महाभारत 1.191 (श्लोक 1)

महाभारत

आदि पर्व→

←अध्याय 191→

[mh-1-191] • 19 श्लोकाः

वैशंपायन उवाच। पाण्डवैः सह संयोगं गतस्य द्रुपदस्य तु। न बभूव भयं किं चिद् देवेभ्यो ऽपि कथं चन। एवं विवाहं कृत्वा ते वीरा द्रुपदवेश्मनि। ऊषुः सर्वे यथा पुण्यं कृतवन्तो ऽन्तरिक्षगाः।

vaiśaṃpāyana uvāca. pāṇḍavaiḥ saha saṃyogaṃ gatasya drupadasya tu. na babhūva bhayaṃ kiṃ cid devebhyo 'pi kathaṃ cana. evaṃ vivāhaṃ kṛtvā te vīrā drupadaveśmani. ūṣuḥ sarve yathā puṇyaṃ kṛtavanto 'ntarikṣagāḥ.

कुन्तीम् आसाद्य ता नार्यो द्रुपदस्य महात्मनः। नाम संकीर्तयन्त्यस् ताः पादौ जग्मुः स्वमूर्धभिः।

kuntīm āsādya tā nāryo drupadasya mahātmanaḥ. nāma saṃkīrtayantyas tāḥ pādau jagmuḥ svamūrdhabhiḥ.

कृष्णा च क्षौमसंवीता कृतकौतुकमङ्गला। कृताभिवादना श्वश्र्वास् तस्थौ प्रह्वा कृताञ्जलिः।

kṛṣṇā ca kṣaumasaṃvītā kṛtakautukamaṅgalā. kṛtābhivādanā śvaśrvās tasthau prahvā kṛtāñjaliḥ.

रूपलक्षणसंपन्नां शीलाचारसमन्विताम्। द्रौपदीम् अवदत् प्रेम्णा पृथाशीर्वचनं स्नुषाम्।

rūpalakṣaṇasaṃpannāṃ śīlācārasamanvitām. draupadīm avadat premṇā pṛthāśīrvacanaṃ snuṣām.

यथेन्द्राणी हरिहये स्वाहा चैव विभावसौ। रोहिणी च यथा सोमे दमयन्ती यथा नले।

yathendrāṇī harihaye svāhā caiva vibhāvasau. rohiṇī ca yathā some damayantī yathā nale.

यथा वैश्रवणे भद्रा वसिष्ठे चाप्य् अरुन्धती। यथा दाशरथौ सीता यथा रुद्रे नगात्मजा। लोपामुद्रा यथागस्त्ये यथा रामे च जानकी। यथा नारायणे लक्ष्मीस् तथा त्वं भव भर्तृषु। वाग्देवी चतुरानने। गिरिजा गिरिशे यद्वद् उषा भानौ यथा स्थिरा। स्थिरा च वल्लभा च त्वं।

yathā vaiśravaṇe bhadrā vasiṣṭhe cāpy arundhatī. yathā dāśarathau sītā yathā rudre nagātmajā. lopāmudrā yathāgastye yathā rāme ca jānakī. yathā nārāyaṇe lakṣmīs tathā tvaṃ bhava bhartṛṣu. vāgdevī caturānane. girijā giriśe yadvad uṣā bhānau yathā sthirā. sthirā ca vallabhā ca tvaṃ.

जीवसूर् वीरसूर् भद्रे बहुसौख्यसमन्विता। सुभगा भोगसंपन्ना यज्ञपत्नी स्वनुव्रता।

jīvasūr vīrasūr bhadre bahusaukhyasamanvitā. subhagā bhogasaṃpannā yajñapatnī svanuvratā.

अतिथीन् आगतान् साधून् बालान् वृद्धान् गुरूंस् तथा। पूजयन्त्या यथान्यायं शश्वद् गच्छन्तु ते समाः।

atithīn āgatān sādhūn bālān vṛddhān gurūṃs tathā. pūjayantyā yathānyāyaṃ śaśvad gacchantu te samāḥ.

कुरुजाङ्गलमुख्येषु राष्ट्रेषु नगरेषु च। अनु त्वम् अभिषिच्यस्व नृपतिं धर्मवत्सलम्।

kurujāṅgalamukhyeṣu rāṣṭreṣu nagareṣu ca. anu tvam abhiṣicyasva nṛpatiṃ dharmavatsalam.

पतिभिर् निर्जिताम् उर्वीं विक्रमेण महाबलैः। कुरु ब्राह्मणसात् सर्वाम् अश्वमेधे महाक्रतौ।

patibhir nirjitām urvīṃ vikrameṇa mahābalaiḥ. kuru brāhmaṇasāt sarvām aśvamedhe mahākratau.

पृथिव्यां यानि रत्नानि गुणवन्ति गुनान्विते। तान्य् आप्नुहि त्वं कल्याणि सुखिनी शरदां शतम्।

pṛthivyāṃ yāni ratnāni guṇavanti gunānvite. tāny āpnuhi tvaṃ kalyāṇi sukhinī śaradāṃ śatam.

यथा च त्वाभिनन्दामि वध्व् अद्य क्षौमसंवृताम्। तथा भूयो ऽभिनन्दिष्ये सूतपुत्रां गुणान्विताम्।

yathā ca tvābhinandāmi vadhv adya kṣaumasaṃvṛtām. tathā bhūyo 'bhinandiṣye sūtaputrāṃ guṇānvitām.

ततस् तु कृतदारेभ्यः पाण्डुभ्यः प्राहिणोद् धरिः। मुक्तावैडूर्यचित्राणि हैमान्य् आभरणानि च।

tatas tu kṛtadārebhyaḥ pāṇḍubhyaḥ prāhiṇod dhariḥ. muktāvaiḍūryacitrāṇi haimāny ābharaṇāni ca.

वासांसि च महार्हाणि नानादेश्यानि माधवः। कम्बलाजिनरत्नानि स्पर्शवन्ति शुभानि च।

vāsāṃsi ca mahārhāṇi nānādeśyāni mādhavaḥ. kambalājinaratnāni sparśavanti śubhāni ca.

शयनासनयानानि विविधानि महान्ति च। वैडूर्यवज्रचित्राणि शतशो भाजनानि च।

śayanāsanayānāni vividhāni mahānti ca. vaiḍūryavajracitrāṇi śataśo bhājanāni ca.

रूपयौवनदाक्षिण्यैर् उपेताश् च स्वलंकृताः। राकाशशाङ्कवदनाः पद्मिनीजातिसंभवाः। पद्मगन्धाः पद्ममुखाः पद्मपत्रनिभेक्षणाः। मुक्तायुक्तसुकर्णाश् च सप्तबिन्दुललाटिकाः। पीवरस्तनभारार्ताः शङ्खकण्ठ्यः सुनासिकाः। कृष्णदीर्घसुकेशिन्यो मुष्टिग्राह्यसुमध्यमाः। भृङ्गालिरोमलतिका ह्य् आवर्तनिभनाभिकाः। विपुलश्रोणिफलका रम्भास्तम्भोरुयुग्मकाः। प्रेष्याः संप्रददौ कृष्णो नानादेश्याः सहस्रशः।

rūpayauvanadākṣiṇyair upetāś ca svalaṃkṛtāḥ. rākāśaśāṅkavadanāḥ padminījātisaṃbhavāḥ. padmagandhāḥ padmamukhāḥ padmapatranibhekṣaṇāḥ. muktāyuktasukarṇāś ca saptabindulalāṭikāḥ. pīvarastanabhārārtāḥ śaṅkhakaṇṭhyaḥ sunāsikāḥ. kṛṣṇadīrghasukeśinyo muṣṭigrāhyasumadhyamāḥ. bhṛṅgāliromalatikā hy āvartanibhanābhikāḥ. vipulaśroṇiphalakā rambhāstambhoruyugmakāḥ. preṣyāḥ saṃpradadau kṛṣṇo nānādeśyāḥ sahasraśaḥ.

गजान् विनीतान् भद्रांश् च सदश्वांश् च स्वलंकृतान्। रथांश् च दान्तान् सौवर्णैः शुभैः पट्टैर् अलंकृतान्।

gajān vinītān bhadrāṃś ca sadaśvāṃś ca svalaṃkṛtān. rathāṃś ca dāntān sauvarṇaiḥ śubhaiḥ paṭṭair alaṃkṛtān.

कोटिशश् च सुवर्णं स तेषाम् अकृतकं तथा। वीतीकृतम् अमेयात्मा प्राहिणोन् मधुसूदनः।

koṭiśaś ca suvarṇaṃ sa teṣām akṛtakaṃ tathā. vītīkṛtam ameyātmā prāhiṇon madhusūdanaḥ.

तत् सर्वं प्रतिजग्राह धर्मराजो युधिष्ठिरः। मुदा परमया युक्तो गोविन्दप्रियकाम्यया।

tat sarvaṃ pratijagrāha dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ. mudā paramayā yukto govindapriyakāmyayā.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...

Project Home / Contents