महाभारत 12.337 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

←शान्ति पर्व→

←अध्याय 337→

[mh-12-337] • 69 श्लोकाः

जनमेजय उवाच। सांख्यं योगं पञ्चरात्रं वेदारण्यकम् एव च। ज्ञानान्य् एतानि ब्रह्मर्षे लोकेषु प्रचरन्ति ह।

janamejaya uvāca. sāṃkhyaṃ yogaṃ pañcarātraṃ vedāraṇyakam eva ca. jñānāny etāni brahmarṣe lokeṣu pracaranti ha.

किम् एतान्य् एकनिष्ठानि पृथङ्निष्ठानि वा मुने। प्रब्रूहि वै मया पृष्टः प्रवृत्तिं च यथाक्रमम्।

kim etāny ekaniṣṭhāni pṛthaṅniṣṭhāni vā mune. prabrūhi vai mayā pṛṣṭaḥ pravṛttiṃ ca yathākramam.

वैशंपायन उवाच। जज्ञे बहुज्ञं परम् अत्युदारं; यं द्वीपमध्ये सुतम् आत्मवन्तम्। पराशराद् गन्धवती महर्षिं; तस्मै नमो ऽज्ञानतमोनुदाय।

vaiśaṃpāyana uvāca. jajñe bahujñaṃ param atyudāraṃ; yaṃ dvīpamadhye sutam ātmavantam. parāśarād gandhavatī maharṣiṃ; tasmai namo 'jñānatamonudāya.

पितामहाद्यं प्रवदन्ति षष्ठं; महर्षिम् आर्षेयविभूतियुक्तम्। नारायणस्यांशजम् एकपुत्रं; द्वैपायनं वेदमहानिधानम्।

pitāmahādyaṃ pravadanti ṣaṣṭhaṃ; maharṣim ārṣeyavibhūtiyuktam. nārāyaṇasyāṃśajam ekaputraṃ; dvaipāyanaṃ vedamahānidhānam.

तम् आदिकालेषु महाविभूतिर्; नारायणो ब्रह्ममहानिधानम्। ससर्ज पुत्रार्थम् उदारतेजा; व्यासं महात्मानम् अजः पुराणः।

tam ādikāleṣu mahāvibhūtir; nārāyaṇo brahmamahānidhānam. sasarja putrārtham udāratejā; vyāsaṃ mahātmānam ajaḥ purāṇaḥ.

जनमेजय उवाच। त्वयैव कथितः पूर्वं संभवो द्विजसत्तम। वसिष्ठस्य सुतः शक्तिः शक्तेः पुत्रः पराशरः।

janamejaya uvāca. tvayaiva kathitaḥ pūrvaṃ saṃbhavo dvijasattama. vasiṣṭhasya sutaḥ śaktiḥ śakteḥ putraḥ parāśaraḥ.

पराशरस्य दायादः कृष्णद्वैपायनो मुनिः। भूयो नारायणसुतं त्वम् एवैनं प्रभाषसे।

parāśarasya dāyādaḥ kṛṣṇadvaipāyano muniḥ. bhūyo nārāyaṇasutaṃ tvam evainaṃ prabhāṣase.

किम् अतः पूर्वजं जन्म व्यासस्यामिततेजसः। कथयस्वोत्तममते जन्म नारायणोद्भवम्।

kim ataḥ pūrvajaṃ janma vyāsasyāmitatejasaḥ. kathayasvottamamate janma nārāyaṇodbhavam.

वैशंपायन उवाच। वेदार्थान् वेत्तुकामस्य धर्मिष्ठस्य तपोनिधेः। गुरोर् मे ज्ञाननिष्ठस्य हिमवत्पाद आसतः।

vaiśaṃpāyana uvāca. vedārthān vettukāmasya dharmiṣṭhasya taponidheḥ. guror me jñānaniṣṭhasya himavatpāda āsataḥ.

कृत्वा भारतम् आख्यानं तपःश्रान्तस्य धीमतः। शुश्रूषां तत्परा राजन् कृतवन्तो वयं तदा।

kṛtvā bhāratam ākhyānaṃ tapaḥśrāntasya dhīmataḥ. śuśrūṣāṃ tatparā rājan kṛtavanto vayaṃ tadā.

सुमन्तुर् जैमिनिश् चैव पैलश् च सुदृढव्रतः। अहं चतुर्थः शिष्यो वै शुको व्यासात्मजस् तथा।

sumantur jaiminiś caiva pailaś ca sudṛḍhavrataḥ. ahaṃ caturthaḥ śiṣyo vai śuko vyāsātmajas tathā.

एभिः परिवृतो व्यासः शिष्यैः पञ्चभिर् उत्तमैः। शुशुभे हिमवत्पादे भूतैर् भूतपतिर् यथा।

ebhiḥ parivṛto vyāsaḥ śiṣyaiḥ pañcabhir uttamaiḥ. śuśubhe himavatpāde bhūtair bhūtapatir yathā.

वेदान् आवर्तयन् साङ्गान् भारतार्थांश् च सर्वशः। तम् एकमनसं दान्तं युक्ता वयम् उपास्महे।

vedān āvartayan sāṅgān bhāratārthāṃś ca sarvaśaḥ. tam ekamanasaṃ dāntaṃ yuktā vayam upāsmahe.

कथान्तरे ऽथ कस्मिंश् चित् पृष्टो ऽस्माभिर् द्विजोत्तमः। वेदार्थान् भारतार्थांश् च जन्म नारायणात् तथा।

kathāntare 'tha kasmiṃś cit pṛṣṭo 'smābhir dvijottamaḥ. vedārthān bhāratārthāṃś ca janma nārāyaṇāt tathā.

स पूर्वम् उक्त्वा वेदार्थान् भारतार्थांश् च तत्त्ववित्। नारायणाद् इदं जन्म व्याहर्तुम् उपचक्रमे।

sa pūrvam uktvā vedārthān bhāratārthāṃś ca tattvavit. nārāyaṇād idaṃ janma vyāhartum upacakrame.

शृणुध्वम् आख्यानवरम् एतद् आर्षेयम् उत्तमम्। आदिकालोद्भवं विप्रास् तपसाधिगतं मया।

śṛṇudhvam ākhyānavaram etad ārṣeyam uttamam. ādikālodbhavaṃ viprās tapasādhigataṃ mayā.

प्राप्ते प्रजाविसर्गे वै सप्तमे पद्मसंभवे। नारायणो महायोगी शुभाशुभविवर्जितः।

prāpte prajāvisarge vai saptame padmasaṃbhave. nārāyaṇo mahāyogī śubhāśubhavivarjitaḥ.

ससृजे नाभितः पुत्रं ब्रह्माणम् अमितप्रभम्। ततः स प्रादुरभवद् अथैनं वाक्यम् अब्रवीत्।

sasṛje nābhitaḥ putraṃ brahmāṇam amitaprabham. tataḥ sa prādurabhavad athainaṃ vākyam abravīt.

मम त्वं नाभितो जातः प्रजासर्गकरः प्रभुः। सृज प्रजास् त्वं विविधा ब्रह्मन् सजडपण्डिताः।

mama tvaṃ nābhito jātaḥ prajāsargakaraḥ prabhuḥ. sṛja prajās tvaṃ vividhā brahman sajaḍapaṇḍitāḥ.

स एवम् उक्तो विमुखश् चिन्ताव्याकुलमानसः। प्रणम्य वरदं देवम् उवाच हरिम् ईश्वरम्।

sa evam ukto vimukhaś cintāvyākulamānasaḥ. praṇamya varadaṃ devam uvāca harim īśvaram.

का शक्तिर् मम देवेश प्रजाः स्रष्टुं नमो ऽस्तु ते। अप्रज्ञावान् अहं देव विधत्स्व यद् अनन्तरम्।

kā śaktir mama deveśa prajāḥ sraṣṭuṃ namo 'stu te. aprajñāvān ahaṃ deva vidhatsva yad anantaram.

स एवम् उक्तो भगवान् भूत्वाथान्तर्हितस् ततः। चिन्तयाम् आस देवेशो बुद्धिं बुद्धिमतां वरः।

sa evam ukto bhagavān bhūtvāthāntarhitas tataḥ. cintayām āsa deveśo buddhiṃ buddhimatāṃ varaḥ.

स्वरूपिणी ततो बुद्धिर् उपतस्थे हरिं प्रभुम्। योगेन चैनां निर्योगः स्वयं नियुयुजे तदा।

svarūpiṇī tato buddhir upatasthe hariṃ prabhum. yogena caināṃ niryogaḥ svayaṃ niyuyuje tadā.

स ताम् ऐश्वर्ययोगस्थां बुद्धिं शक्तिमतीं सतीम्। उवाच वचनं देवो बुद्धिं वै प्रभुर् अव्ययः।

sa tām aiśvaryayogasthāṃ buddhiṃ śaktimatīṃ satīm. uvāca vacanaṃ devo buddhiṃ vai prabhur avyayaḥ.

ब्रह्माणं प्रविशस्वेति लोकसृष्ट्यर्थसिद्धये। ततस् तम् ईश्वरादिष्टा बुद्धिः क्षिप्रं विवेश सा।

brahmāṇaṃ praviśasveti lokasṛṣṭyarthasiddhaye. tatas tam īśvarādiṣṭā buddhiḥ kṣipraṃ viveśa sā.

अथैनं बुद्धिसंयुक्तं पुनः स ददृशे हरिः। भूयश् चैनं वचः प्राह सृजेमा विविधाः प्रजाः। बाढम् इत्य् एव कृत्वा स यथाज्ञां शिरसा हरेः। तथाकरोच् च धर्मात्मा ब्रह्मा लोकपितामहः।

athainaṃ buddhisaṃyuktaṃ punaḥ sa dadṛśe hariḥ. bhūyaś cainaṃ vacaḥ prāha sṛjemā vividhāḥ prajāḥ. bāḍham ity eva kṛtvā sa yathājñāṃ śirasā hareḥ. tathākaroc ca dharmātmā brahmā lokapitāmahaḥ.

एवम् उक्त्वा स भगवांस् तत्रैवान्तरधीयत। प्राप चैव मुहूर्तेन स्वस्थानं देवसंज्ञितम्।

evam uktvā sa bhagavāṃs tatraivāntaradhīyata. prāpa caiva muhūrtena svasthānaṃ devasaṃjñitam.

तां चैव प्रकृतिं प्राप्य एकीभावगतो ऽभवत्। अथास्य बुद्धिर् अभवत् पुनर् अन्या तदा किल।

tāṃ caiva prakṛtiṃ prāpya ekībhāvagato 'bhavat. athāsya buddhir abhavat punar anyā tadā kila.

सृष्टा इमाः प्रजाः सर्वा ब्रह्मणा परमेष्ठिना। दैत्यदानवगन्धर्वरक्षोगणसमाकुलाः। जाता हीयं वसुमती भाराक्रान्ता तपस्विनी।

sṛṣṭā imāḥ prajāḥ sarvā brahmaṇā parameṣṭhinā. daityadānavagandharvarakṣogaṇasamākulāḥ. jātā hīyaṃ vasumatī bhārākrāntā tapasvinī.

बहवो बलिनः पृथ्व्यां दैत्यदानवराक्षसाः। भविष्यन्ति तपोयुक्ता वरान् प्राप्स्यन्ति चोत्तमान्।

bahavo balinaḥ pṛthvyāṃ daityadānavarākṣasāḥ. bhaviṣyanti tapoyuktā varān prāpsyanti cottamān.

अवश्यम् एव तैः सर्वैर् वरदानेन दर्पितैः। बाधितव्याः सुरगणा ऋषयश् च तपोधनाः। तत्र न्याय्यम् इदं कर्तुं भारावतरणं मया।

avaśyam eva taiḥ sarvair varadānena darpitaiḥ. bādhitavyāḥ suragaṇā ṛṣayaś ca tapodhanāḥ. tatra nyāyyam idaṃ kartuṃ bhārāvataraṇaṃ mayā.

अथ नानासमुद्भूतैर् वसुधायां यथाक्रमम्। निग्रहेण च पापानां साधूनां प्रग्रहेण च।

atha nānāsamudbhūtair vasudhāyāṃ yathākramam. nigraheṇa ca pāpānāṃ sādhūnāṃ pragraheṇa ca.

इमां तपस्विनीं सत्यां धारयिष्यामि मेदिनीम्। मया ह्य् एषा हि ध्रियते पातालस्थेन भोगिना।

imāṃ tapasvinīṃ satyāṃ dhārayiṣyāmi medinīm. mayā hy eṣā hi dhriyate pātālasthena bhoginā.

मया धृता धारयति जगद् धि सचराचरम्। तस्मात् पृथ्व्याः परित्राणं करिष्ये संभवं गतः।

mayā dhṛtā dhārayati jagad dhi sacarācaram. tasmāt pṛthvyāḥ paritrāṇaṃ kariṣye saṃbhavaṃ gataḥ.

एवं स चिन्तयित्वा तु भगवान् मधुसूदनः। रूपाण्य् अनेकान्य् असृजत् प्रादुर्भावभवाय सः।

evaṃ sa cintayitvā tu bhagavān madhusūdanaḥ. rūpāṇy anekāny asṛjat prādurbhāvabhavāya saḥ.

वाराहं नारसिंहं च वामनं मानुषं तथा। एभिर् मया निहन्तव्या दुर्विनीताः सुरारयः।

vārāhaṃ nārasiṃhaṃ ca vāmanaṃ mānuṣaṃ tathā. ebhir mayā nihantavyā durvinītāḥ surārayaḥ.

अथ भूयो जगत्स्रष्टा भोःशब्देनानुनादयन्। सरस्वतीम् उच्चचार तत्र सारस्वतो ऽभवत्।

atha bhūyo jagatsraṣṭā bhoḥśabdenānunādayan. sarasvatīm uccacāra tatra sārasvato 'bhavat.

अपान्तरतमा नाम सुतो वाक्संभवो विभोः। भूतभव्यभविष्यज्ञः सत्यवादी दृढव्रतः।

apāntaratamā nāma suto vāksaṃbhavo vibhoḥ. bhūtabhavyabhaviṣyajñaḥ satyavādī dṛḍhavrataḥ.

तम् उवाच नतं मूर्ध्ना देवानाम् आदिर् अव्ययः। वेदाख्याने श्रुतिः कार्या त्वया मतिमतां वर। तस्मात् कुरु यथाज्ञप्तं मयैतद् वचनं मुने।

tam uvāca nataṃ mūrdhnā devānām ādir avyayaḥ. vedākhyāne śrutiḥ kāryā tvayā matimatāṃ vara. tasmāt kuru yathājñaptaṃ mayaitad vacanaṃ mune.

तेन भिन्नास् तदा वेदा मनोः स्वायंभुवे ऽन्तरे। ततस् तुतोष भगवान् हरिस् तेनास्य कर्मणा। तपसा च सुतप्तेन यमेन नियमेन च।

tena bhinnās tadā vedā manoḥ svāyaṃbhuve 'ntare. tatas tutoṣa bhagavān haris tenāsya karmaṇā. tapasā ca sutaptena yamena niyamena ca.

श्रीभगवान् उवाच। मन्वन्तरेषु पुत्र त्वम् एवं लोकप्रवर्तकः। भविष्यस्य् अचलो ब्रह्मन्न् अप्रधृष्यश् च नित्यशः।

śrībhagavān uvāca. manvantareṣu putra tvam evaṃ lokapravartakaḥ. bhaviṣyasy acalo brahmann apradhṛṣyaś ca nityaśaḥ.

पुनस् तिष्ये च संप्राप्ते कुरवो नाम भारताः। भविष्यन्ति महात्मानो राजानः प्रथिता भुवि।

punas tiṣye ca saṃprāpte kuravo nāma bhāratāḥ. bhaviṣyanti mahātmāno rājānaḥ prathitā bhuvi.

तेषां त्वत्तः प्रसूतानां कुलभेदो भविष्यति। परस्परविनाशार्थं त्वाम् ऋते द्विजसत्तम।

teṣāṃ tvattaḥ prasūtānāṃ kulabhedo bhaviṣyati. parasparavināśārthaṃ tvām ṛte dvijasattama.

तत्राप्य् अनेकधा वेदान् भेत्स्यसे तपसान्वितः। कृष्णे युगे च संप्राप्ते कृष्णवर्णो भविष्यसि।

tatrāpy anekadhā vedān bhetsyase tapasānvitaḥ. kṛṣṇe yuge ca saṃprāpte kṛṣṇavarṇo bhaviṣyasi.

धर्माणां विविधानां च कर्ता ज्ञानकरस् तथा। भविष्यसि तपोयुक्तो न च रागाद् विमोक्ष्यसे।

dharmāṇāṃ vividhānāṃ ca kartā jñānakaras tathā. bhaviṣyasi tapoyukto na ca rāgād vimokṣyase.

वीतरागश् च पुत्रस् ते परमात्मा भविष्यति। महेश्वरप्रसादेन नैतद् वचनम् अन्यथा।

vītarāgaś ca putras te paramātmā bhaviṣyati. maheśvaraprasādena naitad vacanam anyathā.

यं मानसं वै प्रवदन्ति पुत्रं; पितामहस्योत्तमबुद्धियुक्तम्। वसिष्ठम् अग्र्यं तपसो निधानं; यश् चापि सूर्यं व्यतिरिच्य भाति।

yaṃ mānasaṃ vai pravadanti putraṃ; pitāmahasyottamabuddhiyuktam. vasiṣṭham agryaṃ tapaso nidhānaṃ; yaś cāpi sūryaṃ vyatiricya bhāti.

तस्यान्वये चापि ततो महर्षिः; पराशरो नाम महाप्रभावः। पिता स ते वेदनिधिर् वरिष्ठो; महातपा वै तपसो निवासः। कानीनगर्भः पितृकन्यकायां; तस्माद् ऋषेस् त्वं भविता च पुत्रः।

tasyānvaye cāpi tato maharṣiḥ; parāśaro nāma mahāprabhāvaḥ. pitā sa te vedanidhir variṣṭho; mahātapā vai tapaso nivāsaḥ. kānīnagarbhaḥ pitṛkanyakāyāṃ; tasmād ṛṣes tvaṃ bhavitā ca putraḥ.

भूतभव्यभविष्याणां छिन्नसर्वार्थसंशयः। ये ह्य् अतिक्रान्तकाः पूर्वं सहस्रयुगपर्ययाः।

bhūtabhavyabhaviṣyāṇāṃ chinnasarvārthasaṃśayaḥ. ye hy atikrāntakāḥ pūrvaṃ sahasrayugaparyayāḥ.

तांश् च सर्वान् मयोद्दिष्टान् द्रक्ष्यसे तपसान्वितः। पुनर् द्रक्ष्यसि चानेकसहस्रयुगपर्ययान्।

tāṃś ca sarvān mayoddiṣṭān drakṣyase tapasānvitaḥ. punar drakṣyasi cānekasahasrayugaparyayān.

अनादिनिधनं लोके चक्रहस्तं च मां मुने। अनुध्यानान् मम मुने नैतद् वचनम् अन्यथा। भविष्यति महासत्त्व ख्यातिश् चाप्य् अतुला तव।

anādinidhanaṃ loke cakrahastaṃ ca māṃ mune. anudhyānān mama mune naitad vacanam anyathā. bhaviṣyati mahāsattva khyātiś cāpy atulā tava.

शनैश्चरः सूर्यपुत्रो भविष्यति मनुर् महान्। तस्मिन् मन्वन्तरे चैव सप्तर्षिगणपूर्वकः। त्वम् एव भविता वत्स मत्प्रसादान् न संशयः। यत् किं चिद् विद्यते लोके सर्वं तन् मद्विचेष्टितम्। अन्यो ह्य् अन्यं चिन्तयति स्वच्छन्दं विदधाम्य् अहम्।

śanaiścaraḥ sūryaputro bhaviṣyati manur mahān. tasmin manvantare caiva saptarṣigaṇapūrvakaḥ. tvam eva bhavitā vatsa matprasādān na saṃśayaḥ. yat kiṃ cid vidyate loke sarvaṃ tan madviceṣṭitam. anyo hy anyaṃ cintayati svacchandaṃ vidadhāmy aham.

व्यास उवाच। एवं सारस्वतम् ऋषिम् अपान्तरतमं तदा। उक्त्वा वचनम् ईशानः साधयस्वेत्य् अथाब्रवीत्।

vyāsa uvāca. evaṃ sārasvatam ṛṣim apāntaratamaṃ tadā. uktvā vacanam īśānaḥ sādhayasvety athābravīt.

सो ऽहं तस्य प्रसादेन देवस्य हरिमेधसः। अपान्तरतमा नाम ततो जातो ऽऽज्ञया हरेः। पुनश् च जातो विख्यातो वसिष्ठकुलनन्दनः।

so 'haṃ tasya prasādena devasya harimedhasaḥ. apāntaratamā nāma tato jāto ''jñayā hareḥ. punaś ca jāto vikhyāto vasiṣṭhakulanandanaḥ.

तद् एतत् कथितं जन्म मया पूर्वकम् आत्मनः। नारायणप्रसादेन तथा नारायणांशजम्।

tad etat kathitaṃ janma mayā pūrvakam ātmanaḥ. nārāyaṇaprasādena tathā nārāyaṇāṃśajam.

मया हि सुमहत् तप्तं तपः परमदारुणम्। पुरा मतिमतां श्रेष्ठाः परमेण समाधिना।

mayā hi sumahat taptaṃ tapaḥ paramadāruṇam. purā matimatāṃ śreṣṭhāḥ parameṇa samādhinā.

एतद् वः कथितं सर्वं यन् मां पृच्छथ पुत्रकाः। पूर्वजन्म भविष्यं च भक्तानां स्नेहतो मया।

etad vaḥ kathitaṃ sarvaṃ yan māṃ pṛcchatha putrakāḥ. pūrvajanma bhaviṣyaṃ ca bhaktānāṃ snehato mayā.

वैशंपायन उवाच। एष ते कथितः पूर्वं संभवो ऽस्मद्गुरोर् नृप। व्यासस्याक्लिष्टमनसो यथा पृष्टः पुनः शृणु।

vaiśaṃpāyana uvāca. eṣa te kathitaḥ pūrvaṃ saṃbhavo 'smadguror nṛpa. vyāsasyākliṣṭamanaso yathā pṛṣṭaḥ punaḥ śṛṇu.

सांख्यं योगं पञ्चरात्रं वेदाः पाशुपतं तथा। ज्ञानान्य् एतानि राजर्षे विद्धि नानामतानि वै।

sāṃkhyaṃ yogaṃ pañcarātraṃ vedāḥ pāśupataṃ tathā. jñānāny etāni rājarṣe viddhi nānāmatāni vai.

सांख्यस्य वक्ता कपिलः परमर्षिः स उच्यते। हिरण्यगर्भो योगस्य वेत्ता नान्यः पुरातनः।

sāṃkhyasya vaktā kapilaḥ paramarṣiḥ sa ucyate. hiraṇyagarbho yogasya vettā nānyaḥ purātanaḥ.

अपान्तरतमाश् चैव वेदाचार्यः स उच्यते। प्राचीनगर्भं तम् ऋषिं प्रवदन्तीह के चन।

apāntaratamāś caiva vedācāryaḥ sa ucyate. prācīnagarbhaṃ tam ṛṣiṃ pravadantīha ke cana.

उमापतिर् भूतपतिः श्रीकण्ठो ब्रह्मणः सुतः। उक्तवान् इदम् अव्यग्रो ज्ञानं पाशुपतं शिवः।

umāpatir bhūtapatiḥ śrīkaṇṭho brahmaṇaḥ sutaḥ. uktavān idam avyagro jñānaṃ pāśupataṃ śivaḥ.

पञ्चरात्रस्य कृत्स्नस्य वेत्ता तु भगवान् स्वयम्। सर्वेषु च नृपश्रेष्ठ ज्ञानेष्व् एतेषु दृश्यते।

pañcarātrasya kṛtsnasya vettā tu bhagavān svayam. sarveṣu ca nṛpaśreṣṭha jñāneṣv eteṣu dṛśyate.

यथागमं यथाज्ञानं निष्ठा नारायणः प्रभुः। न चैनम् एवं जानन्ति तमोभूता विशां पते।

yathāgamaṃ yathājñānaṃ niṣṭhā nārāyaṇaḥ prabhuḥ. na cainam evaṃ jānanti tamobhūtā viśāṃ pate.

तम् एव शास्त्रकर्तारं प्रवदन्ति मनीषिणः। निष्ठां नारायणम् ऋषिं नान्यो ऽस्तीति च वादिनः।

tam eva śāstrakartāraṃ pravadanti manīṣiṇaḥ. niṣṭhāṃ nārāyaṇam ṛṣiṃ nānyo 'stīti ca vādinaḥ.

निःसंशयेषु सर्वेषु नित्यं वसति वै हरिः। ससंशयान् हेतुबलान् नाध्यावसति माधवः।

niḥsaṃśayeṣu sarveṣu nityaṃ vasati vai hariḥ. sasaṃśayān hetubalān nādhyāvasati mādhavaḥ.

पञ्चरात्रविदो ये तु यथाक्रमपरा नृप। एकान्तभावोपगतास् ते हरिं प्रविशन्ति वै।

pañcarātravido ye tu yathākramaparā nṛpa. ekāntabhāvopagatās te hariṃ praviśanti vai.

सांख्यं च योगं च सनातने द्वे; वेदाश् च सर्वे निखिलेन राजन्। सर्वैः समस्तैर् ऋषिभिर् निरुक्तो; नारायणो विश्वम् इदं पुराणम्।

sāṃkhyaṃ ca yogaṃ ca sanātane dve; vedāś ca sarve nikhilena rājan. sarvaiḥ samastair ṛṣibhir nirukto; nārāyaṇo viśvam idaṃ purāṇam.

शुभाशुभं कर्म समीरितं यत्; प्रवर्तते सर्वलोकेषु किं चित्। तस्माद् ऋषेस् तद् भवतीति विद्याद्; दिव्य् अन्तरिक्षे भुवि चाप्सु चापि।

śubhāśubhaṃ karma samīritaṃ yat; pravartate sarvalokeṣu kiṃ cit. tasmād ṛṣes tad bhavatīti vidyād; divy antarikṣe bhuvi cāpsu cāpi.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...