महाभारत 15.32 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←आश्रमवासिक पर्व→

←अध्याय 32→

[mh-15-32] • 18 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। स तैः सह नरव्याघ्रैर् भ्रातृभिर् भरतर्षभ। राजा रुचिरपद्माक्षैर् आसां चक्रे तदाश्रमे।

vaiśaṃpāyana uvāca. sa taiḥ saha naravyāghrair bhrātṛbhir bharatarṣabha. rājā rucirapadmākṣair āsāṃ cakre tadāśrame.

तापसैश् च महाभागैर् नानादेशसमागतैः। द्रष्टुं कुरुपतेः पुत्रान् पाण्डवान् पृथुवक्षसः।

tāpasaiś ca mahābhāgair nānādeśasamāgataiḥ. draṣṭuṃ kurupateḥ putrān pāṇḍavān pṛthuvakṣasaḥ.

ते ऽब्रुवञ् ज्ञातुम् इच्छामः कतमो ऽत्र युधिष्ठिरः। भीमार्जुनयमाश् चैव द्रौपदी च यशस्विनी।

te 'bruvañ jñātum icchāmaḥ katamo 'tra yudhiṣṭhiraḥ. bhīmārjunayamāś caiva draupadī ca yaśasvinī.

तान् आचख्यौ तदा सूतः सर्वान् नामाभिनामतः। संजयो द्रौपदीं चैव सर्वाश् चान्याः कुरुस्त्रियः।

tān ācakhyau tadā sūtaḥ sarvān nāmābhināmataḥ. saṃjayo draupadīṃ caiva sarvāś cānyāḥ kurustriyaḥ.

य एष जाम्बूनदशुद्धगौर;तनुर् महासिंह इव प्रवृद्धः। प्रचण्डघोणः पृथुदीर्घनेत्रस्; ताम्रायतास्यः कुरुराज एषः।

ya eṣa jāmbūnadaśuddhagaura;tanur mahāsiṃha iva pravṛddhaḥ. pracaṇḍaghoṇaḥ pṛthudīrghanetras; tāmrāyatāsyaḥ kururāja eṣaḥ.

अयं पुनर् मत्तगजेन्द्रगामी; प्रतप्तचामीकरशुद्धगौरः। पृथ्वायतांसः पृथुदीर्घबाहुर्; वृकोदरः पश्यत पश्यतैनम्।

ayaṃ punar mattagajendragāmī; prataptacāmīkaraśuddhagauraḥ. pṛthvāyatāṃsaḥ pṛthudīrghabāhur; vṛkodaraḥ paśyata paśyatainam.

यस् त्व् एष पार्श्वे ऽस्य महाधनुष्माञ्; श्यामो युवा वारणयूथपाभः। सिंहोन्नतांसो गजखेलगामी; पद्मायताक्षो ऽर्जुन एष वीरः।

yas tv eṣa pārśve 'sya mahādhanuṣmāñ; śyāmo yuvā vāraṇayūthapābhaḥ. siṃhonnatāṃso gajakhelagāmī; padmāyatākṣo 'rjuna eṣa vīraḥ.

कुन्तीसमीपे पुरुषोत्तमौ तु; यमाव् इमौ विष्णुमहेन्द्रकल्पौ। मनुष्यलोके सकले समो ऽस्ति; ययोर् न रूपे न बले न शीले।

kuntīsamīpe puruṣottamau tu; yamāv imau viṣṇumahendrakalpau. manuṣyaloke sakale samo 'sti; yayor na rūpe na bale na śīle.

इयं पुनः पद्मदलायताक्षी; मध्यं वयः किं चिद् इव स्पृशन्ती। नीलोत्पलाभा पुरदेवतेव; कृष्णा स्थिता मूर्तिमतीव लक्ष्मीः।

iyaṃ punaḥ padmadalāyatākṣī; madhyaṃ vayaḥ kiṃ cid iva spṛśantī. nīlotpalābhā puradevateva; kṛṣṇā sthitā mūrtimatīva lakṣmīḥ.

अस्यास् तु पार्श्वे कनकोत्तमाभा; यैषा प्रभा मूर्तिमतीव गौरी। मध्ये स्थितैषा भगिनी द्विजाग्र्या; चक्रायुधस्याप्रतिमस्य तस्य। इयं च जाम्बूनदशुद्धगौरी। पार्थस्य भार्या भुजगेन्द्रकन्या। चित्राङ्गदा चैव नरेन्द्रकन्या। यैषा सवर्णाग्र्यमधूकपुष्पैः।

asyās tu pārśve kanakottamābhā; yaiṣā prabhā mūrtimatīva gaurī. madhye sthitaiṣā bhaginī dvijāgryā; cakrāyudhasyāpratimasya tasya. iyaṃ ca jāmbūnadaśuddhagaurī. pārthasya bhāryā bhujagendrakanyā. citrāṅgadā caiva narendrakanyā. yaiṣā savarṇāgryamadhūkapuṣpaiḥ.

इयं स्वसा राजचमूपतेस् तु; प्रवृद्धनीलोत्पलदामवर्णा। पस्पर्ध कृष्णेन नृपः सदा यो; वृकोदरस्यैष परिग्रहो ऽग्र्यः।

iyaṃ svasā rājacamūpates tu; pravṛddhanīlotpaladāmavarṇā. paspardha kṛṣṇena nṛpaḥ sadā yo; vṛkodarasyaiṣa parigraho 'gryaḥ.

इयं च राज्ञो मगधाधिपस्य; सुता जरासंध इति श्रुतस्य। यवीयसो माद्रवतीसुतस्य; भार्या मता चम्पकदामगौरी।

iyaṃ ca rājño magadhādhipasya; sutā jarāsaṃdha iti śrutasya. yavīyaso mādravatīsutasya; bhāryā matā campakadāmagaurī.

इन्दीवरश्यामतनुः स्थिता तु; यैषापरासन्नमहीतले च। भार्या मता माद्रवतीसुतस्य; ज्येष्ठस्य सेयं कमलायताक्षी।

indīvaraśyāmatanuḥ sthitā tu; yaiṣāparāsannamahītale ca. bhāryā matā mādravatīsutasya; jyeṣṭhasya seyaṃ kamalāyatākṣī.

इयं तु निष्टप्तसुवर्णगौरी; राज्ञो विराटस्य सुता सपुत्रा। भार्याभिमन्योर् निहतो रणे यो; द्रोणादिभिस् तैर् विरथो रथस्थैः।

iyaṃ tu niṣṭaptasuvarṇagaurī; rājño virāṭasya sutā saputrā. bhāryābhimanyor nihato raṇe yo; droṇādibhis tair viratho rathasthaiḥ.

एतास् तु सीमन्तशिरोरुहा याः; शुक्लोत्तरीया नरराजपत्न्यः। राज्ञो ऽस्य वृद्धस्य परंशताख्याः; स्नुषा विवीरा हतपुत्रनाथाः।

etās tu sīmantaśiroruhā yāḥ; śuklottarīyā nararājapatnyaḥ. rājño 'sya vṛddhasya paraṃśatākhyāḥ; snuṣā vivīrā hataputranāthāḥ.

एता यथामुख्यम् उदाहृता वो; ब्राह्मण्यभावाद् ऋजुबुद्धिसत्त्वाः। सर्वा भवद्भिः परिपृच्छ्यमाना; नरेन्द्रपत्न्यः सुविशुद्धसत्त्वाः।

etā yathāmukhyam udāhṛtā vo; brāhmaṇyabhāvād ṛjubuddhisattvāḥ. sarvā bhavadbhiḥ paripṛcchyamānā; narendrapatnyaḥ suviśuddhasattvāḥ.

एवं स राजा कुरुवृद्धवर्यः; समागतस् तैर् नरदेवपुत्रैः। पप्रच्छ सर्वान् कुशलं तदानीं; गतेषु सर्वेष्व् अथ तापसेषु।

evaṃ sa rājā kuruvṛddhavaryaḥ; samāgatas tair naradevaputraiḥ. papraccha sarvān kuśalaṃ tadānīṃ; gateṣu sarveṣv atha tāpaseṣu.

योधेषु चाप्य् आश्रममण्डलं तं; मुक्त्वा निविष्टेषु विमुच्य पत्रम्। स्त्रीवृद्धबाले च सुसंनिविष्टे; यथार्हतः कुशलं पर्यपृच्छत्।

yodheṣu cāpy āśramamaṇḍalaṃ taṃ; muktvā niviṣṭeṣu vimucya patram. strīvṛddhabāle ca susaṃniviṣṭe; yathārhataḥ kuśalaṃ paryapṛcchat.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...