महाभारत 12.349 (श्लोक 1)

महाभारत

←शान्ति पर्व→

←अध्याय 349→

[mh-12-349] • 16 श्लोकाः

भीष्म उवाच। स पन्नगपतिस् तत्र प्रययौ ब्राह्मणं प्रति। तम् एव मनसा ध्यायन् कार्यवत्तां विचारयन्।

bhīṣma uvāca. sa pannagapatis tatra prayayau brāhmaṇaṃ prati. tam eva manasā dhyāyan kāryavattāṃ vicārayan.

तम् अभिक्रम्य नागेन्द्रो मतिमान् स नरेश्वर। प्रोवाच मधुरं वाक्यं प्रकृत्या धर्मवत्सलः।

tam abhikramya nāgendro matimān sa nareśvara. provāca madhuraṃ vākyaṃ prakṛtyā dharmavatsalaḥ.

भो भो क्षाम्याभिभाषे त्वां न रोषं कर्तुम् अर्हसि। इह त्वम् अभिसंप्राप्तः कस्यार्थे किं प्रयोजनम्।

bho bho kṣāmyābhibhāṣe tvāṃ na roṣaṃ kartum arhasi. iha tvam abhisaṃprāptaḥ kasyārthe kiṃ prayojanam.

आभिमुख्याद् अभिक्रम्य स्नेहात् पृच्छामि ते द्विज। विविक्ते गोमतीतीरे किं वा त्वं पर्युपाससे।

ābhimukhyād abhikramya snehāt pṛcchāmi te dvija. vivikte gomatītīre kiṃ vā tvaṃ paryupāsase.

ब्राह्मण उवाच। धर्मारण्यं हि मां विद्धि नागं द्रष्टुम् इहागतम्। पद्मनाभं द्विजश्रेष्ठं तत्र मे कार्यम् आहितम्।

brāhmaṇa uvāca. dharmāraṇyaṃ hi māṃ viddhi nāgaṃ draṣṭum ihāgatam. padmanābhaṃ dvijaśreṣṭhaṃ tatra me kāryam āhitam.

तस्य चाहम् असांनिध्यं श्रुतवान् अस्मि तं गतम्। स्वजनं तं प्रतीक्षामि पर्जन्यम् इव कर्षकः।

tasya cāham asāṃnidhyaṃ śrutavān asmi taṃ gatam. svajanaṃ taṃ pratīkṣāmi parjanyam iva karṣakaḥ.

तस्य चाक्लेशकरणं स्वस्तिकारसमाहितम्। वर्तयाम्य् अयुतं ब्रह्म योगयुक्तो निरामयः।

tasya cākleśakaraṇaṃ svastikārasamāhitam. vartayāmy ayutaṃ brahma yogayukto nirāmayaḥ.

नाग उवाच। अहो कल्याणवृत्तस् त्वं साधु सज्जनवत्सलः। श्रवाढ्यस् त्वं महाभाग परं स्नेहेन पश्यसि।

nāga uvāca. aho kalyāṇavṛttas tvaṃ sādhu sajjanavatsalaḥ. śravāḍhyas tvaṃ mahābhāga paraṃ snehena paśyasi.

अहं स नागो विप्रर्षे यथा मां विन्दते भवान्। आज्ञापय यथा स्वैरं किं करोमि प्रियं तव।

ahaṃ sa nāgo viprarṣe yathā māṃ vindate bhavān. ājñāpaya yathā svairaṃ kiṃ karomi priyaṃ tava.

भवन्तं स्वजनाद् अस्मि संप्राप्तं श्रुतवान् इह। अतस् त्वां स्वयम् एवाहं द्रष्टुम् अभ्यागतो द्विज।

bhavantaṃ svajanād asmi saṃprāptaṃ śrutavān iha. atas tvāṃ svayam evāhaṃ draṣṭum abhyāgato dvija.

संप्राप्तश् च भवान् अद्य कृतार्थः प्रतियास्यति। विस्रब्धो मां द्विजश्रेष्ठ विषये योक्तुम् अर्हसि।

saṃprāptaś ca bhavān adya kṛtārthaḥ pratiyāsyati. visrabdho māṃ dvijaśreṣṭha viṣaye yoktum arhasi.

वयं हि भवता सर्वे गुणक्रीता विशेषतः। यस् त्वम् आत्महितं त्यक्त्वा माम् एवेहानुरुध्यसे।

vayaṃ hi bhavatā sarve guṇakrītā viśeṣataḥ. yas tvam ātmahitaṃ tyaktvā mām evehānurudhyase.

ब्राह्मण उवाच। आगतो ऽहं महाभाग तव दर्शनलालसः। कं चिद् अर्थम् अनर्थज्ञः प्रष्टुकामो भुजंगम।

brāhmaṇa uvāca. āgato 'haṃ mahābhāga tava darśanalālasaḥ. kaṃ cid artham anarthajñaḥ praṣṭukāmo bhujaṃgama.

अहम् आत्मानम् आत्मस्थो मार्गमाणो ऽऽत्मनो हितम्। वासार्थिनं महाप्राज्ञ बलवन्तम् उपास्मि ह।

aham ātmānam ātmastho mārgamāṇo ''tmano hitam. vāsārthinaṃ mahāprājña balavantam upāsmi ha.

प्रकाशितस् त्वं स्वगुणैर् यशोगर्भगभस्तिभिः। शशाङ्ककरसंस्पर्शैर् हृद्यैर् आत्मप्रकाशितैः।

prakāśitas tvaṃ svaguṇair yaśogarbhagabhastibhiḥ. śaśāṅkakarasaṃsparśair hṛdyair ātmaprakāśitaiḥ.

तस्य मे प्रश्नम् उत्पन्नं छिन्धि त्वम् अनिलाशन। पश्चात् कार्यं वदिष्यामि श्रोतुम् अर्हति मे भवान्।

tasya me praśnam utpannaṃ chindhi tvam anilāśana. paścāt kāryaṃ vadiṣyāmi śrotum arhati me bhavān.

Project अर्थ (Artha): X, yashbonde.com, LinkedIn. See Sources

Loading adhyay...