

रामस्य च सुता ये स्युस् तेषाम् आयुः कियद् भवेत्। काम्यया भगवन् ब्रूहि वंशस्यास्य गतिं मम।

rāmasya ca sutā ye syus teṣām āyuḥ kiyad bhavet. kāmyayā bhagavan brūhi vaṃśasyāsya gatiṃ mama.

तच् छ्रुत्वा व्याहृतं वाक्यं राज्ञो दशरथस्य तु। दुर्वासाः सुमहातेजा व्याहर्तुम् उपचक्रमे।

tac chrutvā vyāhṛtaṃ vākyaṃ rājño daśarathasya tu. durvāsāḥ sumahātejā vyāhartum upacakrame.

अयोध्यायाः पती रामो दीर्घकालं भविष्यति। सुखिनश् च समृद्धाश् च भविष्यन्त्य् अस्य चानुजाः।

ayodhyāyāḥ patī rāmo dīrghakālaṃ bhaviṣyati. sukhinaś ca samṛddhāś ca bhaviṣyanty asya cānujāḥ.

कस्मिंश् चित् करणे त्वां च मैथिलीं च यशस्विनीम्। संत्यजिष्यति धर्मात्मा कालेन महता किल।

kasmiṃś cit karaṇe tvāṃ ca maithilīṃ ca yaśasvinīm. saṃtyajiṣyati dharmātmā kālena mahatā kila.

दशवर्षसहस्रणि दशवर्षशतानि च। रामो राज्यम् उपासित्वा ब्रह्मलोकं गमिष्यति।

daśavarṣasahasraṇi daśavarṣaśatāni ca. rāmo rājyam upāsitvā brahmalokaṃ gamiṣyati.

समृद्धैर् हयमेधैश् च इष्ट्वा परपुरंजयः। राजवंशांश् च काकुत्स्थो बहून् संस्थापयिष्यति।

samṛddhair hayamedhaiś ca iṣṭvā parapuraṃjayaḥ. rājavaṃśāṃś ca kākutstho bahūn saṃsthāpayiṣyati.

स सर्वम् अखिलं राज्ञो वंशस्यास्य गतागतम्। आख्याय सुमहातेजास् तूष्णीम् आसीन् महाद्युतिः।

sa sarvam akhilaṃ rājño vaṃśasyāsya gatāgatam. ākhyāya sumahātejās tūṣṇīm āsīn mahādyutiḥ.

तूष्णींभूते मुनौ तस्मिन् राजा दशरथस् तदा। अभिवाद्य महात्मानौ पुनर् आयात् पुरोत्तमम्।

tūṣṇīṃbhūte munau tasmin rājā daśarathas tadā. abhivādya mahātmānau punar āyāt purottamam.

एतद् वचो मया तत्र मुनिना व्याहृतं पुरा। श्रुतं हृदि च निक्षिप्तं नान्यथा तद् भविष्यति।

etad vaco mayā tatra muninā vyāhṛtaṃ purā. śrutaṃ hṛdi ca nikṣiptaṃ nānyathā tad bhaviṣyati.

एवं गते न संतापं गन्तुम् अर्हसि राघव। सीतार्थे राघवार्थे वा दृढो भव नरोत्तम।

evaṃ gate na saṃtāpaṃ gantum arhasi rāghava. sītārthe rāghavārthe vā dṛḍho bhava narottama.

तच् छ्रुत्वा व्याहृतं वाक्यं सूतस्य परमाद्भुतम्। प्रहर्षम् अतुलं लेभे साधु साध्व् इति चाब्रवीत्।

tac chrutvā vyāhṛtaṃ vākyaṃ sūtasya paramādbhutam. praharṣam atulaṃ lebhe sādhu sādhv iti cābravīt.

तयोः संवदतोर् एवं सूतलक्ष्मणयोः पथि। अस्तम् अर्को गतो वासं गोमत्यां ताव् अथोषतुः।

tayoḥ saṃvadator evaṃ sūtalakṣmaṇayoḥ pathi. astam arko gato vāsaṃ gomatyāṃ tāv athoṣatuḥ.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...