पराशर उवाच। प्रतिग्रहागता विप्रे क्षत्रिये शस्त्रनिर्जिताः। वैश्ये न्यायार्जिताश् चैव शूद्रे शुश्रूषयार्जिताः। स्वल्पाप्य् अर्थाः प्रशस्यन्ते धर्मस्यार्थे महाफलाः।

नित्यं त्रयाणां वर्णानां शूद्रः शुश्रूषुर् उच्यते। क्षत्रधर्मा वैश्यधर्मा नावृत्तिः पतति द्विजः। शूद्रकर्मा यदा तु स्यात् तदा पतति वै द्विजः।

वाणिज्यं पाशुपाल्यं च तथा शिल्पोपजीवनम्। शूद्रस्यापि विधीयन्ते यदा वृत्तिर् न जायते।

रङ्गावतरणं चैव तथा रूपोपजीवनम्। मद्यमांसोपजीव्यं च विक्रयो लोहचर्मणोः।

अपूर्विणा न कर्तव्यं कर्म लोके विगर्हितम्। कृतपूर्विणस् तु त्यजतो महान् धर्म इति श्रुतिः।

संसिद्धः पुरुषो लोके यद् आचरति पापकम्। मदेनाभिप्लुतमनास् तच् च नग्राह्यम् उच्यते।

श्रूयन्ते हि पुराणे वै प्रजा धिग्दण्डशासनाः। दान्ता धर्मप्रधानाश् च न्यायधर्मानुवर्तकाः।

धर्म एव सदा नॄणाम् इह राजन् प्रशस्यते। धर्मवृद्धा गुणान् एव सेवन्ते हि नरा भुवि।

तं धर्मम् असुरास् तात नामृष्यन्त जनाधिप। विवर्धमानाः क्रमशस् तत्र ते ऽन्वाविशन् प्रजाः।

तेषां दर्पः समभवत् प्रजानां धर्मनाशनः। दर्पात्मनां ततः क्रोधः पुनस् तेषाम् अजायत।

ततः क्रोधाभिभूतानां वृत्तं लज्जासमन्वितम्। ह्रीश् चैवाप्य् अनशद् राजंस् ततो मोहो व्यजायत।

ततो मोहपरीतास् ते नापश्यन्त यथा पुरा। परस्पराव् अमर्देन वर्तयन्ति यथासुखम्।

तान् प्राप्य तु स धिग् दण्डो नकारणम् अतो ऽभवत्। ततो ऽभ्यगच्छन् देवांश् च ब्राह्मणांश् चावमन्य ह।

एतस्मिन्न् एव काले तु देवा देववरं शिवम्। अगच्छञ् शरणं वीरं बहुरूपं गणाधिपम्।

तेन स्म ते गगनगाः सपुराः पातिताः क्षितौ। तिस्रो ऽप्य् एकेन बाणेन देवाप्यायिततेजसा।

तेषाम् अधिपतिस् त्व् आसीद् भीमो भीमपराक्रमः। देवतानां भयकरः स हतः शूलपाणिना।

तस्मिन् हते ऽथ स्वं भावं प्रत्यपद्यन्त मानवाः। प्रावर्तन्त च वेदा वै शास्त्राणि च यथा पुरा।

ततो ऽभ्यषिञ्चन् राज्येन देवानां दिवि वासवम्। सप्तर्षयश् चान्वयुञ्जन् नराणां दण्डधारणे।

सप्तर्षीणाम् अथोर्ध्वं च विपृथुर् नाम पार्थिवः। राजानः क्षत्रियाश् चैव मण्डलेषु पृथक् पृथक्।

महाकुलेषु ये जाता वृत्ताः पूर्वतराश् च ये। तेषाम् अथासुरो भावो हृदयान् नापसर्पति।

तस्मात् तेनैव भावेन सानुषङ्गेन पार्थिवाः। आसुराण्य् एव कर्माणि न्यषेवन् भीमविक्रमाः।

प्रत्यतिष्ठंश् च तेष्व् एव तान्य् एव स्थापयन्ति च। भजन्ते तानि चाद्यापि ये बालिशतमा नराः।

तस्माद् अहं ब्रवीमि त्वां राजन् संचिन्त्य शास्त्रतः। संसिद्धाधिगमं कुर्यात् कर्म हिंसात्मकं त्यजेत्।

न संकरेण द्रविणं विचिन्वीत विचक्षणः। धर्मार्थं न्यायम् उत्सृज्य न तत् कल्याणम् उच्यते।

स त्वम् एवंविधो दान्तः क्षत्रियः प्रियबान्धवः। प्रजा भृत्यांश् च पुत्रांश् च स्वधर्मेणानुपालय।

इष्टानिष्टसमायोगो वैरं सौहार्दम् एव च। अथ जातिसहस्राणि बहूनि परिवर्तते।

तस्माद् गुणेषु रज्येथा मा दोषेषु कदा चन। निर्गुणो यो हि दुर्बुद्धिर् आत्मनः सो ऽरिर् उच्यते।

मानुषेषु महाराज धर्माधर्मौ प्रवर्ततः। न तथान्येषु भूतेषु मनुष्यरहितेष्व् इह।

धर्मशीलो नरो विद्वान् ईहको ऽनीहको ऽपि वा। आत्मभूतः सदा लोके चरेद् भूतान्य् अहिंसयन्।

यदा व्यपेतहृल्लेखं मनो भवति तस्य वै। नानृतं चैव भवति तदा कल्याणम् ऋच्छति।