महाभारत 15.43 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←आश्रमवासिक पर्व→

←अध्याय 43→

[mh-15-43] • 18 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। अदृष्ट्वा तु नृपः पुत्रान् दर्शनं प्रतिलब्धवान्। ऋषिप्रसादात् पुत्राणां स्वरूपाणां कुरूद्वह।

vaiśaṃpāyana uvāca. adṛṣṭvā tu nṛpaḥ putrān darśanaṃ pratilabdhavān. ṛṣiprasādāt putrāṇāṃ svarūpāṇāṃ kurūdvaha.

स राजा राजधर्मांश् च ब्रह्मोपनिषदं तथा। अवाप्तवान् नरश्रेष्ठो बुद्धिनिश्चयम् एव च।

sa rājā rājadharmāṃś ca brahmopaniṣadaṃ tathā. avāptavān naraśreṣṭho buddhiniścayam eva ca.

विदुरश् च महाप्राज्ञो ययौ सिद्धिं तपोबलात्। धृतराष्ट्रः समासाद्य व्यासं चापि तपस्विनम्।

viduraś ca mahāprājño yayau siddhiṃ tapobalāt. dhṛtarāṣṭraḥ samāsādya vyāsaṃ cāpi tapasvinam.

जनमेजय उवाच। ममापि वरदो व्यासो दर्शयेत् पितरं यदि। तद् रूपवेषवयसं श्रद्दध्यां सर्वम् एव ते।

janamejaya uvāca. mamāpi varado vyāso darśayet pitaraṃ yadi. tad rūpaveṣavayasaṃ śraddadhyāṃ sarvam eva te.

प्रियं मे स्यात् कृतार्थश् च स्याम् अहं कृतनिश्चयः। प्रसादाद् ऋषिपुत्रस्य मम कामः समृध्यताम्।

priyaṃ me syāt kṛtārthaś ca syām ahaṃ kṛtaniścayaḥ. prasādād ṛṣiputrasya mama kāmaḥ samṛdhyatām.

सूत उवाच। इत्य् उक्तवचने तस्मिन् नृपे व्यासः प्रतापवान्। प्रसादम् अकरोद् धीमान् आनयच् च परिक्षितम्।

sūta uvāca. ity uktavacane tasmin nṛpe vyāsaḥ pratāpavān. prasādam akarod dhīmān ānayac ca parikṣitam.

ततस् तद्रूपवयसम् आगतं नृपतिं दिवः। श्रीमन्तं पितरं राजा ददर्श जनमेजयः।

tatas tadrūpavayasam āgataṃ nṛpatiṃ divaḥ. śrīmantaṃ pitaraṃ rājā dadarśa janamejayaḥ.

शमीकं च महात्मानं पुत्रं तं चास्य शृङ्गिणम्। अमात्या ये बभूवुश् च राज्ञस् तांश् च ददर्श ह।

śamīkaṃ ca mahātmānaṃ putraṃ taṃ cāsya śṛṅgiṇam. amātyā ye babhūvuś ca rājñas tāṃś ca dadarśa ha.

ततः सो ऽवभृथे राजा मुदितो जनमेजयः। पितरं स्नापयाम् आस स्वयं सस्नौ च पार्थिवः।

tataḥ so 'vabhṛthe rājā mudito janamejayaḥ. pitaraṃ snāpayām āsa svayaṃ sasnau ca pārthivaḥ.

स्नात्वा च भरतश्रेष्ठः सो ऽऽस्तीकम् इदम् अब्रवीत्। यायावरकुलोत्पन्नं जरत्कारुसुतं तदा।

snātvā ca bharataśreṣṭhaḥ so ''stīkam idam abravīt. yāyāvarakulotpannaṃ jaratkārusutaṃ tadā.

आस्तीक विविधाश्चर्यो यज्ञो ऽयम् इति मे मतिः। यद् अद्यायं पिता प्राप्तो मम शोकप्रणाशनः।

āstīka vividhāścaryo yajño 'yam iti me matiḥ. yad adyāyaṃ pitā prāpto mama śokapraṇāśanaḥ.

आस्तीक उवाच। ऋषिर् द्वैपायनो यत्र पुराणस् तपसो निधिः। यज्ञे कुरुकुलश्रेष्ठ तस्य लोकाव् उभौ जितौ।

āstīka uvāca. ṛṣir dvaipāyano yatra purāṇas tapaso nidhiḥ. yajñe kurukulaśreṣṭha tasya lokāv ubhau jitau.

श्रुतं विचित्रम् आख्यानं त्वया पाण्डवनन्दन। सर्पाश् च भस्मसान् नीता गताश् च पदवीं पितुः।

śrutaṃ vicitram ākhyānaṃ tvayā pāṇḍavanandana. sarpāś ca bhasmasān nītā gatāś ca padavīṃ pituḥ.

कथं चित् तक्षको मुक्तः सत्यत्वात् तव पार्थिव। ऋषयः पूजिताः सर्वे गतिं दृष्ट्वा महात्मनः।

kathaṃ cit takṣako muktaḥ satyatvāt tava pārthiva. ṛṣayaḥ pūjitāḥ sarve gatiṃ dṛṣṭvā mahātmanaḥ.

प्राप्तः सुविपुलो धर्मः श्रुत्वा पापविनाशनम्। विमुक्तो हृदयग्रन्थिर् उदारजनदर्शनात्।

prāptaḥ suvipulo dharmaḥ śrutvā pāpavināśanam. vimukto hṛdayagranthir udārajanadarśanāt.

ये च पक्षधरा धर्मे सद्वृत्तरुचयश् च ये। यान् दृष्ट्वा हीयते पापं तेभ्यः कार्या नमस्क्रियाः।

ye ca pakṣadharā dharme sadvṛttarucayaś ca ye. yān dṛṣṭvā hīyate pāpaṃ tebhyaḥ kāryā namaskriyāḥ.

सूत उवाच। एतच् छ्रुत्वा द्विजश्रेष्ठात् स राजा जनमेजयः। वैशंपायन उवाच। दृष्ट्वा च पितरं वृत्तं पूजयाम् आस तं मुनिम्। धृतराष्ट्रो महाराज प्रसादात् तस्य वै मुनेः। पूजयाम् आस तम् ऋषिम् अनुमान्य पुनः पुनः। परिक्षिद् अपि तत्रैव बभूव च तिरोहितः।

sūta uvāca. etac chrutvā dvijaśreṣṭhāt sa rājā janamejayaḥ. vaiśaṃpāyana uvāca. dṛṣṭvā ca pitaraṃ vṛttaṃ pūjayām āsa taṃ munim. dhṛtarāṣṭro mahārāja prasādāt tasya vai muneḥ. pūjayām āsa tam ṛṣim anumānya punaḥ punaḥ. parikṣid api tatraiva babhūva ca tirohitaḥ.

पप्रच्छ तम् ऋषिं चापि वैशंपायनम् अच्युतम्। कथावशेषं धर्मज्ञो वनवासस्य सत्तम।

papraccha tam ṛṣiṃ cāpi vaiśaṃpāyanam acyutam. kathāvaśeṣaṃ dharmajño vanavāsasya sattama.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...