महाभारत 1.222 (श्लोक 1)

महाभारत

आदि पर्व→

←अध्याय 222→

[mh-1-222] • 18 श्लोकाः

जरितोवाच। अस्माद् बिलान् निष्पतितं श्येन आखुं जहार तम्। क्षुद्रं गृहीत्वा पादाभ्यां भयं न भविता ततः।

jaritovāca. asmād bilān niṣpatitaṃ śyena ākhuṃ jahāra tam. kṣudraṃ gṛhītvā pādābhyāṃ bhayaṃ na bhavitā tataḥ.

शार्ङ्गका ऊचुः। न हृतं तं वयं विद्मः श्येनेनाखुं कथं चन। अन्ये ऽपि भवितारो ऽत्र तेभ्यो ऽपि भयम् एव नः।

śārṅgakā ūcuḥ. na hṛtaṃ taṃ vayaṃ vidmaḥ śyenenākhuṃ kathaṃ cana. anye 'pi bhavitāro 'tra tebhyo 'pi bhayam eva naḥ.

संशयो ह्य् अग्निर् आगच्छेद् दृष्टं वायोर् निवर्तनम्। मृत्युर् नो बिलवासिभ्यो भवेन् मातर् असंशयम्।

saṃśayo hy agnir āgacched dṛṣṭaṃ vāyor nivartanam. mṛtyur no bilavāsibhyo bhaven mātar asaṃśayam.

निःसंशयात् संशयितो मृत्युर् मातर् विशिष्यते। चर खे त्वं यथान्यायं पुत्रान् वेत्स्यसि शोभनान्।

niḥsaṃśayāt saṃśayito mṛtyur mātar viśiṣyate. cara khe tvaṃ yathānyāyaṃ putrān vetsyasi śobhanān.

जरितोवाच। अहं वै श्येनम् आयान्तम् अद्राक्षं बिलम् अन्तिकात्। संचरन्तं समादाय जहाराखुं बिलाद् बली।

jaritovāca. ahaṃ vai śyenam āyāntam adrākṣaṃ bilam antikāt. saṃcarantaṃ samādāya jahārākhuṃ bilād balī.

तं पतन्तम् अहं श्येनं त्वरिता पृष्ठतो ऽन्वगाम्। आशिषो ऽस्य प्रयुञ्जाना हरतो मूषकं बिलात्। नमो ऽस्तु ते श्येनराज रक्षिता राजवत् त्वया।

taṃ patantam ahaṃ śyenaṃ tvaritā pṛṣṭhato 'nvagām. āśiṣo 'sya prayuñjānā harato mūṣakaṃ bilāt. namo 'stu te śyenarāja rakṣitā rājavat tvayā.

यो नो द्वेष्टारम् आदाय श्येनराज प्रधावसि। भव त्वं दिवम् आस्थाय निरमित्रो हिरण्मयः।

yo no dveṣṭāram ādāya śyenarāja pradhāvasi. bhava tvaṃ divam āsthāya niramitro hiraṇmayaḥ.

यदा स भक्षितस् तेन क्षुधितेन पतत्रिणा। तदाहं तम् अनुज्ञाप्य प्रत्युपायां गृहान् प्रति।

yadā sa bhakṣitas tena kṣudhitena patatriṇā. tadāhaṃ tam anujñāpya pratyupāyāṃ gṛhān prati.

प्रविशध्वं बिलं पुत्रा विश्रब्धा नास्ति वो भयम्। श्येनेन मम पश्यन्त्या हृत आखुर् न संशयः।

praviśadhvaṃ bilaṃ putrā viśrabdhā nāsti vo bhayam. śyenena mama paśyantyā hṛta ākhur na saṃśayaḥ.

शार्ङ्गका ऊचुः। न विद्म वै वयं मातर् हृतम् आखुम् इतः पुरा। अविज्ञाय न शक्ष्यामो बिलम् आविशतुं वयम्।

śārṅgakā ūcuḥ. na vidma vai vayaṃ mātar hṛtam ākhum itaḥ purā. avijñāya na śakṣyāmo bilam āviśatuṃ vayam.

जरितोवाच। अहं हि तं प्रजानामि हृतं श्येनेन मूषकम्। अत एव भयं नास्ति क्रियतां वचनं मम।

jaritovāca. ahaṃ hi taṃ prajānāmi hṛtaṃ śyenena mūṣakam. ata eva bhayaṃ nāsti kriyatāṃ vacanaṃ mama.

शार्ङ्गका ऊचुः। न त्वं मिथ्योपचारेण मोक्षयेथा भयं महत्। समाकुलेषु ज्ञानेषु न बुद्धिकृतम् एव तत्।

śārṅgakā ūcuḥ. na tvaṃ mithyopacāreṇa mokṣayethā bhayaṃ mahat. samākuleṣu jñāneṣu na buddhikṛtam eva tat.

न चोपकृतम् अस्माभिर् न चास्मान् वेत्थ ये वयम्। पीड्यमाना भरस्य् अस्मान् का सती के वयं तव।

na copakṛtam asmābhir na cāsmān vettha ye vayam. pīḍyamānā bharasy asmān kā satī ke vayaṃ tava.

तरुणी दर्शनीयासि समर्था भर्तुर् एषणे। अनुगच्छ स्वभर्तारं पुत्रान् आप्स्यसि शोभनान्।

taruṇī darśanīyāsi samarthā bhartur eṣaṇe. anugaccha svabhartāraṃ putrān āpsyasi śobhanān.

वयम् अप्य् अग्निम् आविश्य लोकान् प्राप्स्यामहे शुभान्। अथास्मान् न दहेद् अग्निर् आयास् त्वं पुनर् एव नः। समागमश् च भविता त्वं वै शोकं च मा कृथाः।

vayam apy agnim āviśya lokān prāpsyāmahe śubhān. athāsmān na dahed agnir āyās tvaṃ punar eva naḥ. samāgamaś ca bhavitā tvaṃ vai śokaṃ ca mā kṛthāḥ.

वैशंपायन उवाच। एवम् उक्ता ततः शार्ङ्गी पुत्रान् उत्सृज्य खाण्डवे। जगाम त्वरिता देशं क्षेमम् अग्नेर् अनाश्रयम्।

vaiśaṃpāyana uvāca. evam uktā tataḥ śārṅgī putrān utsṛjya khāṇḍave. jagāma tvaritā deśaṃ kṣemam agner anāśrayam.

ततस् तीक्ष्णार्चिर् अभ्यागाज् ज्वलितो हव्यवाहनः। यत्र शार्ङ्गा बभूवुस् ते मन्दपालस्य पुत्रकाः।

tatas tīkṣṇārcir abhyāgāj jvalito havyavāhanaḥ. yatra śārṅgā babhūvus te mandapālasya putrakāḥ.

ते शार्ङ्गा ज्वलनं दृष्ट्वा ज्वलितं स्वेन तेजसा। व्यथिताः करुणा वाचः श्रावयाम् आसुर् अन्तिकात्। जरितारिस् ततो वाचं श्रावयाम् आस पावकम्।

te śārṅgā jvalanaṃ dṛṣṭvā jvalitaṃ svena tejasā. vyathitāḥ karuṇā vācaḥ śrāvayām āsur antikāt. jaritāris tato vācaṃ śrāvayām āsa pāvakam.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...