महाभारत 1.10 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

Project Home / Contents

महाभारत

आदि पर्व→

←अध्याय 10→

[mh-1-10] • 8 श्लोकाः

रुरुर् उवाच। मम प्राणसमा भार्या दष्टासीद् भुजगेन ह। तत्र मे समयो घोर आत्मनोरग वै कृतः।

rurur uvāca. mama prāṇasamā bhāryā daṣṭāsīd bhujagena ha. tatra me samayo ghora ātmanoraga vai kṛtaḥ.

हन्यां सदैव भुजगं यं यं पश्येयम् इत्य् उत। ततो ऽहं त्वां जिघांसामि जीवितेन विमोक्ष्यसे।

hanyāṃ sadaiva bhujagaṃ yaṃ yaṃ paśyeyam ity uta. tato 'haṃ tvāṃ jighāṃsāmi jīvitena vimokṣyase.

डुण्डुभ उवाच। अन्ये ते भुजगा विप्र ये दशन्तीह मानवान्। डुण्डुभान् अहिगन्धेन न त्वं हिंसितुम् अर्हसि।

ḍuṇḍubha uvāca. anye te bhujagā vipra ye daśantīha mānavān. ḍuṇḍubhān ahigandhena na tvaṃ hiṃsitum arhasi.

एकानर्थान् पृथगर्थान् एकदुःखान् पृथक्सुखान्। डुण्डुभान् धर्मविद् भूत्वा न त्वं हिंसितुम् अर्हसि।

ekānarthān pṛthagarthān ekaduḥkhān pṛthaksukhān. ḍuṇḍubhān dharmavid bhūtvā na tvaṃ hiṃsitum arhasi.

सूत उवाच। इति श्रुत्वा वचस् तस्य भुजगस्य रुरुस् तदा। नावधीद् भयसंविग्न ऋषिं मत्वाथ डुण्डुभम्।

sūta uvāca. iti śrutvā vacas tasya bhujagasya rurus tadā. nāvadhīd bhayasaṃvigna ṛṣiṃ matvātha ḍuṇḍubham.

उवाच चैनं भगवान् रुरुः संशमयन्न् इव। केन कर्मविपाकेन भुजगत्वम् उपागतः। कामया भुजग ब्रूहि को ऽसीमां विक्रियां गतः।

uvāca cainaṃ bhagavān ruruḥ saṃśamayann iva. kena karmavipākena bhujagatvam upāgataḥ. kāmayā bhujaga brūhi ko 'sīmāṃ vikriyāṃ gataḥ.

डुण्डुभ उवाच। अहं पुरा रुरो नाम्ना ऋषिर् आसं सहस्रपात्। सो ऽहं शापेन विप्रस्य भुजगत्वम् उपागतः। ब्राह्मणस्य तु शापेन प्राप्तो ऽहं विक्रियाम् इमाम्। सदा समुपयुक्तस्य वेदाध्यायरतस्य च।

ḍuṇḍubha uvāca. ahaṃ purā ruro nāmnā ṛṣir āsaṃ sahasrapāt. so 'haṃ śāpena viprasya bhujagatvam upāgataḥ. brāhmaṇasya tu śāpena prāpto 'haṃ vikriyām imām. sadā samupayuktasya vedādhyāyaratasya ca.

रुरुर् उवाच। किमर्थं शप्तवान् क्रुद्धो द्विजस् त्वां भुजगोत्तम। कियन्तं चैव कालं ते वपुर् एतद् भविष्यति।

rurur uvāca. kimarthaṃ śaptavān kruddho dvijas tvāṃ bhujagottama. kiyantaṃ caiva kālaṃ te vapur etad bhaviṣyati.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources