महाभारत 14.7 (श्लोक 1) - Project अर्थ (Artha)

Project Home / Contents

महाभारत

←आश्वमेधिक पर्व→

←अध्याय 7→

[mh-14-7] • 27 श्लोकाः

संवर्त उवाच। कथम् अस्मि त्वया ज्ञातः केन वा कथितो ऽस्मि ते। एतद् आचक्ष्व मे तत्त्वम् इच्छसे चेत् प्रियं मम।

saṃvarta uvāca. katham asmi tvayā jñātaḥ kena vā kathito 'smi te. etad ācakṣva me tattvam icchase cet priyaṃ mama.

सत्यं ते ब्रुवतः सर्वे संपत्स्यन्ते मनोरथाः। मिथ्या तु ब्रुवतो मूर्धा सप्तधा ते फलिष्यति।

satyaṃ te bruvataḥ sarve saṃpatsyante manorathāḥ. mithyā tu bruvato mūrdhā saptadhā te phaliṣyati.

मरुत्त उवाच। नारदेन भवान् मह्यम् आख्यातो ह्य् अटता पथि। गुरुपुत्रो ममेति त्वं ततो मे प्रीतिर् उत्तमा।

marutta uvāca. nāradena bhavān mahyam ākhyāto hy aṭatā pathi. guruputro mameti tvaṃ tato me prītir uttamā.

संवर्त उवाच। सत्यम् एतद् भवान् आह स मां जानाति सत्रिणम्। कथयस्वैतद् एकं मे क्व नु संप्रति नारदः।

saṃvarta uvāca. satyam etad bhavān āha sa māṃ jānāti satriṇam. kathayasvaitad ekaṃ me kva nu saṃprati nāradaḥ.

मरुत्त उवाच। भवन्तं कथयित्वा तु मम देवर्षिसत्तमः। ततो माम् अभ्यनुज्ञाय प्रविष्टो हव्यवाहनम्। योजनीयो ऽहम् अधुना भवता मुनिसत्तम।

marutta uvāca. bhavantaṃ kathayitvā tu mama devarṣisattamaḥ. tato mām abhyanujñāya praviṣṭo havyavāhanam. yojanīyo 'ham adhunā bhavatā munisattama.

व्यास उवाच। श्रुत्वा तु पार्थिवस्यैतत् संवर्तः परया मुदा। एतावद् अहम् अप्य् एनं कुर्याम् इति तदाब्रवीत्।

vyāsa uvāca. śrutvā tu pārthivasyaitat saṃvartaḥ parayā mudā. etāvad aham apy enaṃ kuryām iti tadābravīt.

ततो मरुत्तम् उन्मत्तो वाचा निर्भर्त्सयन्न् इव। रूक्षया ब्राह्मणो राजन् पुनः पुनर् अथाब्रवीत्।

tato maruttam unmatto vācā nirbhartsayann iva. rūkṣayā brāhmaṇo rājan punaḥ punar athābravīt.

वातप्रधानेन मया स्वचित्तवशवर्तिना। एवं विकृतरूपेण कथं याजितुम् इच्छसि।

vātapradhānena mayā svacittavaśavartinā. evaṃ vikṛtarūpeṇa kathaṃ yājitum icchasi.

भ्राता मम समर्थश् च वासवेन च सत्कृतः। वर्तते याजने चैव तेन कर्माणि कारय।

bhrātā mama samarthaś ca vāsavena ca satkṛtaḥ. vartate yājane caiva tena karmāṇi kāraya.

गृहं स्वं चैव याज्याश् च सर्वा गृह्याश् च देवताः। पूर्वजेन ममाक्षिप्तं शरीरं वर्जितं त्व् इदम्।

gṛhaṃ svaṃ caiva yājyāś ca sarvā gṛhyāś ca devatāḥ. pūrvajena mamākṣiptaṃ śarīraṃ varjitaṃ tv idam.

नाहं तेनाननुज्ञातस् त्वाम् आविक्षित कर्हि चित्। याजयेयं कथं चिद् वै स हि पूज्यतमो मम।

nāhaṃ tenānanujñātas tvām āvikṣita karhi cit. yājayeyaṃ kathaṃ cid vai sa hi pūjyatamo mama.

स त्वं बृहस्पतिं गच्छ तम् अनुज्ञाप्य चाव्रज। ततो ऽहं याजयिष्ये त्वां यदि यष्टुम् इहेच्छसि।

sa tvaṃ bṛhaspatiṃ gaccha tam anujñāpya cāvraja. tato 'haṃ yājayiṣye tvāṃ yadi yaṣṭum ihecchasi.

मरुत्त उवाच। बृहस्पतिं गतः पूर्वम् अहं संवर्त तच् छृणु। न मां कामयते याज्यम् असौ वासववारितः।

marutta uvāca. bṛhaspatiṃ gataḥ pūrvam ahaṃ saṃvarta tac chṛṇu. na māṃ kāmayate yājyam asau vāsavavāritaḥ.

अमरं याज्यम् आसाद्य माम् ऋषे मा स्म मानुषम्। याजयेथा मरुत्तं त्वं मर्त्यधर्माणम् आतुरम्। शक्रेण प्रतिषिद्धो ऽहं मरुत्तं मा स्म याजयेः। न मां रोचयते राज्यम् अयाज्यं माम् अमानुषम्।

amaraṃ yājyam āsādya mām ṛṣe mā sma mānuṣam. yājayethā maruttaṃ tvaṃ martyadharmāṇam āturam. śakreṇa pratiṣiddho 'haṃ maruttaṃ mā sma yājayeḥ. na māṃ rocayate rājyam ayājyaṃ mām amānuṣam.

स्पर्धते च मया विप्र सदा वै स हि पार्थिवः। एवम् अस्त्व् इति चाप्य् उक्तो भ्रात्रा ते बलवृत्रहा।

spardhate ca mayā vipra sadā vai sa hi pārthivaḥ. evam astv iti cāpy ukto bhrātrā te balavṛtrahā.

स माम् अभिगतं प्रेम्णा याज्यवन् न बुभूषति। देवराजम् उपाश्रित्य तद् विद्धि मुनिपुंगव।

sa mām abhigataṃ premṇā yājyavan na bubhūṣati. devarājam upāśritya tad viddhi munipuṃgava.

सो ऽहम् इच्छामि भवता सर्वस्वेनापि याजितुम्। कामये समतिक्रान्तुं वासवं त्वत्कृतैर् गुणैः।

so 'ham icchāmi bhavatā sarvasvenāpi yājitum. kāmaye samatikrāntuṃ vāsavaṃ tvatkṛtair guṇaiḥ.

न हि मे वर्तते बुद्धिर् गन्तुं ब्रह्मन् बृहस्पतिम्। प्रत्याख्यातो हि तेनास्मि तथानपकृते सति।

na hi me vartate buddhir gantuṃ brahman bṛhaspatim. pratyākhyāto hi tenāsmi tathānapakṛte sati.

संवर्त उवाच। चिकीर्षसि यथाकामं सर्वम् एतत् त्वयि ध्रुवम्। यदि सर्वान् अभिप्रायान् कर्तासि मम पार्थिव।

saṃvarta uvāca. cikīrṣasi yathākāmaṃ sarvam etat tvayi dhruvam. yadi sarvān abhiprāyān kartāsi mama pārthiva.

याज्यमानं मया हि त्वां बृहस्पतिपुरंदरौ। द्विषेतां समभिक्रुद्धाव् एतद् एकं समर्थय।

yājyamānaṃ mayā hi tvāṃ bṛhaspatipuraṃdarau. dviṣetāṃ samabhikruddhāv etad ekaṃ samarthaya.

स्थैर्यम् अत्र कथं ते स्यात् स त्वं निःसंशयं कुरु। कुपितस् त्वां न हीदानीं भस्म कुर्यां सबान्धवम्।

sthairyam atra kathaṃ te syāt sa tvaṃ niḥsaṃśayaṃ kuru. kupitas tvāṃ na hīdānīṃ bhasma kuryāṃ sabāndhavam.

मरुत्त उवाच। यावत् तपेत् सहस्रांशुस् तिष्ठेरंश् चापि पर्वताः। तावल् लोकान् न लभेयं त्यजेयं संगतं यदि।

marutta uvāca. yāvat tapet sahasrāṃśus tiṣṭheraṃś cāpi parvatāḥ. tāval lokān na labheyaṃ tyajeyaṃ saṃgataṃ yadi.

मा चापि शुभबुद्धित्वं लभेयम् इह कर्हि चित्। सम्यग् ज्ञाने वैषये वा त्यजेयं संगतं यदि।

mā cāpi śubhabuddhitvaṃ labheyam iha karhi cit. samyag jñāne vaiṣaye vā tyajeyaṃ saṃgataṃ yadi.

संवर्त उवाच। आविक्षित शुभा बुद्धिर् धीयतां तव कर्मसु। याजनं हि ममाप्य् एवं वर्तते त्वयि पार्थिव।

saṃvarta uvāca. āvikṣita śubhā buddhir dhīyatāṃ tava karmasu. yājanaṃ hi mamāpy evaṃ vartate tvayi pārthiva.

संविधास्ये च ते राजन्न् अक्षयं द्रव्यम् उत्तमम्। येन देवान् सगन्धर्वाञ् शक्रं चाभिभविष्यसि।

saṃvidhāsye ca te rājann akṣayaṃ dravyam uttamam. yena devān sagandharvāñ śakraṃ cābhibhaviṣyasi.

न तु मे वर्तते बुद्धिर् धने याज्येषु वा पुनः। विप्रियं तु चिकीर्षामि भ्रातुश् चेन्द्रस्य चोभयोः।

na tu me vartate buddhir dhane yājyeṣu vā punaḥ. vipriyaṃ tu cikīrṣāmi bhrātuś cendrasya cobhayoḥ.

गमयिष्यामि चेन्द्रेण समताम् अपि ते ध्रुवम्। प्रियं च ते करिष्यामि सत्यम् एतद् ब्रवीमि ते।

gamayiṣyāmi cendreṇa samatām api te dhruvam. priyaṃ ca te kariṣyāmi satyam etad bravīmi te.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...