महाभारत 5.64 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

महाभारत

←उद्योग पर्व→

←अध्याय 64→

[mh-5-64] • 15 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। एवम् उक्त्वा महाप्राज्ञो धृतराष्ट्रः सुयोधनम्। पुनर् एव महाभागः संजयं पर्यपृच्छत।

vaiśaṃpāyana uvāca. evam uktvā mahāprājño dhṛtarāṣṭraḥ suyodhanam. punar eva mahābhāgaḥ saṃjayaṃ paryapṛcchata.

ब्रूहि संजय यच् छेषं वासुदेवाद् अनन्तरम्। यद् अर्जुन उवाच त्वां परं कौतूहलं हि मे।

brūhi saṃjaya yac cheṣaṃ vāsudevād anantaram. yad arjuna uvāca tvāṃ paraṃ kautūhalaṃ hi me.

संजय उवाच। वासुदेववचः श्रुत्वा कुन्तीपुत्रो धनंजयः। उवाच काले दुर्धर्षो वासुदेवस्य शृण्वतः।

saṃjaya uvāca. vāsudevavacaḥ śrutvā kuntīputro dhanaṃjayaḥ. uvāca kāle durdharṣo vāsudevasya śṛṇvataḥ.

पितामहं शांतनवं धृतराष्ट्रं च संजय। द्रोणं कृपं च कर्णं च महाराजं च बाह्लिकम्।

pitāmahaṃ śāṃtanavaṃ dhṛtarāṣṭraṃ ca saṃjaya. droṇaṃ kṛpaṃ ca karṇaṃ ca mahārājaṃ ca bāhlikam.

द्रौणिं च सोमदत्तं च शकुनिं चापि सौबलम्। दुःशासनं शलं चैव पुरुमित्रं विविंशतिम्।

drauṇiṃ ca somadattaṃ ca śakuniṃ cāpi saubalam. duḥśāsanaṃ śalaṃ caiva purumitraṃ viviṃśatim.

विकर्णं चित्रसेनं च जयत्सेनं च पार्थिवम्। विन्दानुविन्दाव् आवन्त्यौ दुर्मुखं चापि कौरवम्।

vikarṇaṃ citrasenaṃ ca jayatsenaṃ ca pārthivam. vindānuvindāv āvantyau durmukhaṃ cāpi kauravam.

सैन्धवं दुःसहं चैव भूरिश्रवसम् एव च। भगदत्तं च राजानं जलसंधं च पार्थिवम्।

saindhavaṃ duḥsahaṃ caiva bhūriśravasam eva ca. bhagadattaṃ ca rājānaṃ jalasaṃdhaṃ ca pārthivam.

ये चाप्य् अन्ये पार्थिवास् तत्र योद्धुं; समागताः कौरवाणां प्रियार्थम्। मुमूर्षवः पाण्डवाग्नौ प्रदीप्ते; समानीता धार्तराष्ट्रेण सूत।

ye cāpy anye pārthivās tatra yoddhuṃ; samāgatāḥ kauravāṇāṃ priyārtham. mumūrṣavaḥ pāṇḍavāgnau pradīpte; samānītā dhārtarāṣṭreṇa sūta.

यथान्यायं कौशलं वन्दनं च; समागता मद्वचनेन वाच्याः। इदं ब्रूयाः संजय राजमध्ये; सुयोधनं पापकृतां प्रधानम्।

yathānyāyaṃ kauśalaṃ vandanaṃ ca; samāgatā madvacanena vācyāḥ. idaṃ brūyāḥ saṃjaya rājamadhye; suyodhanaṃ pāpakṛtāṃ pradhānam.

अमर्षणं दुर्मतिं राजपुत्रं; पापात्मानं धार्तराष्ट्रं सुलुब्धम्। सर्वं ममैतद् वचनं समग्रं; सहामात्यं संजय श्रावयेथाः।

amarṣaṇaṃ durmatiṃ rājaputraṃ; pāpātmānaṃ dhārtarāṣṭraṃ sulubdham. sarvaṃ mamaitad vacanaṃ samagraṃ; sahāmātyaṃ saṃjaya śrāvayethāḥ.

एवं प्रतिष्ठाप्य धनंजयो मां; ततो ऽर्थवद् धर्मवच् चापि वाक्यम्। प्रोवाचेदं वासुदेवं समीक्ष्य; पार्थो धीमांल् लोहितान्तायताक्षः।

evaṃ pratiṣṭhāpya dhanaṃjayo māṃ; tato 'rthavad dharmavac cāpi vākyam. provācedaṃ vāsudevaṃ samīkṣya; pārtho dhīmāṃl lohitāntāyatākṣaḥ.

यथा श्रुतं ते वदतो महात्मनो; मधुप्रवीरस्य वचः समाहितम्। तथैव वाच्यं भवता हि मद्वचः; समागतेषु क्षितिपेषु सर्वशः।

yathā śrutaṃ te vadato mahātmano; madhupravīrasya vacaḥ samāhitam. tathaiva vācyaṃ bhavatā hi madvacaḥ; samāgateṣu kṣitipeṣu sarvaśaḥ.

शराग्निधूमे रथनेमिनादिते; धनुःस्रुवेणास्त्रबलापहारिणा। यथा न होमः क्रियते महामृधे; तथा समेत्य प्रयतध्वम् आदृताः।

śarāgnidhūme rathaneminādite; dhanuḥsruveṇāstrabalāpahāriṇā. yathā na homaḥ kriyate mahāmṛdhe; tathā sametya prayatadhvam ādṛtāḥ.

न चेत् प्रयच्छध्वम् अमित्रघातिनो; युधिष्ठिरस्यांशम् अभीप्सितं स्वकम्। नयामि वः स्वाश्वपदातिकुञ्जरान्; दिशं पितॄणाम् अशिवां शितैः शरैः।

na cet prayacchadhvam amitraghātino; yudhiṣṭhirasyāṃśam abhīpsitaṃ svakam. nayāmi vaḥ svāśvapadātikuñjarān; diśaṃ pitṝṇām aśivāṃ śitaiḥ śaraiḥ.

ततो ऽहम् आमन्त्र्य चतुर्भुजं हरिं; धनंजयं चैव नमस्य सत्वरः। जवेन संप्राप्त इहामरद्युते; तवान्तिकं प्रापयितुं वचो महत्।

tato 'ham āmantrya caturbhujaṃ hariṃ; dhanaṃjayaṃ caiva namasya satvaraḥ. javena saṃprāpta ihāmaradyute; tavāntikaṃ prāpayituṃ vaco mahat.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...