महाभारत 13.89 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←अनुशासन पर्व→

←अध्याय 89→

[mh-13-89] • 15 श्लोकाः

भीष्म उवाच। यमस् तु यानि श्राद्धानि प्रोवाच शशबिन्दवे। तानि मे शृणु काम्यानि नक्षत्रेषु पृथक् पृथक्।

bhīṣma uvāca. yamas tu yāni śrāddhāni provāca śaśabindave. tāni me śṛṇu kāmyāni nakṣatreṣu pṛthak pṛthak.

श्राद्धं यः कृत्तिकायोगे कुर्वीत सततं नरः। अग्नीन् आधाय सापत्यो यजेत विगतज्वरः।

śrāddhaṃ yaḥ kṛttikāyoge kurvīta satataṃ naraḥ. agnīn ādhāya sāpatyo yajeta vigatajvaraḥ.

अपत्यकामो रोहिण्याम् ओजस्कामो मृगोत्तमे। क्रूरकर्मा ददच् छ्राद्धम् आर्द्रायां मानवो भवेत्।

apatyakāmo rohiṇyām ojaskāmo mṛgottame. krūrakarmā dadac chrāddham ārdrāyāṃ mānavo bhavet.

कृषिभागी भवेन् मर्त्यः कुर्वञ् श्राद्धं पुनर्वसौ। पुष्टिकामो ऽथ पुष्येण श्राद्धम् ईहेत मानवः।

kṛṣibhāgī bhaven martyaḥ kurvañ śrāddhaṃ punarvasau. puṣṭikāmo 'tha puṣyeṇa śrāddham īheta mānavaḥ.

आश्लेषायां ददच् छ्राद्धं वीरान् पुत्रान् प्रजायते। ज्ञातीनां तु भवेच् छ्रेष्ठो मघासु श्राद्धम् आवपन्।

āśleṣāyāṃ dadac chrāddhaṃ vīrān putrān prajāyate. jñātīnāṃ tu bhavec chreṣṭho maghāsu śrāddham āvapan.

फल्गुनीषु ददच् छ्राद्धं सुभगः श्राद्धदो भवेत्। अपत्यभाग् उत्तरासु हस्तेन फलभाग् भवेत्।

phalgunīṣu dadac chrāddhaṃ subhagaḥ śrāddhado bhavet. apatyabhāg uttarāsu hastena phalabhāg bhavet.

चित्रायां तु ददच् छ्राद्धं लभेद् रूपवतः सुतान्। फल्गुनीषु ददच् छ्राद्धं लभेद् रूपवतः सुतान्। उत्तरासु ददच् छ्राद्धं रूपवान् अभिजायते। हस्ते चैव ददच् छ्राद्धं सुखम् अत्यन्तम् अश्नुते। चित्रासु च ददच् छ्राद्धं नानाफलम् अवाप्नुयात्। स्वातियोगे पितॄन् अर्च्य वाणिज्यम् उपजीवति।

citrāyāṃ tu dadac chrāddhaṃ labhed rūpavataḥ sutān. phalgunīṣu dadac chrāddhaṃ labhed rūpavataḥ sutān. uttarāsu dadac chrāddhaṃ rūpavān abhijāyate. haste caiva dadac chrāddhaṃ sukham atyantam aśnute. citrāsu ca dadac chrāddhaṃ nānāphalam avāpnuyāt. svātiyoge pitṝn arcya vāṇijyam upajīvati.

बहुपुत्रो विशाखासु पित्र्यम् ईहन् भवेन् नरः। अनुराधासु कुर्वाणो राजचक्रं प्रवर्तयेत्।

bahuputro viśākhāsu pitryam īhan bhaven naraḥ. anurādhāsu kurvāṇo rājacakraṃ pravartayet.

आदिपत्यं व्रजेन् मर्त्यो ज्येष्ठायाम् अपवर्जयन्। नरः कुरुकुलश्रेष्ठ श्रद्धादमपुरःसरः।

ādipatyaṃ vrajen martyo jyeṣṭhāyām apavarjayan. naraḥ kurukulaśreṣṭha śraddhādamapuraḥsaraḥ.

मूले त्व् आरोग्यम् अर्च्छेत यशो ऽषाढास्व् अनुत्तमम्। उत्तरासु त्व् अषाढासु वीतशोकश् चरेन् महीम्।

mūle tv ārogyam arccheta yaśo 'ṣāḍhāsv anuttamam. uttarāsu tv aṣāḍhāsu vītaśokaś caren mahīm.

श्राद्धं त्व् अभिजिता कुर्वन् विद्यां श्रेष्ठाम् अवाप्नुयात्। श्रवणे तु ददच् छ्राद्धं प्रेत्य गच्छेत् परां गतिम्।

śrāddhaṃ tv abhijitā kurvan vidyāṃ śreṣṭhām avāpnuyāt. śravaṇe tu dadac chrāddhaṃ pretya gacchet parāṃ gatim.

राज्यभागी धनिष्ठायां प्राप्नुयान् नापदं नरः। नक्षत्रे वारुणे कुर्वन् भिषक्सिद्धिम् अवाप्नुयात्। श्रवणे श्रुतिसंपत्तिर् धनिष्ठासु धनं भवेत्। तथा शतभिषग्योगे व्याधिमोक्षो बलं तथा।

rājyabhāgī dhaniṣṭhāyāṃ prāpnuyān nāpadaṃ naraḥ. nakṣatre vāruṇe kurvan bhiṣaksiddhim avāpnuyāt. śravaṇe śrutisaṃpattir dhaniṣṭhāsu dhanaṃ bhavet. tathā śatabhiṣagyoge vyādhimokṣo balaṃ tathā.

पूर्वप्रोष्ठपदाः कुर्वन् बहु विन्देद् अजाविकम्। उत्तरास्व् अथ कुर्वाणो विन्दते गाः सहस्रशः।

pūrvaproṣṭhapadāḥ kurvan bahu vinded ajāvikam. uttarāsv atha kurvāṇo vindate gāḥ sahasraśaḥ.

बहुरूप्यकृतं वित्तं विन्दते रेवतीं श्रितः। अश्वांश् चाश्वयुजे वेत्ति भरणीष्व् आयुर् उत्तमम्।

bahurūpyakṛtaṃ vittaṃ vindate revatīṃ śritaḥ. aśvāṃś cāśvayuje vetti bharaṇīṣv āyur uttamam.

इमं श्राद्धविधिं श्रुत्वा शशबिन्दुस् तथाकरोत्। अक्लेशेनाजयच् चापि महीं सो ऽनुशशास ह।

imaṃ śrāddhavidhiṃ śrutvā śaśabindus tathākarot. akleśenājayac cāpi mahīṃ so 'nuśaśāsa ha.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...