महाभारत 1.193 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

आदि पर्व→

←अध्याय 193→

[mh-1-193] • 20 श्लोकाः

वैशंपायनः। दुर्योधनेनैवम् उक्तः कर्णेन च विशां पते। पुत्रं च सूतपुत्रं च धृतराष्ट्रो ऽब्रवीद् इदम्।

vaiśaṃpāyanaḥ. duryodhanenaivam uktaḥ karṇena ca viśāṃ pate. putraṃ ca sūtaputraṃ ca dhṛtarāṣṭro 'bravīd idam.

धृतराष्ट्र उवाच। अहम् अप्य् एवम् एवैतच् चिन्तयामि यथा युवाम्। विवेक्तुं नाहम् इच्छामि त्व् आकारं विदुरं प्रति।

dhṛtarāṣṭra uvāca. aham apy evam evaitac cintayāmi yathā yuvām. vivektuṃ nāham icchāmi tv ākāraṃ viduraṃ prati.

अतस् तेषां गुणान् एव कीर्तयामि विशेषतः। नावबुध्येत विदुरो ममाभिप्रायम् इङ्गितैः।

atas teṣāṃ guṇān eva kīrtayāmi viśeṣataḥ. nāvabudhyeta viduro mamābhiprāyam iṅgitaiḥ.

यच् च त्वं मन्यसे प्राप्तं तद् ब्रूहि त्वं सुयोधन। राधेय मन्यसे त्वं च यत् प्राप्तं तद् ब्रवीहि मे।

yac ca tvaṃ manyase prāptaṃ tad brūhi tvaṃ suyodhana. rādheya manyase tvaṃ ca yat prāptaṃ tad bravīhi me.

दुर्योधन उवाच। अद्य तान् कुशलैर् विप्रैः सुकृतैर् आप्तकारिभिः। कुन्तीपुत्रान् भेदयामो माद्रीपुत्रौ च पाण्डवौ।

duryodhana uvāca. adya tān kuśalair vipraiḥ sukṛtair āptakāribhiḥ. kuntīputrān bhedayāmo mādrīputrau ca pāṇḍavau.

अथ वा द्रुपदो राजा महद्भिर् वित्तसंचयैः। पुत्राश् चास्य प्रलोभ्यन्ताम् अमात्याश् चैव सर्वशः।

atha vā drupado rājā mahadbhir vittasaṃcayaiḥ. putrāś cāsya pralobhyantām amātyāś caiva sarvaśaḥ.

परित्यजध्वं राजानं कुन्तीपुत्रं युधिष्ठिरम्। अथ तत्रैव वा तेषां निवासं रोचयन्तु ते।

parityajadhvaṃ rājānaṃ kuntīputraṃ yudhiṣṭhiram. atha tatraiva vā teṣāṃ nivāsaṃ rocayantu te.

इहैषां दोषवद् वासं वर्णयन्तु पृथक् पृथक्। ते भिद्यमानास् तत्रैव मनः कुर्वन्तु पाण्डवाः।

ihaiṣāṃ doṣavad vāsaṃ varṇayantu pṛthak pṛthak. te bhidyamānās tatraiva manaḥ kurvantu pāṇḍavāḥ.

अथवा कुशलाः के चिद् उपायनिपुणा नराः। इतरेतरतः पार्थान् भेदयन्त्व् अनुरागतः।

athavā kuśalāḥ ke cid upāyanipuṇā narāḥ. itaretarataḥ pārthān bhedayantv anurāgataḥ.

व्युत्थापयन्तु वा कृष्णां बहुत्वात् सुकरं हि तत्। अथवा पाण्डवांस् तस्यां भेदयन्तु ततश् च ताम्।

vyutthāpayantu vā kṛṣṇāṃ bahutvāt sukaraṃ hi tat. athavā pāṇḍavāṃs tasyāṃ bhedayantu tataś ca tām.

भीमसेनस्य वा राजन्न् उपायकुशलैर् नरैः। मृत्युर् विधीयतां छन्नैः स हि तेषां बलाधिकः। तम् आश्रित्य हि कौन्तेयः पुरा चास्मान् न मन्यते। स हि तीक्ष्णश् च शूरश् च तेषां चैव परायणम्।

bhīmasenasya vā rājann upāyakuśalair naraiḥ. mṛtyur vidhīyatāṃ channaiḥ sa hi teṣāṃ balādhikaḥ. tam āśritya hi kaunteyaḥ purā cāsmān na manyate. sa hi tīkṣṇaś ca śūraś ca teṣāṃ caiva parāyaṇam.

तस्मिंस् तु निहते राजन् हतोत्साहा हतौजसः। यतिष्यन्ते न राज्याय स हि तेषां व्यपाश्रयः।

tasmiṃs tu nihate rājan hatotsāhā hataujasaḥ. yatiṣyante na rājyāya sa hi teṣāṃ vyapāśrayaḥ.

अजेयो ह्य् अर्जुनः संख्ये पृष्ठगोपे वृकोदरे। तम् ऋते फल्गुनो युद्धे राधेयस्य न पादभाक्।

ajeyo hy arjunaḥ saṃkhye pṛṣṭhagope vṛkodare. tam ṛte phalguno yuddhe rādheyasya na pādabhāk.

ते जानमाना दौर्बल्यं भीमसेनम् ऋते महत्। अस्मान् बलवतो ज्ञात्वा नशिष्यन्त्य् अबलीयसः।

te jānamānā daurbalyaṃ bhīmasenam ṛte mahat. asmān balavato jñātvā naśiṣyanty abalīyasaḥ.

इहागतेषु पार्थेषु निदेशवशवर्तिषु। प्रवर्तिष्यामहे राजन् यथाश्रद्धं निबर्हणे। दर्पं विदधतां तेषां के चिद् अत्र मनस्विनः। द्रुपदस्यात्मजा राजंस् ते भिन्द्यन्तां ततः परैः।

ihāgateṣu pārtheṣu nideśavaśavartiṣu. pravartiṣyāmahe rājan yathāśraddhaṃ nibarhaṇe. darpaṃ vidadhatāṃ teṣāṃ ke cid atra manasvinaḥ. drupadasyātmajā rājaṃs te bhindyantāṃ tataḥ paraiḥ.

अथवा दर्शनीयाभिः प्रमदाभिर् विलोभ्यताम्। एकैकस् तत्र कौन्तेयस् ततः कृष्णा विरज्यताम्।

athavā darśanīyābhiḥ pramadābhir vilobhyatām. ekaikas tatra kaunteyas tataḥ kṛṣṇā virajyatām.

प्रेष्यतां वापि राधेयस् तेषाम् आगमनाय वै। ते लोप्त्रहारैः संधाय वध्यन्ताम् आप्तकारिभिः।

preṣyatāṃ vāpi rādheyas teṣām āgamanāya vai. te loptrahāraiḥ saṃdhāya vadhyantām āptakāribhiḥ.

एतेषाम् अभ्युपायानां यस् ते निर्दोषवान् मतः। तस्य प्रयोगम् आतिष्ठ पुरा कालो ऽतिवर्तते।

eteṣām abhyupāyānāṃ yas te nirdoṣavān mataḥ. tasya prayogam ātiṣṭha purā kālo 'tivartate.

यावच् चाकृतविश्वासा द्रुपदे पार्थिवर्षभे। तावद् एवाद्य ते शक्या न शक्यास् तु ततः परम्।

yāvac cākṛtaviśvāsā drupade pārthivarṣabhe. tāvad evādya te śakyā na śakyās tu tataḥ param.

एषा मम मतिस् तात निग्रहाय प्रवर्तते। साधु वा यदि वासाधु किं वा राधेय मन्यसे।

eṣā mama matis tāta nigrahāya pravartate. sādhu vā yadi vāsādhu kiṃ vā rādheya manyase.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...