महाभारत 12.127 (श्लोक 1)

महाभारत

←शान्ति पर्व→

←अध्याय 127→

[mh-12-127] • 10 श्लोकाः

युधिष्ठिर उवाच। नामृतस्येव पर्याप्तिर् ममास्ति ब्रुवति त्वयि। यद्य् अपि स्यात् परावृत्तिस् तथातृप्तो ऽस्मि भारत। तस्मात् कथय भूयस् त्वं धर्मम् एव पितामह। न हि तृप्तिं परां यामि धर्मे कौतूहलं हि मे।

yudhiṣṭhira uvāca. nāmṛtasyeva paryāptir mamāsti bruvati tvayi. yady api syāt parāvṛttis tathātṛpto 'smi bhārata. tasmāt kathaya bhūyas tvaṃ dharmam eva pitāmaha. na hi tṛptiṃ parāṃ yāmi dharme kautūhalaṃ hi me.

भीष्म उवाच। अत्राप्य् उदाहरन्तीमम् इतिहासं पुरातनम्। गौतमस्य च संवादं यमस्य च महात्मनः।

bhīṣma uvāca. atrāpy udāharantīmam itihāsaṃ purātanam. gautamasya ca saṃvādaṃ yamasya ca mahātmanaḥ.

पारियात्रगिरिं प्राप्य गौतमस्याश्रमो महान्। उवास गौतमो यत्र कालं तद् अपि मे शृणु।

pāriyātragiriṃ prāpya gautamasyāśramo mahān. uvāsa gautamo yatra kālaṃ tad api me śṛṇu.

षष्टिं वर्षसहस्राणि सो ऽतप्यद् गौतमस् तपः। तम् उग्रतपसं युक्तं तपसा भावितं मुनिम्।

ṣaṣṭiṃ varṣasahasrāṇi so 'tapyad gautamas tapaḥ. tam ugratapasaṃ yuktaṃ tapasā bhāvitaṃ munim.

उपयातो नरव्याघ्र लोकपालो यमस् तदा। तम् अपश्यत् सुतपसम् ऋषिं वै गौतमं मुनिम्।

upayāto naravyāghra lokapālo yamas tadā. tam apaśyat sutapasam ṛṣiṃ vai gautamaṃ munim.

स तं विदित्वा ब्रह्मर्षिर् यमम् आगतम् ओजसा। प्राञ्जलिः प्रयतो भूत्वा उपसृप्तस् तपोधनः।

sa taṃ viditvā brahmarṣir yamam āgatam ojasā. prāñjaliḥ prayato bhūtvā upasṛptas tapodhanaḥ.

तं धर्मराजो दृष्ट्वैव नमस्कृत्य नरर्षभम्। न्यमन्त्रयत धर्मेण क्रियतां किम् इति ब्रुवन्।

taṃ dharmarājo dṛṣṭvaiva namaskṛtya nararṣabham. nyamantrayata dharmeṇa kriyatāṃ kim iti bruvan.

गौतम उवाच। मातापितृभ्याम् आनृण्यं किं कृत्वा समवाप्नुयात्। कथं च लोकान् अश्नाति पुरुषो दुर्लभाञ् शुभान्।

gautama uvāca. mātāpitṛbhyām ānṛṇyaṃ kiṃ kṛtvā samavāpnuyāt. kathaṃ ca lokān aśnāti puruṣo durlabhāñ śubhān.

यम उवाच। नान्यत् तीर्थं न देवो ऽन्यो धर्मो ऽन्यो न कथं चन। नरं तावद् अजानन्तं पावयन्ति महीपतिम्। तस्मात् पापं परित्यज्य भक्तिम् आस्थाय शाश्वतीम्। कर्मणा मनसा वाचातो भजन्न् अनृणो भवेत्। तपःशौचवता नित्यं सत्यधर्मरतेन च। मातापित्रोर् अहरहः पूजनं कार्यम् अञ्जसा।

yama uvāca. nānyat tīrthaṃ na devo 'nyo dharmo 'nyo na kathaṃ cana. naraṃ tāvad ajānantaṃ pāvayanti mahīpatim. tasmāt pāpaṃ parityajya bhaktim āsthāya śāśvatīm. karmaṇā manasā vācāto bhajann anṛṇo bhavet. tapaḥśaucavatā nityaṃ satyadharmaratena ca. mātāpitror aharahaḥ pūjanaṃ kāryam añjasā.

अश्वमेधैश् च यष्टव्यं बहुभिः स्वाप्तदक्षिणैः। तेन लोकान् उपाश्नाति पुरुषो ऽद्भुतदर्शनान्।

aśvamedhaiś ca yaṣṭavyaṃ bahubhiḥ svāptadakṣiṇaiḥ. tena lokān upāśnāti puruṣo 'dbhutadarśanān.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...

Project Home / Contents