महाभारत 1.177 (श्लोक 1)

Project Home / Contents

महाभारत

आदि पर्व→

←अध्याय 177→

[mh-1-177] • 22 श्लोकाः

धृष्टद्युम्न उवाच। दुर्योधनो दुर्विषहो दुर्मुखो दुष्प्रधर्षणः। विविंशतिर् विकर्णश् च सहो दुःशासनः समः।

dhṛṣṭadyumna uvāca. duryodhano durviṣaho durmukho duṣpradharṣaṇaḥ. viviṃśatir vikarṇaś ca saho duḥśāsanaḥ samaḥ.

युयुत्सुर् वातवेगश् च भीमवेगधरस् तथा। उग्रायुधो बलाकी च कनकायुर् विरोचनः।

yuyutsur vātavegaś ca bhīmavegadharas tathā. ugrāyudho balākī ca kanakāyur virocanaḥ.

सुकुण्डलश् चित्रसेनः सुवर्चाः कनकध्वजः। नन्दको बाहुशाली च कुण्डजो विकटस् तथा। विन्दश् चाप्य् अनुविन्दश् च सजीवी विकलः करी।

sukuṇḍalaś citrasenaḥ suvarcāḥ kanakadhvajaḥ. nandako bāhuśālī ca kuṇḍajo vikaṭas tathā. vindaś cāpy anuvindaś ca sajīvī vikalaḥ karī.

एते चान्ये च बहवो धार्तराष्ट्रा महाबलाः। कर्णेन सहिता वीरास् त्वदर्थं समुपागताः। शतसंख्या महात्मानः प्रथिताः क्षत्रियर्षभाः।

ete cānye ca bahavo dhārtarāṣṭrā mahābalāḥ. karṇena sahitā vīrās tvadarthaṃ samupāgatāḥ. śatasaṃkhyā mahātmānaḥ prathitāḥ kṣatriyarṣabhāḥ.

शकुनिश् च बलश् चैव वृषको ऽथ बृहद्बलः। एते गान्धारराजस्य सुताः सर्वे समागताः।

śakuniś ca balaś caiva vṛṣako 'tha bṛhadbalaḥ. ete gāndhārarājasya sutāḥ sarve samāgatāḥ.

अश्वत्थामा च भोजश् च सर्वशस्त्रभृतां वरौ। समवेतौ महात्मानौ त्वदर्थे समलंकृतौ।

aśvatthāmā ca bhojaś ca sarvaśastrabhṛtāṃ varau. samavetau mahātmānau tvadarthe samalaṃkṛtau.

बृहन्तो मणिमांश् चैव दण्डधारश् च वीर्यवान्। सहदेवो जयत्सेनो मेघसंधिश् च मागधः।

bṛhanto maṇimāṃś caiva daṇḍadhāraś ca vīryavān. sahadevo jayatseno meghasaṃdhiś ca māgadhaḥ.

विराटः सह पुत्राभ्यां शङ्खेनैवोत्तरेण च। वार्धक्षेमिः सुवर्चाश् च सेनाबिन्दुश् च पार्थिवः।

virāṭaḥ saha putrābhyāṃ śaṅkhenaivottareṇa ca. vārdhakṣemiḥ suvarcāś ca senābinduś ca pārthivaḥ.

अभिभूः सह पुत्रेण सुदाम्ना च सुवर्चसा। सुमित्रः सुकुमारश् च वृकः सत्यधृतिस् तथा।

abhibhūḥ saha putreṇa sudāmnā ca suvarcasā. sumitraḥ sukumāraś ca vṛkaḥ satyadhṛtis tathā.

सूर्यध्वजो रोचमानो नीलश् चित्रायुधस् तथा। अंशुमांश् चेकितानश् च श्रेणिमांश् च महाबलः।

sūryadhvajo rocamāno nīlaś citrāyudhas tathā. aṃśumāṃś cekitānaś ca śreṇimāṃś ca mahābalaḥ.

समुद्रसेनपुत्रश् च चन्द्रसेनः प्रतापवान्। जलसंधः पितापुत्रौ सुदण्डो दण्ड एव च।

samudrasenaputraś ca candrasenaḥ pratāpavān. jalasaṃdhaḥ pitāputrau sudaṇḍo daṇḍa eva ca.

पौण्ड्रको वासुदेवश् च भगदत्तश् च वीर्यवान्। कलिङ्गस् ताम्रलिप्तश् च पत्तनाधिपतिस् तथा।

pauṇḍrako vāsudevaś ca bhagadattaś ca vīryavān. kaliṅgas tāmraliptaś ca pattanādhipatis tathā.

मद्रराजस् तथा शल्यः सहपुत्रो महारथः। रुक्माङ्गदेन वीरेण तथा रुक्मरथेन च।

madrarājas tathā śalyaḥ sahaputro mahārathaḥ. rukmāṅgadena vīreṇa tathā rukmarathena ca.

कौरव्यः सोमदत्तश् च पुत्राश् चास्य महारथाः। समवेतास् त्रयः शूरा भूरिर् भूरिश्रवाः शलः।

kauravyaḥ somadattaś ca putrāś cāsya mahārathāḥ. samavetās trayaḥ śūrā bhūrir bhūriśravāḥ śalaḥ.

सुदक्षिणश् च काम्बोजो दृढधन्वा च कौरवः। बृहद्बलः सुषेणश् च शिबिर् औशीनरस् तथा। पटच्चरनिहन्ता च कारूषाधिपतिस् तथा। पाण्ड्यकेरलचोलेन्द्रास् त्रयस् त्रेताग्नयो यथा। आसनेषु विराजन्ते आशाम् आगस्त्यम् आश्रिताः।

sudakṣiṇaś ca kāmbojo dṛḍhadhanvā ca kauravaḥ. bṛhadbalaḥ suṣeṇaś ca śibir auśīnaras tathā. paṭaccaranihantā ca kārūṣādhipatis tathā. pāṇḍyakeralacolendrās trayas tretāgnayo yathā. āsaneṣu virājante āśām āgastyam āśritāḥ.

संकर्षणो वासुदेवो रौक्मिणेयश् च वीर्यवान्। साम्बश् च चारुदेष्णश् च सारणो ऽथ गदस् तथा।

saṃkarṣaṇo vāsudevo raukmiṇeyaś ca vīryavān. sāmbaś ca cārudeṣṇaś ca sāraṇo 'tha gadas tathā.

अक्रूरः सात्यकिश् चैव उद्धवश् च महाबलः। कृतवर्मा च हार्दिक्यः पृथुर् विपृथुर् एव च।

akrūraḥ sātyakiś caiva uddhavaś ca mahābalaḥ. kṛtavarmā ca hārdikyaḥ pṛthur vipṛthur eva ca.

विडूरथश् च कङ्कश् च समीकः सारमेजयः। ये चान्ये यादवास् तथा। आगतास् तव हेतोश् च कृष्णे जानीहि सत्वरम्। कृतवर्मा च हार्दिक्यः (= १७च्)। शङ्कुश् च सगवेषणः। आशावहो ऽनिरुद्धश् च। वीरो वातपतिश् चैव झिल्ली पिण्डारकस् तथा। उशीनरश् च विक्रान्तो वृष्णयस् ते प्रकीर्तिताः।

viḍūrathaś ca kaṅkaś ca samīkaḥ sāramejayaḥ. ye cānye yādavās tathā. āgatās tava hetoś ca kṛṣṇe jānīhi satvaram. kṛtavarmā ca hārdikyaḥ (= 17c). śaṅkuś ca sagaveṣaṇaḥ. āśāvaho 'niruddhaś ca. vīro vātapatiś caiva jhillī piṇḍārakas tathā. uśīnaraś ca vikrānto vṛṣṇayas te prakīrtitāḥ.

भगीरथो बृहत्क्षत्रः सैन्धवश् च जयद्रथः। बृहद्रथो बाह्लिकश् च श्रुतायुश् च महारथः।

bhagīratho bṛhatkṣatraḥ saindhavaś ca jayadrathaḥ. bṛhadratho bāhlikaś ca śrutāyuś ca mahārathaḥ.

उलूकः कैतवो राजा चित्राङ्गदशुभाङ्गदौ। वत्सराजश् च धृतिमान् कोसलाधिपतिस् तथा। कर्णश् च सह पुत्रेण वृषसेनेन वीर्यवान्। बृहद्बलश् च बलवान् राजा चैवाथ दुर्जयः। दमघोषात्मजश् चैव शिशुपालो महाबलः। चेदीनाम् अधिपो वीरो बलवान् अन्तकोपमः। प्राच्योदीच्याः प्रतीच्याश् च दाक्षिणात्याः क्षितीश्वराः। शिशुपालश् च विक्रान्तो जरासंधस् तथैव च।

ulūkaḥ kaitavo rājā citrāṅgadaśubhāṅgadau. vatsarājaś ca dhṛtimān kosalādhipatis tathā. karṇaś ca saha putreṇa vṛṣasenena vīryavān. bṛhadbalaś ca balavān rājā caivātha durjayaḥ. damaghoṣātmajaś caiva śiśupālo mahābalaḥ. cedīnām adhipo vīro balavān antakopamaḥ. prācyodīcyāḥ pratīcyāś ca dākṣiṇātyāḥ kṣitīśvarāḥ. śiśupālaś ca vikrānto jarāsaṃdhas tathaiva ca.

एते चान्ये च बहवो नानाजनपदेश्वराः। त्वदर्थम् आगता भद्रे क्षत्रियाः प्रथिता भुवि।

ete cānye ca bahavo nānājanapadeśvarāḥ. tvadartham āgatā bhadre kṣatriyāḥ prathitā bhuvi.

एते वेत्स्यन्ति विक्रान्तास् त्वदर्थं लक्ष्यम् उत्तमम्। विध्येत य इमं लक्ष्यं वरयेथाः शुभे ऽद्य तम्।

ete vetsyanti vikrāntās tvadarthaṃ lakṣyam uttamam. vidhyeta ya imaṃ lakṣyaṃ varayethāḥ śubhe 'dya tam.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...